2. Pedagogikalıq texnikanıń qásiyetleri.
Pedagogikaliq texnikaniń zárúr
qásiyetlerden biri oqitiwshiniń oqiwshilar menen qarim-qatnasi procesinde
qáliplesetuǵin kásiplik texnika kónlikpe menen tájiriybeler. Bunda pedagogikaliq
texnikaniń kónlikpe hám tájiriybeleri oqitiwshiniń pedagogikaliq sheberligi menen
baylanista qáliplesip baradi.
Rawajlanǵan pedagogikaliq texnika qásiyetlerin oqitiwshiǵa oqiwshilar
menen qarim-qatnas procesinde zárúr sóz hám gáp sesi, qaras, imo-ishorani tez
hám aniq tabiw, kútilmegen pedagogikaliq halatlarda basiqliq hám arqayinliq, aniq
pikir júritiw, halatti tez analiz etiw siyaqli qábiletlerdi kórsete aliw menen
ańlatiladi. Pedagogikaliq texnikaniń usi ózgeshelikleri oqitiwshi kásiplik
sheberliginde aniq ańlatilǵan individual jeke forma aladi, yaǵniy oqitiwshiniń
psixologiyaliq-fiziologiyaliq qásiyetleri tiykarinda oniń jeke pedagogikaliq
texnikasin quraydi.
Individual pedagogikaliq texnikaniń qáliplesiwi oqitiwshiniń jasi, jinisi,
minez-qulqi, salamatliǵi, anatomiyaliq-fiziologiyaliq ózgesheliklerine baylanisli.
Oqitiwshilarda individual jeke pedagogikaliq texnika tájiriybelerin qáliplestiriw
mashqalalari, ayriqsha, psixolog alimlardiń izertlewleri orayinan orin alǵan.
Psixolog alimlar R.Z.Gaynutdinov, M.G.Davletshin, s.Jalilova, M.Abdullajonova
siyaqli oqitiwshilardiń individual kásiplik iskerligin toliq úyrenip, oqitiwshiniń
jeke «Miynet professiogrammasi» islep shiqdi. Alimlardiń pikirlerine kóre
oqitiwshi professiogrammasi oqitiwshilarǵa qoyilatuǵin arnawli talaplardi óz
ishine aladi hámde hár bir pán oqitiwshisiniń ayriqsha qánigelestirilgen
xarakteristikasin belgilep beredi. Atap aytqanda, olar tálim mekemelerinde
pedagogikaliq iskerlik belgilep beredi. «Pedagogikaliq texnika» tájiriybeleri
sáwlelengen boliwin aytip ótedi:
1) Oqitiwshiniń jeke paziyletleri. Balalardi jaqsi kóriwi, kemtarliq,
miynetsúygishlik.
2)Kásibine tán bilimleri: tálim hám tárbiya procesin mazmunin biliwi,
pedagogikaliq hám psixologiyaliq bilim tiykarlarin iyelewi, oqiwshilardiń jas
ózgesheliklerine tiykar psixologiyaliq imkaniyatlarin ańlawi, tárbiyaliq tásir
etiwdiń nátiyjeli usillarinan aqilana paydalana aliwi, ata-analar hám jámáátshilik
penen alip bariltuǵin iskerlik mazmunin puxta biliwi.
3)Kásibine tán hislatlari: milliy ideologiya, uliwmainsaniy qadriyatlar, milliy
dástúr hám úrip-ádetleriniń negizgi mánisin túsiniw, gúzetiwsheńlik, pedagogikaliq
qábiletge iyeligi, ózin qolǵa aliwi, ózin ańlay aliwi, pedagogikaliq takt, sóylew
mádeniyati.
4)Jeke pedagogikaliq uqipliliǵi: sabaq barisinda zárúr máteriallardi tańlay
aliwi, oqiwshilardiń biliw iskerligin basqariwi, tálim-tárbiya procesin keleshekke
rejelestiriw, oqiwshilar jámáátin basqara aliwi.
5)Shólkemlestiriw tájiriybeleri: oqiwshilar jámáátin birlestire aliwi, túrli
qarama-qarsiliqli halatlarda hám oqiwshilar jámáátin basqariwi, ámeliy
mashqalalardi sheshiwde uqipliliǵin kórsete aliwi.
6)Kommunikativ tájiriybeleri: oqiwshilardi ózine qaratiwdi biliwi,
oqiwshilar hám ata-analar menen maqsetge muwapiq pedagogikaliq baylanislarin
shólkemlestiriwi, oqiwshilardiń jámáátinde óz-ara baylanislarin bir qiyli turaqliliqti
tártipge saliwi.
7)Gnostik tájiriybeler: oqiwshilardiń nerv psixikaliq halati dárejesin aniqlay
aliwi, óz pedagogikaliq iskerligi nátiyjelerin kritikaliq analiz ete aliwi, ustaz
oqiwshilar sheberligin teoriyaliq hám ámeliy tárepten úyrenip bariwi,
psixologiyaliq hám pedagogikaliq ádebiyatlardan tuwri paydalana biliwi,
oqiwshilar minez-qulqin jetik úyreniwi.
8)Dóretiwshilik hislatlar: óz pedagogikaliq sheberligin hardayim jetilistirip
bariwi, oqiwshilardi tárbiyalawda óz dástúrlerin islep shiǵiwi hám tabisli ámelge
asiriwi, oqiwshilar qarasi menen haqiyqatliqti analiz etiw qábileti, oqiwshilarǵa
pedagogikaliq tásiri nátiyjelerin aldinnan kóre aliwǵa talpiniw.
Do'stlaringiz bilan baham: |