|
Ma’sul muxarrir:
professor Ishanxodjayev G.K.
Taqrizchilar:
t.f.n, dotsent M.Abdullayev, Toshkent davlat texnika universiteti,
«Mexatronika va robototexnika» kafedrasi mudiri
t.f.d., professor A.Isakov, TIQXMMI, «Kishlok va suv
xo‘jaligi elektr energetikasi» fakulteti dekani
3
©
Toshkent irrigatsiya va qishloq xo‘jaligini mexanizatsiyalash muxandislari instituti, 2020
Kirish
“O‘zbekiston respublikasi suv xo‘jaligini rivojlantirishning 2020 — 2030
yillarga mo‘ljallangan konsepsiyasini tasdiqlash to‘g‘risida” gi
O‘zbekiston
respublikasi Prezidentining PF-6424 –son 10.07.2020 yildagi
Farmoniga ko‘ra
so‘nggi yillarda yer va suv resurslaridan samarali foydalanish,
suv resurslarini boshqarish tizimini takomillashtirish, suv xo‘jaligi ob’ektlarini
modernizatsiya qilish va rivojlantirish bo‘yicha izchil islohotlar amalga
oshirilmoqda. [ 1 ]
Shu bilan birga, global iqlim o‘zgarishi, aholi sonining va iqtisodiyot
tarmoqlarining o‘sishi, ularning suvga bo‘lgan talabi yil sayin oshib borishi tufayli
suv resurslarining taqchilligi yildan-yilga kuchayib bormoqda.
Foydalanilgan o‘rtacha yillik suv miqdori 51 — 53 mlrd kub metrni,
jumladan, 97,2 foizi daryo va soylardan,1,9 foizi kollektor tarmoqlaridan, 0,9 foizi
esa yer ostidan foydalanib, ajratilgan suv olish limitiga nisbatan 20 foizga
qisqargan.
Respublikada 2020 — 2030 yillarda aholini va iqtisodiyotning barcha
tarmoqlarini suv bilan barqaror ta’minlash, sug‘oriladigan yerlarning meliorativ
holatini yaxshilash, suv xo‘jaligiga bozor tamoyillari va mexanizmlarini hamda
raqamli texnologiyalarni keng joriy etish, suv xo‘jaligi ob’ektlarining ishonchli
ishlashini ta’minlash hamda yer va suv resurslaridan foydalanish samaradorligini
oshirish maqsadida:
1. Quyidagilar:
O‘zbekiston Respublikasi suv xo‘jaligini rivojlantirishning 2020 — 2030 yillarga
mo‘ljallangan konsepsiyasi (keyingi o‘rinlarda — Konsepsiya) 1-ilovaga
muvofiq;
O‘zbekiston Respublikasi suv xo‘jaligini rivojlantirishning 2020 — 2030 yillarga
mo‘ljallangan konsepsiyasida belgilangan vazifalarni 2020 — 2022 yillarda
amalga oshirish bo‘yicha «Yo‘l xarita»si 2-ilovaga muvofiq tasdiqlansin.
2. Quyidagilar Konsepsiyaning ustuvor yo‘nalishlari etib belgilansin:
4
suv resurslarini prognozlashtirish, ularning hisobini yuritish va ma’lumotlar
bazasini shakllantirish tizimini takomillashtirish hamda shaffofligini ta’minlash;
suv xo‘jaligi ob’ektlarini (ichimlik va oqova suv tizimidan tashqari)
modernizatsiya qilish va rivojlantirish, yirik suv xo‘jaligi ob’ektlarini boshqarishni
raqamli texnologiyalar asosida avtomatlashtirish, elektr energiyasi va boshqa
resurslarni tejaydigan zamonaviy texnologiyalarni keng joriy qilish, sohaga xorijiy
investitsiyalarni keng jalb qilish hamda ajratilayotgan mablag‘lardan maqsadli va
samarali foydalanishni ta’minlash;
suv omborlari, sel-suv omborlari va boshqa suv xo‘jaligi ob’ektlarining
xavfsizligini hamda ishonchli ishlashini ta’minlash;
suv resurslarini boshqarish tizimini takomillashtirish, suvdan foydalanish va suv
iste’moli hisobini yuritishda «Smart Water» («Aqlli suv») va shu kabi raqamli
texnologiyalarni joriy qilish;
qishloq
xo‘jaligi
ekinlarini
yetishtirishda
suv
tejovchi
sug‘orish
texnologiyalarining joriy qilinishini yanada kengaytirish va davlat tomonidan
rag‘batlantirib borish, ushbu sohaga xorijiy investitsiyalar va grantlarni jalb qilish;
sug‘oriladigan yerlarning meliorativ holatini yaxshilash va barqarorligini
ta’minlash, yerlarning unumdorligini oshirishga ko‘maklashish, tuproqning
sho‘rlanish darajasini pasaytirish va uning oldini olish bo‘yicha samarali
texnologiyalarni qo‘llash;
suv xo‘jaligida bozor iqtisodiyoti tamoyillarini, jumladan suvni yetkazish
xarajatlarining bir qismini bosqichma-bosqich suv iste’molchilari tomonidan
qoplash tizimini joriy qilish, tushgan mablag‘larni suv xo‘jaligi ob’ektlarini o‘z
vaqtida sifatli ta’mirlash-tiklash, raqamli texnologiyalarni joriy qilish hamda
samarali boshqarishga yo‘naltirish;
suv xo‘jaligida davlat-xususiy sheriklik va autsorsingni joriy etish, alohida suv
xo‘jaligi ob’ektlarini fermer, klaster va boshqa tashkilotlarga foydalanish uchun
berish hamda tejalgan mablag‘larni suv xo‘jaligi ob’ektlarini modernizatsiya qilish
va xodimlar mehnatiga haq to‘lash va rag‘batlantirishga yo‘naltirish;
5
suv resurslarini integratsiyalashgan holda boshqarish tamoyillarini joriy qilish,
aholini suv bilan kafolatli ta’minlash, iqtisodiyot tarmoqlariga suvni barqaror
yetkazib berish, suvning sifatini yaxshilash va atrof-muhitning ekologik
muvozanatini saqlash;
transchegaraviy suv resurslaridan foydalanish masalalari bo‘yicha davlatlararo
munosabatlarni rivojlantirish, Markaziy Osiyo mamlakatlari manfaatlari o‘rtasidagi
muvozanatni ta’minlaydigan suv resurslarini birgalikda boshqarishning o‘zaro
maqbul mexanizmlarini va suvdan samarali foydalanish dasturlarini ishlab chiqish
hamda ilgari surish;
suv xo‘jaligi sohasi uchun malakali kadrlarni tayyorlash, xodimlarning malakasini
oshirish tizimini takomillashtirish, ta’lim, ilm-fan va ishlab chiqarish sohalari
o‘rtasidagi o‘zaro hamkorlikni rivojlantirish hamda ilm-fan yutuqlari va nou-
xaularni ishlab chiqarishga joriy qilish.
Konsepsiyani uning ustuvor yo‘nalishlari va tegishli davrga mo‘ljallangan
maqsadli parametrlari va ko‘rsatkichlaridan kelib chiqib, har uch yilda
tasdiqlanadigan
O‘zbekiston Respublikasi suv xo‘jaligini rivojlantirish
strategiyalari orqali bosqichma-bosqich amalga oshirish belgilab qo‘yilsin.
3. O‘zbekiston Respublikasi Suv xo‘jaligi vazirligi Konsepsiyada belgilangan
ustuvor yo‘nalishlarni amalga oshirish orqali 2030 yilga qadar quyidagi
ko‘rsatkichlarga erishishni ta’minlasin:
sug‘orish tizimlarining foydali ish koeffitsiyentini 0,63 dan 0,73 gacha oshirish;
suv ta’minoti past darajada bo‘lgan sug‘oriladigan yer maydonlarini 560 ming
gektardan 190 ming gektargacha kamaytirish;
sho‘rlangan sug‘oriladigan yer maydonlarini 226 ming gektarga kamaytirish;
Suv xo‘jaligi vazirligi tizimidagi nasos stansiyalarining yillik elektr energiyasi
iste’molini 25 foizga kamaytirish;
Do'stlaringiz bilan baham: | 
