1. O‘qituvchi kasbiy faoliyatida muloqot madaniyatining shakllanishi. Pedagogik muloqotda muomala madaniyati

Birinchidan, o‘zaro hamkorlikdagi faoliyat ijodkorlikni, mas’uliyatni, faollikni va eng asosiysi muloqot madaniyatiga rioya etishni talab qiladi.
Ikkinchidan, har bir darsda o‘qituvchi ham, o‘quvchi ham belgilangan maqsadni aniq qo‘ya bilishi, amalga oshiriladigan vazifalarni to‘g‘ri belgilab olishi lozim.
Uchinchidan, dars jarayonida bilimlar mazmunining ilmiyligi, uzluksizligi, izchilligi va tarbiyaviy xarakteri, o‘qituvchining notiqlik san’ati asosida bayon etish shaklining mukammalligi, qiziqarliligi o‘quvchilarda ta’limiy va tarbiyaviy tomondan o‘rganiladigan qadriyatlarga qiziqishni kuchaytiradi, ularda tarixiy, adabiy, milliy va diniy xarakterdagi milliy qadriyatlar bo‘yicha o‘z bilim va ko‘nikmalarini oshirish ishtiyoqi rivojlanadi.
To‘rtinchidan, o‘qituvchining pedagogik mahorati, nazariy va uslubiy tayyorgarligi, o‘z kasbiga, faniga munosabati, olib boradigan darsi andozasini va uning natijasini oldindan ko‘ra bilish, har bir dars samaradorligini ta’minlovchi texnik va texnologik belgilardan biridir.
Beshinchidan, dars jarayonida o‘quvchilar jamoasiga erkin fikr yuritish, o‘z fikr-mulohazasini erkin bayon etishga imkoniyat yaratish, o‘quvchilar jamoasi fikriga tayanish, ularning fikr-mulohazalari, istak-xohishlarini e’tiborga olish, o‘quvchilarning mustaqil ishlaridan keng foydalanish zarur.
Oltinchidan, o‘quvchilar bilimiga, xulqiga beriladigan bahoning xolisona va adolatli bo‘lishi barcha ta’lim va tarbiyaviy faoliyatni to‘g‘ri tashkil etilishiga ijobiy ta’sir etuvchi omil ekanligini unutmaslik kerak.


Xulosa
Xulosa qilib ta’kidlash joizki, ta’lim va tarbiya jarayonida o‘quvchilar ongiga muloqot asosida milliy qadriyatlar va ma’naviy madaniyatni shakllantirish, o‘qituvchi va o‘quvchining o‘zaro muloqotini hozirgi zamon pedagogik talablari asosida mukammal tashkil etilishini ta’minlaydi.
O'qituvchilik kasbining ma'nosi uning vakillari tomonidan amalga oshiriladigan va pedagogik deb ataladigan faoliyatda ochiladi. Bu insoniyat tomonidan to'plangan madaniyat va tajribani keksa avloddan yoshlarga o'tkazish, ularning shaxsiy rivojlanishi uchun sharoit yaratish va jamiyatda muayyan ijtimoiy rollarni bajarishga tayyorlashga qaratilgan ijtimoiy faoliyatning alohida turi. Pedagogik ish - kasbiy faoliyat turi bo'lib, uning mazmuni o'quvchilarni o'qitish, tarbiyalash, o'qitish, rivojlantirish (turli yoshdagi bolalar, maktablar, texnik maktablar, kasb-hunar maktablari, oliy o'quv yurtlari, malaka oshirish muassasalari, qo'shimcha ta'lim muassasalari talabalari). va boshqalar). Pedagogik qobiliyatlar muammosiga nisbatan nuqtai nazarni alohida ajratib ko'rsatish mumkin. Pedagogik faoliyat katta ijodiy salohiyatga ega, shuning uchun uni amalga oshirishda alohida qobiliyatlar juda muhimdir. "Rossiya pedagogika entsiklopediyasi"da aytilishicha, pedagogik faoliyatni o'zlashtirish uchun "qobiliyat va fazilatlarning ancha qattiq tuzilishi, shaxsning ma'lum bir ijtimoiy-psixologik moyilligi zarur bo'ladi". Bu odamlar bilan muloqot qilish, tashkilotchilik, kommunikativ, bir so'z bilan aytganda, o'qitish qobiliyatiga ega bo'lmagan odamdan haqiqiy kasb egasi bo'la olmasligidan dalolat beradi. O'qituvchining o'z kasbiy funktsiyalarini muvaffaqiyatli bajarishining asosiy sharti shaxsiy pedagogik madaniyatdir. O'qituvchining pedagogik madaniyati o'qituvchi va o'quvchilarning ijodini qayta tiklash va o'zini o'zi amalga oshirishni o'z ichiga oladi. Madaniyat fenomeni o'tmish, hozirgi va kelajak madaniyatlarining dialogi va o'zaro kirib borishi orqali aniqlanadi. Pedagogik madaniyatni insoniyat madaniyatini uzatishning turli daqiqalarida ikki shaxsning muloqoti sifatida ko'rish mumkin.