1. Muskullarning qisqarishi Muskullarning tuzilishi va

chstining poldan
balandligi
Ikki o‘rinli
stolning chetki ta
yanchlari (oyoqlari)
orasidagi masofa
900
9000
900
100
0
100
0
100
0
100
0
Ikki o‘riili stol qopqog‘
ining
uzunligi
1100-12
00
1100-12
00
1100-12
00
120
0
120
0
120
0
120
0
Qopqog‘ining kengligi 500
5000
500
500 500 500 500
Oyoq qo‘ygichning
(osma zinapoya)
kengligi
80
80
80
80
80
80
80
Oyoq
qo‘ygichning poldan
baland-
ligi (o‘rta chiziq
bo‘yicha)
110
110
110
110 110 110 110
Qiyalik burchagi
(graduslarda)
20-25
22-25
20-25
20-2
5
20-2
5
20-2
5
20-2
5
Poldan tokchaiing
pastki sathigacha
bo‘lgan masofa
380
430
480
530 580 630 650
Qopqoqning orqa
chetidan tokchagacha
bo‘lgan masofa
220
220
220
220 220 220 220
O‘quvchilar stulining o‘lchamlari, mm

---

O‘lchamlar
Stul raqami
6
7 8
9
10 11
12
O‘tirg‘ichning poldan balandligi
32
0
35
0
38
0
41
0
44
0
47
0
47
0
Oldingi cheti bo‘yicha o‘tirg‘ichning kengligi
32
0
32
0
32
0
38
0
36
0
40
0
40
0
O‘tirg‘ichning chuqurligi
32
0
32
0
32
0
34
0
34
0
38
0
38
0
Suyanchiq pastki chetining o‘tirg‘ichdan balandligi
11
0
13
0
13
0
15
0
15
0
17
0
17
0
Suyanchiqning balandligi
18
0
18
0
18
0
18
0
18
0
18
0
18
0
O‘tirg‘ichning oldingi chetidan suyanchiqning ko‘proq t
urtib chiqqanqismigacha bo‘lgan masofa
26
0
26
0
26
0
30
0
30
0
34
0
34
0
Sog‘liq tizimidagi ijtimoiy-iqtisodiy gradientlar shu faktni ko‘rsatadiki, sog‘liq
tizimidagi tengsizlik muammosi nafaqat ushbu muammodan aziyat chekib jabr
korganlar, balki jamiyatga tegishli bolgan har bir shahsning vazifasidir. Sog‘liqni
saqlash borasidagi ijtimoiy-iqtisodiy gradientning sistematik xarakteri yana shuni
ko‘rsatadiki, sogliq borasidagi tengsizlik adolatsizlikning nishonasidir. Bu esa,
ayniqsa hayot davomida ijtimoiy-iqtisodiy jamiyatning rivojiga hissa qoshuvchi
yoshlar va bolalarga nisbat sogliq borasidagi tengsizlik haqida gap ketganda yaqqol
ko‘rinadi.
Shu boisdan, bolalar va yoshlar borasidagi sogliqqa qaratilgan e’tiborni hisobga olgan
holda yuqori qatlamlar va davlat hukumati ushbu sohada adolatsizlikning oldini olish
uchun bir qancha muhim chora tadbirlarni amalga oshirishlari zarur. Hukumat shuni
hisobga olishi kerakki, bolalar va yoshlarga nisbatan yomon holdagi salomatlik chora
tadbirlariga ajratilgan investitsiyalar ijtimoiy va iqtisodiy orqa ketishni taminlashi
mumkin. Bolalar va yoshlarga qaratilgan etiborsizlik, hususan ota-onalarning bolalar
salomatligini takomillashtitish uchun emas, aksincha bu borasida loqaydliklarga yol
qoyishi aksincha natijani olib keladi va uzoq ko‘zlangan rejadagi ijtimoiy va iqtisodiy
muammo va chekinishlarga olib kelishi mumkin.

---

Asosiy adabiyotlar:
1. Rajamurodov Z.T., Rajabov A.L. “Odam va hayvonlar fiziologiyasi” T. Tib. Kitob.
2010 y ( INV-U-7127 )
2. Nuriddinov.E.N. “Odam fiziologiyasi” T. “A’loqachi” 2005 y. (INV-U-6385)
3. Almatov K.T., Allamuratov.SH.I. “Odam va hayvonlar fiziologiyasi” T. Universitet.
2004 y. ( INV-U-6216)
4. Ahmedov.A. “Odam Anatomiyasi” T. “Iqtisod moliya” 2007 y. (INV-U-6623)
5. R.Boxodirov “Odam anatomiyasi” T. “O‘zbekiston”, 2006 y (INV-6403)
6. Sodiqov.Q., Aripova. S.X., Shaxmurova.G.A. “Yosh fiziologiyasi va gigienasi”.
Yangi asr avlodi. 2009y. (INV-6961)
Qo‘shimcha adabiyotlar
1. Adolf Faller., Michael Schuenke-The Human Body - “An Introduction to Structure
and Function” ThiemeStuttgart · New Yorkhttp: //www. bestmedbook. com/20042.
The Right Start to a Healthy Life, Edited by Ingrid Stegeman and Caroline, Costongs
EuroHealthNet, Rue de la Loi 67, 1040 Brussels, Belgium, 2012.

---

Xulosa
Yosh ulg‘aygan sayin chidamlilik ortib boradi, lekin u bir tekisda
bo‘lmaydi. 8-10 yashar qiz va o‘g‘il bola larning chidamliligi bir xil
bo‘ladi. 12-15yoshda ayniqsa o‘g‘il bolalarda ortadi. 14 yashar
bolalarning chidamliligi katta odamnikiga nisbatan 70% ni, 16 yoshda
80% ni tashkil etadiSog‘liq tizimidagi ijtimoiy-iqtisodiy gradientlar shu
faktni ko‘rsatadiki, sog‘liq tizimidagi tengsizlik muammosi nafaqat ushbu
muammodan aziyat chekib jabr korganlar, balki jamiyatga tegishli bolgan
har bir shahsning vazifasidir. Sog‘liqni saqlash borasidagi
ijtimoiy-iqtisodiy gradientning sistematik xarakteri yana shuni
ko‘rsatadiki, sogliq borasidagi tengsizlik adolatsizlikning nishonasidir.
Bu esa, ayniqsa hayot davomida ijtimoiy-iqtisodiy jamiyatning rivojiga
hissa qoshuvchi yoshlar va bolalarga nisbat sogliq borasidagi tengsizlik
haqida gap ketganda yaqqol ko‘rinadi.