1-Modul. Psixologiya predmeti

Intellektual  xatti-harakatlar.  Hayvonlarning  ko`pincha  yashirin  imkoniyati 

sifatida  qolib  ketadi.  Jumladan,  rus  psixologi  N.N.Ladigina  -Kots  (1889-1963) 

ning  tajribalarida  Paris  degan  shimpanze  ichiga  xo`rak  solingan  naychani  olishi 

bilanoq naychaning ichiga kiritish uchun yaroqli bo`lgan, ishlatishga qulay qurolni 

tanlashga  tushardi.  Bunda  Paris  turli  belgilarni-narsalarning  shakli,  uzunligi, 

kengligi,  qalinligini  ajrata  bilardi.  Agar  mos  keladigan  narsa  topilmasa  Paris 

yonida  yotgan  daraxt  shoxlaridan  yon  shoxlarini  yulib  olar,  enli  taxtadan 

payraxalar  ajratib chiqar, buklangan  simlarni  to`g`irlar, xullas maymunlar  "qurol" 

yasar edi.  

Biroq  yuksak  taraqqiy  etgan  maymunlardan  "qurol  yasash"  faoliyatining 

ahamiyatini  oshirib  yuborish  yaramaydi.  E.G.Vasuro,  N.NLadigina-Kotslar 

o`tkazgan tajribalaridan ma`lumki, shimpanzelar aynan bir xildagi vaziyatda, ya`ni 

maqsadga erishish uchun ikkita tayoqni birlashtirish zarur bo`lgan paytda o`zlarini 

yo`qotib  qo`yishadi.  Buni  quyidagicha  izohlash  mumkin,  ya`ni  shoxlarni  g`ajish, 

payraxalarni  ajratish  maymunning  tabiatda  bajaradigan  harakatlaridir.  Lekin 

maymunlar tabiiy sharoitlarda tayoqlarni bir-biriga ulab ish ko`rmaydi. 

---