Tangalar paydo bo‘lguncha ayriboshlash vositasi bo‘lib xizmat qilgan narsalar. Tovar ayirboshlashning vujudga kelishi.
Birinchi tanga pullar qachon paydo bо‘lgan degan savol hali uzil- kesil hal bо‘lgani yо‘q. Birinchi tanga qayerda zarb qilinganligi tо‘g‘risida antik olimlarning fikri turlicha. Jumladan, Birinchi tanga miloddan avvalgi XII asrlarda Xitoyda, keyinchalik Hindistonda muomalaga chiqarilgan. Chunonchi, Gerodot va Ksenofotlarning ma’lumotiga kо‘ra, birinchi oltin hamda kumush tangalar miloddan avvalgi VII asrda Kichik Osiyoning Lidiya davlatida Mermnad sulolasining asoschisi Giges (mil.av. 692-654 y.) davrida oltin va kumushning tabiiy qotishmasi elektrum (ba’zi manbalarda “elektra”, E.Rtveladzening “Drevniye moneti Sredney Azii” asarida – “oq oltin” iborasida qо‘llaniladi)dan zarb etilgan. Tulki lidiyaliklarda muqaddas hayvon hisoblanib, eng ulug‘ ma’buda Bassarayning ramzi tasviri bо‘lgan. Bu tangani lidiyaliklar oltin stater deb ataganlar. “Stater” yunoncha - “tarozi dastagi” degan ma’noni bildiradi. Lidiyaliklardan bir necha о‘n yillardan keyin Yunonistonning Egina shahrida ham tanga zarb qila boshlangan. Bunda biz lidiyaliklarning ta’sirini aslo kо‘rmaymiz. Eginada tangalarni Lidiyadan о‘zlashtirmay mustaqil ravishda ixtiro qilingan. Eginaliklar tangani sof kumushdan zarb qilganlar. Uning shakli ham, undagi tasvir ham Lidiyanikidan о‘zgacha bо‘lgan. Bu tangada toshbaqa tasvirlangan. Kо‘p о‘tmay, lidiyaliklar va eginaliklar ta’siri ostida Yunonistonning boshqa shaharlari, ularning Qora dengiz bо‘yidagi mustamlakalarida, keyin mustaqil ravishda Eron, Rim, Hindiston, Xitoy va boshqa joylarda tanga zarb qila boshladilar.
Birinchi tanga pullar qachon paydo bо‘lgan degan savol hali uzil- kesil hal bо‘lgani yо‘q. Birinchi tanga qayerda zarb qilinganligi tо‘g‘risida antik olimlarning fikri turlicha. Jumladan, Birinchi tanga miloddan avvalgi XII asrlarda Xitoyda, keyinchalik Hindistonda muomalaga chiqarilgan. Chunonchi, Gerodot va Ksenofotlarning ma’lumotiga kо‘ra, birinchi oltin hamda kumush tangalar miloddan avvalgi VII asrda Kichik Osiyoning Lidiya davlatida Mermnad sulolasining asoschisi Giges (mil.av. 692-654 y.) davrida oltin va kumushning tabiiy qotishmasi elektrum (ba’zi manbalarda “elektra”, E.Rtveladzening “Drevniye moneti Sredney Azii” asarida – “oq oltin” iborasida qо‘llaniladi)dan zarb etilgan. Tulki lidiyaliklarda muqaddas hayvon hisoblanib, eng ulug‘ ma’buda Bassarayning ramzi tasviri bо‘lgan. Bu tangani lidiyaliklar oltin stater deb ataganlar. “Stater” yunoncha - “tarozi dastagi” degan ma’noni bildiradi. Lidiyaliklardan bir necha о‘n yillardan keyin Yunonistonning Egina shahrida ham tanga zarb qila boshlangan. Bunda biz lidiyaliklarning ta’sirini aslo kо‘rmaymiz. Eginada tangalarni Lidiyadan о‘zlashtirmay mustaqil ravishda ixtiro qilingan. Eginaliklar tangani sof kumushdan zarb qilganlar. Uning shakli ham, undagi tasvir ham Lidiyanikidan о‘zgacha bо‘lgan. Bu tangada toshbaqa tasvirlangan. Kо‘p о‘tmay, lidiyaliklar va eginaliklar ta’siri ostida Yunonistonning boshqa shaharlari, ularning Qora dengiz bо‘yidagi mustamlakalarida, keyin mustaqil ravishda Eron, Rim, Hindiston, Xitoy va boshqa joylarda tanga zarb qila boshladilar.
Do'stlaringiz bilan baham: |