1. Pythonni o`rnatish idle da ishlash

Dasturlash uslubi
Dastur ko`rinishidagi asosiy cheklovlarni dasturlash tilining sintaksisi beradi 
va uning qoidalari buzilgan bo'lsa, interpretator sintaktik xatolarni chiqaradi. 
Dasturlash uslubi deganda kodni ifodalashda qo'shimcha cheklovlarni tushunish 
kerak bo`ladi. Bu dasturlarni ishlatish uchun qulay, oson o'qilishi va samarali 
dasturlarni olish uchun dasturiy ta'minot ishlab chiquvchilarining ma'lum guruhi 
tomonidan qabul qilinadi va foydalaniladi.
Dasturlash uslubi kodni ifodalashning barcha jihatlariga tegishli: nomlarning 
tanlanishi va o'zgaruvchining nomlari uchun ishlatiladigan harflar, sharhlarning 
uslubi, mantiqiy bloklar, modullar, hujjatlar va boshqalarni ifodalash. Python 
uchun 
rasmiy 
uslublar 
ishlab 
chiqilgan 
(Python 
Style 
Guide 
– 
www.python.org/doc/essays/styleguide.html
 ).
Python dasturlash uslubining ayrim qoidalarini ko'rib chiqamiz. Kodni 
yozishda quyidagilar tavsiya etiladi:
• 4 probelli otstuplardan foydalaning; 
• 79 belgigacha bo'lgan fizik satrlarni ishlatish; 
• mantiqiy satrlarni oshkormas bo`lish (qavs ichida); 
• otstuplarni satr davomi qavslar bo`yicha yoki avvalgi satrning birinchi operandasi 
bo`yicha to`g`irlash; 
• probellarni darhol ochilgan qavsdan keyin yoki yopilgan qavsdan oldin, 
verguldan oldin, nuqta-verguldan oldin qo`ymang. 
• o`zlashtirishlarda tenglik belgisi atrofida bittadan ortiq probelni qo'ymang
Sharhlar yozish bo`yicha tavsiyalar quyidagilardir: 
• kodni o'zgartirganda sharhlarni yangilash; 
• Qisqa izoh uchun, oxirida nuqta qo'ymaslik yaxshiroqdir, uzun matn yozish 
uchun odatiy qoidalarga amal qiling. 
• ingliz tilida sharh yozish; 
• kod qismiga sharhlar (blok o'tilganlik) sharhning kodi bilan bir xil chiziq bilan 
o'tadi, # belgidan bitta bo'sh joy mavjud bo'lganda, paragraflar bir xil darajadagi # 
bilan ajratilgan bo'lishi mumkin, blok izohi atrofdagidan bo'sh satr bilan ajratiladi; 
• o'rnatilgan izohlar muayyan chiziqqa qarashli va tez-tez ishlatilmasligi kerak; # 
belgisi sharhlangan so'zlardan kamida ikkita bo'sh joy bo'lishi kerak; 
• Modul tashqarisida ishlatish uchun mo'ljallangan barcha modullar, sinflar, 
funktsiyalar va usullar ularning qanday ishlatilishini, kirish va chiqish 
parametrlarini tavsiflovchi hujjatlarga ega bo'lishi kerak; 
• Hujjat liniyalari uchun uchta tirnoq belgilaridan foydalaning; 

---

• o'rnatilgan izohlar muayyan chiziqqa qarashli va tez-tez ishlatilmasligi kerak; # 
belgisi sharhlangan so'zlardan kamida ikkita bo'sh joy bo'lishi kerak; 
• Modul tashqarisida ishlatish uchun mo'ljallangan barcha modullar, sinflar, 
funktsiyalar va usullar ularning qanday ishlatilishini, kirish va chiqish 
parametrlarini tavsiflovchi hujjatlarga ega bo'lishi kerak; 
• Hujjat liniyalari uchun uchta tirnoq belgilaridan foydalaning; 
• Ochiq holatlar uchun yagona hujjat liniyalaridan foydalaning; 
• ko'p satrli hujjat keyingi sarlavhasi va batafsil tavsifi bilan sarlavhali qatordan 
iborat; 
• ko'p sathli hujjatlardagi oxirgi paragraf va uning yakunlovchi tirnoqlari orasida 
tirnoqlarni alohida satrga qo'yish bilan bo'sh chiziq qo'shing. 
Uchinchi guruh shartnomalari turli moslamalarni nomlash qoidalariga 
tegishli bo'lib, Pythondan foydalanadigan har qanday programlovchiga tushunarli 
bo'ladi:
• Moduli nomlari kichik harflar bilan berilishi kerak, yoki so'zlarning birinchi 
harflari kapitallashtirilishi kerak, C da yozilgan kengaytma modullarining nomlari 
odatda pastki chiziq bilan boshlanadi; 
• sinf nomlarida so'zlarning birinchi harflari katta; 
• Sobitning nomlari (ularni bekor qilmaslik kerak) katta harflar bilan yozilgan 
bo'lishi kerak; 
• Istisno nomlari so'z xatosini (yoki ogohlantirishni) o'z ichiga oladi.