1 O‘zbekiston respublikasi oliy va o‘rta maxsus ta’lim vazirligi samarqand iqtisodiyot va servis instituti

163 
6.2-rasm. Press tur dasturi namunasi
Bekgraunderlar (backgrounder). 
– bu turfirma, uning ixtisosligi, 
ko‘rsatadigan xizmatlari, tashkil etilish tarixi, rivojlanishi va boshqalar to‘g‘risidagi 
ma’lumotdir. Bekgraunderlar press-relizda keltirilgan qisqa ma’lumotlarni to‘ldiradi. 
Bu turfirma faoliyatining yangi yo‘nalishlari yoki joriy tadbirlar to‘g‘risidagi 
ma’lumot bo‘lishi mumkin. Masalan, joriy yilning to‘qqiz oyi yakunlariga bag‘ishlab 
o‘tkaziladigan yig‘ilish to‘g‘risida. Tashkilot yangiliklarining uzluksiz oqimini 
to‘xtatmaslik uchun bunday axborotlarni muntazam ravishda jo‘natish lozim 
[10,115]. 
Press-reliz (press-release).
Bu maqsadli auditoriya uchun tayyorlangan 
axborot bo‘lib, dolzarb mavzudagi, muhim yangilik yoki foydali ma’lumotdan iborat 
yoki aholi keng qatlami uchun mo‘ljallangan foydali xabardir. 
Press-reliz – bu PR bo‘yicha mutaxassis tomonidan deyarli har qanday yirik 
tadbirlarga tayyorlanadigan asosiy tezkor ishchi hujjatdir. Press-reliz – matbuot 
uchun axborot bo‘lib, unda yangilik, turoperatorning biror masala bo‘yicha nuqtai 
nazari bayon etiladi va OAVda chop etish uchun yuboriladi. Odatda, turfirmaning u 
yoki bu axborot sababiga javob ko‘rinishidagi rasmiy pozitsiyasi press-relizda aks 
ettiriladi. 
Press-reliz materiali kerakli OAVda chop etilishi uchun u quyidagi qoidalarga 
mos tarzda tuzilgani ma’qul: 
1) press-relizdagi axborot u yuborilayotgan nashr turistlar va turistik firma 
faoliyati bilan qiziquvchilar uchun qiziqarli va kerakli bo‘lishi kerak; 
2) axborot hozirgi kun uchun dolzarb bo‘lishi lozim; 
press-tur dasturi namunasi 
Samarqandda turizm kunini o‘tkazish (press-tur Samarqand viloyatida mintaqaviy 
turizmni rivojlantirish bo‘yicha dastur loyihasiga bag‘ishlangan). 
dastur 
yil, sana, oy. 
8:00 – 8:45 – Registon maydonida qatnashchilarni avtobusga to‘plash; 
8:45 – ... manzildagi mo‘ljallangan joyga ketish; 
10:00 – 10:30 – Samarqand Davlat tarixiy muzeyini tomosha qilish; 
10:30 – 11:20 – Samarqand shahrining diqqatga sazovor joylarini (nomi) tomosha 
qilish; 
11:30 – 13:00 – Samaraqand shahrida faoliyat ko‘rsatayotgan turfirmalar vakillari 
bilan uchrashuv; 
13:10 – 14:10 – tushlik; 
14:20 – 15.00 – press-turni yoritish bo‘yicha turfirmalar vakillarining media-rejasini 
ishlab chiqish; 
15.10 – jo‘nab ketish. 
“O‘zbekturizm” MK Samarqand mintaqaviy filiali 
Manzil: Samarqand shahri, Registon ko‘chasi 
Murojaat uchun telefonlar: ________________ 
elektron manzil: uzbekturizm.uz 

---

164 
3) axborot ijtimoiy-iqtisodiy ahamiyatga ega bo‘lishi va turistlar uchun 
qiziqarli bo‘lishi zarur; 
4) 
press-relizda 
taniqli 
rahbar, 
aktyorlar, 
sportchilar 
yoki 
soha 
mutaxassislarning ushbu masala yuzasidan fikr-mulohazalari aks ettirilgan bo‘lsa, 
maqsadga muvofiq bo‘ladi [10,115]. 
Turoperatorlar biror yangilik yoki axborotni o‘z ichiga olmagan press-reliz 
tarqatadigan bo‘lsa, uning turmahsulot manbai sifatidagi obro‘siga putur yetadi. 
Press-reliz quyidagi turlari mavjud: