1996 yildagi Telekommunikatsiyalar to'g'risidagi qonunga binoan "tarmoq elementi" atamasi telekommunikatsiya xizmatini ko'rsatishda foydalaniladigan ob'ekt yoki uskunani anglatadi. Bunday atama shuningdek, ushbu ob'ekt yoki uskunalar orqali taqdim etiladigan xususiyatlar, funktsiyalar va imkoniyatlarni, shu jumladan abonent raqamlari, ma'lumotlar bazalari, signalizatsiya tizimlari va hisob-kitob qilish va yig'ish uchun etarli bo'lgan ma'lumotlarni uzatish, marshrutlash yoki boshqa ta'minotni o'z ichiga oladi. Hozirgi kunda dunyo miqyosida 800 dan ortiq standartlashtirish tashkilotlari bo’lib, ular global tarmoqlarni loyihalash, qurish, yangi standartlarni ishlab chiqish, tadbiq etish, muammolarni o’rganish, echimlar, va tavsiya ishlab chiqish jarayonlarini muvofiqlashtiradi.Umuman olganda standartlar, tavsiyanomalar, tartibga soluvchi yo’riqnomani ishlab chiqish doimiy yangilanib boradigan jarayon hisoblanadi. Misol uchun, yangi protokol, yangi avlod mobil texnologiyasi (3G, 4G, 5G) ishlab chiqilishi, ma’lumot uzatish tezligini oshirilishi, axborot xavfsizligini takomillashtirilishi, yangi WiFi texnologiyasini ishlab chiqilishi yokitelekommunikatsiyada lokal, shahar yoki global tarmoq uchun ishlab chiqilgan har qanday fizik yoki dasturiy maxsulot o’zining standartiga ega bo’ladi.
2.OSI modeli. Ochiq tizimlarning o'zaro bog'liqlik modeli (OSI modeli) akontseptualmodela-ning aloqa funktsiyalarini tavsiflovchi va standartlashtiradigantelekommunikatsiyayoki uning ichki tuzilishi va texnologiyasini hisobga olmasdan hisoblash tizimi. Uning maqsadi - turli xil aloqa tizimlarining standartga muvofiqligialoqa protokollari.
Model aloqa tizimidagi ma'lumotlar oqimini ettitaga ajratadiabstraktsiyaqatlamlari, uzatishning jismoniy bajarilishidanbitlarbo'ylab aaloqavositasima'lumotlarning eng yuqori darajadagi namoyishigatarqatilgan dastur. Har bir oraliq qatlam yuqoridagi qatlamga funktsionallik sinfini xizmat qiladi va uning ostidagi qatlam xizmat qiladi. Funktsionallik sinflari dasturiy ta'minotda standartlashtirilgan holda amalga oshiriladialoqa protokollari.
OSI modeli 1970-yillarning oxiridan boshlab Frantsiya, Buyuk Britaniya va Qo'shma Shtatlardagi ulkan milliy tarmoq harakatlarida raqobatlashadigan turli xil kompyuter tarmoqlari usullarining paydo bo'lishini qo'llab-quvvatlash uchun ishlab chiqilgan. 1980-yillarda ushbu model "Open Systems Interconnection" guruhining ishchi mahsulotiga aylandiXalqaro standartlashtirishtashkiloti(ISO). Tarmoqning to'liq tavsifini berishga harakat qilayotganda, model dasturiy ta'minot me'morlarining dastlabki dizayndagi ishonchiga ega bo'lmadiInternet, bu kamroq ko'rsatmalarda aks etadiInternet ProtocolSuitehomiyligida asosan homiylik qilinganInternet muhandisligi bo'yichamaxsus guruh(IETF).
OSI-Modeldagi aloqa (3-5 qatlamlari bilan misol)
1970-yillarning boshlarida va o'rtalarida tarmoqlar asosan hukumat tomonidan homiylik qilingan (NPL tarmog'iBuyuk Britaniyada,ARPANETAQShda,SIKLADLARkabi Frantsiyada) yoki sotuvchi tomonidan ishlab chiqilgan, masalan, mulkiy standartlar bilanIBM"sTizimlarning arxitekturasivaRaqamli uskunalarkorporatsiyasi"sDECnet.Umumiy ma'lumot tarmoqlariendigina paydo bo'lishni boshlaganlar va ular ishlatila boshladilarX.251970-yillarning oxirida standart.[1][2] The Paketni eksperimental almashtirish tizimi 1973-5 yillarda Buyuk Britaniyada yuqori darajadagi protokollarni aniqlash zarurligini aniqladi.] Buyuk BritaniyaMilliyhisoblash markazikompyuter tizimlari uchun kelajakdagi konfiguratsiyalar bo'yicha katta tadqiqotlar natijasida olingan "Nega tarqatilgan hisoblash" nashri. Natijada Buyuk Britaniya 1977 yil mart oyida Sidneyda bo'lib o'tgan ISO yig'ilishida ushbu sohani qamrab olish uchun xalqaro standartlar bo'yicha qo'mitaga murojaat qildi.
1977 yildan boshlabXalqaro standartlashtirish tashkiloti(ISO) tarmoqning umumiy standartlari va usullarini ishlab chiqish dasturini o'tkazdi. Xuddi shunday jarayon ham rivojlandiXalqaro telegraf va telefon bo'yicha maslahat qo'mitasi(CCITT, frantsuz tilidan: Comité Consultatif International Téléphonique et Télégraphique). Ikkala organ ham o'xshash tarmoq modellarini aniqlaydigan hujjatlarni ishlab chiqdi. OSI modeli birinchi marta xom shaklda aniqlanganVashington, DC1978 yil fevral oyidaHubertZimmermannFrantsiya va tozalangan, ammo hali ham standart loyihasi ISO tomonidan 1980 yilda nashr etilgan.
Yo'naltiruvchi modelni ishlab chiquvchilar ko'plab raqobatdosh ustuvorliklar va manfaatlar bilan kurashishlari kerak edi. Texnologik o'zgarishlarning tezligi haqiqatdan keyin standartlashtirish tartib-qoidalariga emas, balki yangi tizimlar birlashishi mumkin bo'lgan standartlarni belgilashni talab qildi; standartlarni ishlab chiqishda an'anaviy yondashuvning teskari tomoni.[6] Garchi standart o'zi bo'lmasa-da, kelajakdagi standartlarni aniqlash mumkin bo'lgan ramka edi.[7] 1983 yilda CCITT va ISO hujjatlari birlashtirilib shakllantirildi Ochiq tizimlarning o'zaro aloqasi uchun asosiy mos yozuvlar modeli, odatda Ochiq tizimlarning o'zaro bog'liqligi uchun mos yozuvlar modeli, OSI ma'lumotnoma modeliyoki oddiygina OSI modeli. U 1984 yilda har ikkala ISO tomonidan standart sifatida nashr etilganISO 7498va CCITT (endi telekommunikatsiya standartlashtirish sektori deb nomlangan)Xalqaro elektraloqa ittifoqiyokiITU-T) standart X.200 sifatida. OSI ikkita asosiy tarkibiy qismga ega edi, bu tarmoqning abstrakt modeli bo'lib, uni "Reference Model" yoki "etti qavatli model" deb nomlangan va amuayyan protokollarto'plami. OSI mos yozuvlar modeli tarmoq kontseptsiyalarini o'qitishda katta yutuq bo'ldi. U tarmoq qurilmalari va dasturiy ta'minot o'rtasidagi o'zaro muvofiqlikni belgilaydigan protokol qatlamlarining izchil modeli g'oyasini ilgari surdi.
Etti qatlamli model kontseptsiyasi tomonidan taqdim etilganCharlz BaxmandaHoneywell Axborot tizimlari.[8] OSI dizaynining turli jihatlari NPL tarmog'i, ARPANET, CYCLADES, EIN, vaXalqaro tarmoq ishchi guruhi(IFIPWG6.1). Ushbu modelda tarmoq tizimi qatlamlarga bo'lingan. Har bir qatlam ichida bir yoki bir nechta sub'ektlar uning funksiyalarini amalga oshiradilar. Har bir sub'ekt to'g'ridan-to'g'ri uning ostidagi qatlam bilan to'g'ridan-to'g'ri ta'sir o'tkazdi va yuqoridagi qatlam tomonidan foydalanish uchun qulayliklar yaratdi.
OSI standartlari bo'yicha hujjatlar X.200 seriyali tavsiyalar sifatida ITU-T-da mavjud.[9] Ba'zi protokol spetsifikatsiyalari ITU-T X seriyasining bir qismi sifatida ham mavjud edi. OSI modeli uchun teng ISO va ISO / IEC standartlari ISO tomonidan mavjud edi. Hammasi ham bepul emas.
OSI sanoat ishtirokchilari bo'lib, ko'plab ishtirokchilarning o'zaro ishlashini ta'minlash uchun tarmoq ishtirokchilarini umumiy tarmoq standartlari bo'yicha kelishib olishga harakat qilishdi. Katta tarmoqlarda bir nechta tarmoq protokoli to'plamlarini qo'llabquvvatlash odatiy hol edi, chunki ko'plab qurilmalar umumiy protokollarning etishmasligi sababli boshqa qurilmalar bilan ishlashga qodir emaslar. 1980-yillarning oxiri va 1990-yillarning boshlarida bir muddat muhandislar, tashkilotlar va davlatlar paydo bo'ldiqaysi standart masalasida qutblangan, OSI modeli yokiInternet protokolito'plami, eng yaxshi va mustahkam kompyuter tarmoqlariga olib keladi. Biroq, OSI 1980-yillarning oxirida tarmoq standartlarini ishlab chiqqanida,TCP / IPuchun ko'p sotuvchili tarmoqlarda keng qo'llanila boshlandiInternetda ishlash. OSI modeli hanuzgacha o'quv va hujjatlar uchun ma'lumotnoma sifatida ishlatiladi;] ammoOSI protokollaridastlab model uchun o'ylab topilganligi mashhurlikka erishmadi. Ba'zi muhandislar OSI mos yozuvlar modeli hali ham dolzarbligini ta'kidlaydilarbulutli hisoblash. Boshqalarning ta'kidlashicha, OSI-ning asl modeli bugungi tarmoq protokollariga to'g'ri kelmaydi va buning o'rniga soddalashtirilgan yondashuvni taklif qilishgan.
