1. Qaysi javobda turkiy tillar oilasi qipchoq guruhiga kiruvchi tillar keltirilgan?

VARIANT № 102
1. Qaysi javobda turkiy tillar oilasi qipchoq guruhiga kiruvchi tillar keltirilgan?
A) ozarbayjon, qirg'iz
B) tatar, o’zbek
C) uyg'ur, boshqird
D) no’g’ay, qo’miq
2. Agar yaxshiliging seni xursand qilib, yomonliging xafa qilsa, demak, sen mo'min ekansan.Ushbu gapda nechta yasama so'z fonetik o'zgarishga uchragan?
A) 2 ta B) 5 ta C) 3 ta D) 6 ta
3. Zavqiyning «Hajvi ahli rasta» satirasi qofiyalanish tizimi to’g’ri ko'rsatilgan qatorni toping.
A) a-a, b-b, c-c
B) a-a, b-a. d-a
C) b-a, d-a
D) a-a-a-a-a. b-b-b-b-a, d-d-d-d-a
4. Qaysi gap tarkibida qo'llangan ismning munosabat shakli birgina til orqa sonor undosh bilan ifodalangan?
A) Mehnat qilib topganing - qand-u asal totganing.
B) Vaqting ketdi - naqding ketdi.
C) Yaxshi bilan yurding, yetding murodga,
Yomon bilan yurding, qolding uyatga.
D) Qo'shning tinch - sen tinch
5. Jadval so'zidagi l undoshi qaysi xususiyatiga ko'ra boshqa undoshlarning hech qaysisi bilan bir umumiy guruhga mansub bo’la olmaydi?
A) hosil bo'lish o'miga ko ra
B) hosil bo'lish usuliga ko’ra
C) jarangli yoki jarangsizligiga ko'ra
D) shovqinli yoki sonorligiga ko’ra
6. Qaysi so'zdagi bir undosh tovush hosil bo'lish o'miga ko’ra farqlovchi belgiga ega bo’lgan boshqa undosh tovush bilan almashib talaffuz qilinadi?
A) ozod B) shanba C) tuzsiz D) kitob
7 Qaysi qatorda qo'shimcha qo'shilishi natijasida bo'g'inga ajralish o'rni o'zgargan so'zlar ko’rsatilgan?
A) kitobni, dengiz, singlim
B) dengizi, singlim, sinfga
C) ko'nglim, singlim, baxtingiz
D) shtangasi, singlisi, dengizim
8. Dunyoda birinchi haydovchilik guvohnomasi Germaniyada 1910-yildan boshlab joriy etilgan. Tovush o’zgarishiga uchragan so’z haqida to’g’ri fikrni aniqlang.
A) portlovchi tovush tushgan
B) tor unli keng unliga o'zgargan
C) bir quyi keng unli boshqa keng unliga o'zgargan
D) jarangli undosh jarangsizga o'zgargan
9. Qo'shimcha qo'shilishi bilan o'zagida tovush almashishi bo'ladigan so'zlar qatorini toping.
A) past, terak B) o'rin, gurs
C) qayir, qalb D) tara, sovi
10. Shunda men atrofdagi odamlarni sanab sanog'iga yetolmagandim. Ushbu gapdagi so'zlar imlosida necha o’rinda fonetik o'zgarish sodir bo'lgan?
A) 5 ta B) 7 ta C) 6 ta D) 4 ta
11. Talmeh san’ati qo’llangan javobni aniqlang.
A) Boyindi taxtining qadri, o'zung toj ko'kka toshlodi,
Adolat bog'i sabz o'ldi, chu No'shiravon keldi.
B) Qaro sangdur sani ash qarosang,
Beribdursan riyo qoni bila rang.
C) Bu kun, ey do’stlar, farzandi jononimni sog'indim,
Gado bo’lsam ne ayb, ul shohi davronimni sog'indim.
D) O'tdilar bu dunyodin dilxohlar, gumrohlar,
Qolmadi dunyoda boqiy ham gado, ham shohlar.
12. Qaysi javobdagi so’zlarda fonetik hodisa kuzatiladi?
A) qiynaldi, sanadi
B) ma’naviy, o'ksigan
C) yumshoq, foydali
D) o’ynovchilardan, bog’ga
13. Qaysi javobda fonetik o'zgarish asosida yozilgan so'zlar to’g’ri ko’rsatilgan?
1) angla; 2) og'gach; 3) yig'la; 4) bitta; 5) sog'gan; 6) pedagogga; 7) chohga; 8) boqquncha.
A) 1, 3, 4, 8 В) 1, 2, 3, 4, 7
C) 1, 3, 4, 5, 7, 8 D) 1, 2, 3, 7
14. Bobur qalamiga mansub quyidagi tuyuqda keltirilgan yoro so'zlarining ma'nolari to'g’ri keltirilgan javobni toping.
Vasldin so'z derga yo'q yoro (1) manga,
Hajr aro rahm aylagil, yoro (2) manga.
O’qung etti ko’p yamon yoro (3) manga,
Marhami lutfing bilan yoro (4) manga.
A) 1-yordam ber; 2-mador, quvvat; 3-yara, jarohat. 4-ey yor
B) 1-mador, quvvat; 2-ey yor; 3-yara, jarohat; 4-yordam ber
C) 1-ey yor; 2-yara, jarohat; 3-yordam ber; 4-mador, quvvat
D) 1-yara, jarohat; 2-ey yor; 3-yordam ber; 4-mador, quvvat
15. Kim aytgan «Qishloqda, tag'in poytaxt yaqinidagi qishloqda tug’ilganim taqdirning hadyasi bo’lsa ajab ermas»
A) Asqad Muxtor B) Abdulla Oripov
C) Erkin Vohidov D) O’tkir Hoshimov
16. Egalik qo’shimchasi qo'shilganda, tovush almashmaydigan so'zlarni aniqlang.
A) yoq, yo'q, choq
B) ilik, yuluq, bo'liq
C) soliq, boshoq, taloq
D) ocherk, huquq, ittifoq
17. Qaysi shoirning she'rlari 100 ming misradan iborat bo'lib, undan 2 mingtasi yetib kelgan?
A) Firdavsiy B) Zavqiy
C) Rudakiy D) Ogahiy
18. Adabiyot o’qituvchisi jurnalni stol ustiga qo’ydi-da, du,aloq ko’zoynagini burni uchiga qo'ndirib, sinfga razm soldi.
Berilgan gapdagi so’zlarda qanday tovush o’zgarishlari sodir bo’lgan?
1) tovush almashishi; 2) tovush tushishi; 3) tovush ortishi.
A) 1, 2, 3 B) 1, 2 C) 1 D) 2, 3
19. Berilgan maqollardan qaysi birida ikkita so’z fonetik o’zgarish asosida yozilgan?
A) Ilm - dilning chirog’i, Maktab - ilm chorbog’i.
B) Yeridan ayrilgan yetti yil yig’lar, Elidan ayrilgan o’lguncha yig’lar.
C) O’g’li borning o’rni bor, Qizi borning qadri bor.
D) Burgaga achchiq qilib, ko’rpangni kuydirma!
20. Qiziq, inson umri shunaqa tez o’tarkanmi! Kechagina emasmidi, shu ko’chada qo’shni qizchalar bilan sopalak o’ynaganmiz! Ushbu gapda tovush o’zgarishlarining soni va turi to’g’ri ko’rsatilgan javobni toping.
A) 1 ta tovush ortishi, 1 ta tovush tushishi
B) 2 ta tovush tushishi
C) 1 ta tovush ortishi
D) 3 ta tovush tushishi, 1 ta tovush ortishi
21. Qaysi javob so’z yasash asosiga qo’shilganda asos qismining tovush tarkibida o’zgarish ro’y bera oladigan yasovchi qo’shimchalardan iborat?
A) -a, -q, -qi, -ay, -ga
B) -a, -q, -qi, -ar, -ay, -la
C) -illa, -im, -a, -q, -qi, -ar, -ay, -la
D) -illa, -a, -q, -qi, -ar, -ay, -la
22. Kim yozgan? “Qoshingg’a teg’uzmag’il qalamni bu xat bila buzmag’il raqamni”
A) Anbar Otin B) So’fi Olloyor
C) Amiriy D) Munis
23. Qaysi javobda paronim bilan bog’liq xatolik mavjud?
A) O’tgan asrning so’nggi kuzi
Qorabuloqqa ochiq chehra bilan keldi.
B) Derazamning oldida bir tup
O’rik oppoq bo’lib gulladi.
C) Fildek zo’r bo’lsang-u she’rdek urishqoq,
Nazdimda, jangdan sulh ming bor afzalroq.
D) Davron bir necha bor dushman iskanjasiga tushgan, biroq hiyla-yu hunar ishlatib, g’olib chiqqan.
24. Qaysi qatorda sinonim so’zlar xato berilgan?
A) dastur-reja B) nasim-yel
C) xor-zor D) et-go’sht
25. Qaysi javobda holli so’z birikmasi ishtirok etmagan?
A) Kelajagim obidasin qurgan insonman! O’sha jonman, o’sha qonman va o’sha shonman!
B) Buncha bino qo’yma zarrin choponlarga, Saratonda yaproq bo’lgin dehqonlarga.
C) Qo’rqoqning ko’ziga tik qara, bolam, Biror so’z demasdan uzoqroq qara.
D) Bu hikmat sharhini o’yladim uzoq - Rostdan ona erur qiblayi olam.
26. Biz buyuk Vatanning baxtiyor farzandlarimiz. Ushbu gap haqida berilgan to’g’ri ma’lumotni aniqlang.
A) Qarashlilik ma’nosini ifodalagan egalik qo’shimchasi ishtirok etmagan.
B) Kesimlik ma’nosini ifodalovchi maxsus shakl (munosabat shakli) qatnashmagan.
C) Gapdagi barcha munosabat shakllari shakldoshlik xususiyatiga ega.
D) Kesim tarkibida 2 ta munosabat shakli qatnashgan.
27. Qaysi gapda barcha to’ldiruvchilar mustaqil to’ldiruvchilar sanaladi?
A) Uning osongina yozilgandek ko’ringan misralarini o’qigan muxlislar yig’laydi, kuladi, hayajonga tushadi.
B) U dastlabki ta’limni ona shahrida oladi, yoshligidan aniq fanlami organadi, til va adabiyot bilan ham shug’ullanadi.
C) Muhammad Yusuf qo’shiqlari bilan emas, avvalo, xalq dardini baralla aytgan, yurt muhabbatini hech kimnikiga o’xshamagan misralarda ta’riflagan she’rlari bilan tanildi.
D) Odamlar uning she’rlarini hayajon bilan o’qir, kitoblarini do’konlardan sotib olishga shoshilar edilar.
28. Yuzung ochkim, quyosh sadqang bo'lib, boshingdin aylansun,
Yangi oy tavoze ko’rguzib, qoshingdin aylansun. Ushbu baytda qo’llangan she’riy san’atlarni toping.
A) tashbeh, tanosub B) tanosub, tashxis
C) talmeh, tanosub D) tashxis, sa’j
29. Shaldiroq kishanlar hukmiga,
Achinmay berasan yoshliging.
Yuzlaring burishmas og’riqdan,
Farog’at bag’ishlar ochliging.
Ushbu she'riy parchada nechta yasama so’z fonetik o'zgarish asosida yozilgan?
A) 5 B) 4 C) 2 D) 3
30. Qaysi javobda ikki xil keng unli qator kelgan so’zlar to’g’ri ko’rsatilgan?
1) soat; 2) muallif; 3) oila; 4) matbaa; 5) saodat; 6) sharoit; 7) zoomagazin; 8) maosh; 9) taom.
A) 1, 5, 8, 9 B) 1, 4, 5, 6, 7, 9
C) 2, 3, 4, 7, 8 D) 1, 2, 4, 5, 7, 8, 9