1 O’zbekiston respublikasi oliy va o’rta maxsus ta'lim vazirligi termiz davlat universiteti

b) Masofani tovushning tarkalish terzligiga asoslanib aniklash.
Bu usul bilan masofa ulchashda tovush (shamalsiz xavoda ) taxminan 1 serkundda
330 m masofani bosib utadi derb kabul kilinadi. Vir nukta bilan ikkinchi nukta
orasidagi masofani tovush yordamida aniklash uchun plan oluvchi kishi miltik
otilganda tutun yoki ut chikkan vakt bilan miltik tovushi ertib kerlgan vakt orasidagi
serkundlar soni t-ni aniklaydi shunda: Dq330x t buladi. v) Kuz bilan chamalab plan
olishda masofani avtomashina spidomertri yordamida xam aniklasa buladi.
Vilosiperd bulsa maxsus odomertr dan foydalaniladi. Odomertr -vilosoperd
gildiragining ma'lum masofada nercha marta aylanganligini merxanik ravishda
xisoblaydigan asbobdir.
G) Oddiy dalnomerr bilan masofa ulchash, D) Binokl (durbin) bilan masofa ulchash,
ER) Millimertrlarga bulingan chizgichdan foydalanib masofa ulchash, J) Maktab
uglomerrining dalnomerri bilan masofa ulchash , 3) Bervosita kadamlab xam
ulchash mumkin.