1-Modul, mexanika



Download 10,28 Mb.
bet119/133
Sana09.07.2022
Hajmi10,28 Mb.
#761530
1   ...   115   116   117   118   119   120   121   122   ...   133
Bog'liq
Ma\'ruza matnlar KT yo\'nalishi uchun

Elektr maydon energiyasi

Ma’lumki, elektrostatik kuchlar konservativ kuchlardir. Konservativ kuchlarning bajargan ishi zaryadni qanday trayektoriya bo`ylab, qanday tekislik bilan va qanday yo’nalishda ko’chirishga bog’liq bo’lmay, faqat boshlang’ich va oxirgi holat parametrlari orqali aniqlanadi.


Konservativ kuchlar maydonida turgan jism potensial energiyaga ega bo’ladi. Maydon kuchlari ana shu energiya hisobidan ish bajaradi.
O’zaro ta’sirlashayotgan ikkita zaryadlangan jismlarni kuzatsak, ularning har biri ikkinchisining maydonida
(3.12)
potensial energiyaga ega bo’ladi.
- lar mos holda q1 va q2 zaryadlangan jismlarning berilgan nuqtada hosil qilgan potensiallari bo’lib, u quyidagicha ifodalanadi.
(3.13)
(3.12) va (3.13) dan (3.14) ni hosil qilamiz.
W1=W2=W yoki W= (3.14)
Sistemasining energiyasi ifodasiga har ikkala zaryad ham simmetrik ravishda kirishi uchun (3.14) ni quyidagi ko’rinishda yozamiz:
(3.15)
Bu ifoda barcha zaryadlar sistemasi uchun o’rinli bo’lib, umumiy holda
(3.16)
(3.16) zaryadlar sistemasi maydonining energiyasini ifodalaydi.
Zaryadi q-bo’lgan o’tkazgich zaryadini dq-ga oshirish uchun potensiali -bo’lgan maydon kuchlari ustidan ma’lum bir ish bajarish lozim.
(3.17)
Bu ish o’tkazgichning potensial energiyasini oshirishga sarflanadi.
(3.18)
(3.18) ni integrallab, yakkalangan o’tkazgichning potensial energiyasini hosil qilamiz.
(3.19)
boshlang’ich shartga ko`ra const=0, chunki zaryadlanmagan o’tkazgich elektr energiyasiga ega emas.
Elektr sig’imi va potensiali orasidagi munosabatni hisobga olib (8) ni quyidagicha ifodalash mumkin.
(3.20)
Zaryadlangan kondensator energiyasini ifodalash uchun -potensial o’rniga qoplamalar orasidagi potensiallar ayirmasi dan foydalanish kifoya.
(3.21)
Ma’lumki, zaryadlangan o’tkazgich ichida elektr maydon bo’lmaydi shu tufayli maydon ham, energiya ham, fazoda kuchlanganlikka bog’liq holda biror zichlik bilan taqsimlangan bo’ladi.
Agar (3.21) ga yassi kondensator elektr sig’imi ifodasini qo`ysak,

S·d=V ekanligini hisobga olib:
(3.22)
Maydon bir jinsli bo’lsa, energiya o’zgarmas zichlik bilan taqsimlanadi. Hajm birligidagi energiya miqdoriga son jihatdan teng kattalik energiya hajmiy zichligi deb yuritiladi va quyidagicha ifodalanadi:
(3.23)

Download 10,28 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   115   116   117   118   119   120   121   122   ...   133




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish