1. Oliy moliyaviy hisoblashlarni va taqribiy hisoblashlar. Moliyaviy renta (annuitet)

P_M= , n_в  n_g  B  n_u  C
bu erda: s - muomaladagi pul normasi (muomaladagi pulni depozitlarga nisbati); n_v - talab qilinganda beriladigan qo’yilmalar normasi; n_g –talab qilinganda qaytariladigan depozitlar; n_u- ortiqcha zaxiralar; V-muddatli qo’yilmalarini talab qilinganda beriladigan depozitlarga nisbati.
M₂ parametri uchun pul multipilikatorini hisoblashda muddatli qo’yilmalar va talab qilinganda beriladigan qo’yilmalar nisbati olinishi kerak. M₂ =P_M+N, bu erdan
Bizga ma’lumki natijaviy belgiga bir qancha omillar ta’sir ko’rsatganda, birinchi belgini kelgusida kutiladigan darajasini aniqlashda ko’p omilli dinamik modellar tuziladi. Bu ishni ko’p omilli regressiya tenglamasini echish bilan bajarish mumkin:
U_t =a₀+v₁x₁+. . . . . .+v_nx_n
Bu erda o’zgaruvchilar empirik ma’lumotlarda yoki logarifmlarda ifodalanishi mumkin.
So’mni kupyurlilik tuzilishi deganda bir birliklarni umumiy pul massasidagi hissasiga aytiladi. So’mni kupyura tuzilishini dinamikasini xarakterlash uchun va uni vaqt bo’yicha o’zgarishi tendentsiyasini aniqlash maqsadida o’rtacha kupyura hajmi to’g’risida ma’lumotlar kerak. Pul massasi faqatgina muomalaga va muomaladan harakat qilmasdan, u territoriyalararo ham harakatda bo’ladi. Pul massasini bir territoriyadan ikkinchisiga harakati pul migratsiyasi deb ataladi.
Pul doimo harakatda bo’lishi kerak. Agar pul harakat qilmasa (aylanmasa) u o’lik tovarga aylanadi va o’zini maxsus xususiyatlarini yo’qotadi, yanada kengroq ma’noda gapirsak pulni xarakati bilan yaratilgan mahsulot va xizmatlar harakati chambarchas bog’liqdir. Keyingi g’oyani quyidagi tenglama orqali ham ifodalash mumkin:
q V = r M
Ma’lumki, pul oboroti bankdan boshlanadi. Naqd pul oboroti ustida gapiradigan bo’lsak, pulning bir marta aylanishi bankdan chiqib yana bankka qaytib kirishi tushiniladi. Naqd pulsiz oborot deganda, naqd pulning ishtirokisiz schetlarga yozish orqali amalga oshiriladigan to’lovlar majmuasi tushuniladi
Pul muomalasini samaradarligini xarakterlovchi eng muhim ko’rsatkich - pul massasining aylanish tezligidir. Pul massasining aylanish tezligi oborotlar soni va kunlarda o’lchanadi.