1. Mis asosidagi qotishmalar. (Latunlar)



Download 1,7 Mb.
bet1/7
Sana18.07.2022
Hajmi1,7 Mb.
#823832
  1   2   3   4   5   6   7

14 - MA’RUZA MAVZU: RANGLI METALL VA QOTISHMALAR. REJA: 1. MIS ASOSIDAGI QOTISHMALAR. (LATUNLAR). 2. MIS ASOSIDAGI QOTISHMALAR (BRONZALAR). 3. ALYUMINIY QOTISHMALARI. 4. MAGNIY VA TITAN ASOSIDAGI QOTISHMALAR. 5. PODSHIPNIKBOP (ANTIFRIKTSION) VA BOSMAXONA QOTISHMALARI.

1. Mis asosidagi qotishmalar. (Latunlar). Misni rux, qalay, qo’rg’oshin, temir, marganes va boshqa elementlar bilan hosil qilgan birikmalarga mis qotishmalari deyiladi. Mis qotishmalari latunlar va bronzalarga ajratiladi.

  • 1. Mis asosidagi qotishmalar. (Latunlar). Misni rux, qalay, qo’rg’oshin, temir, marganes va boshqa elementlar bilan hosil qilgan birikmalarga mis qotishmalari deyiladi. Mis qotishmalari latunlar va bronzalarga ajratiladi.
  • Latunlar. Latun mis bilan ruxning qotishmasi bo’lib, uning texnologik va mexanik xossalari yuqori bo’ladi. Ularning keng foydalaniladiganlari tarkibida rux miqdori 40-42% bo’ladi. (14.1-rasm).

Tarkibida rux 39% bo’lgan latun a qattiq eritma bo’lib, bunda shuning elementar fazoviy kristall panjarasi saqlangan holda ayrim atomlari Zn (rux) bilan o’rin almashhadi. Shu sababli, bu latunlar plastik, puxta va korroziyabardoshh bo’ladi. Qotishmaning likvidus va solidus chiziqlarining yaqinligi sababli ular yaxshi quyma xossalariga ham ega bo’ladi. Tarkibida rux miqdori 46 % bo’lganlari αQβ1

  • Tarkibida rux 39% bo’lgan latun a qattiq eritma bo’lib, bunda shuning elementar fazoviy kristall panjarasi saqlangan holda ayrim atomlari Zn (rux) bilan o’rin almashhadi. Shu sababli, bu latunlar plastik, puxta va korroziyabardoshh bo’ladi. Qotishmaning likvidus va solidus chiziqlarining yaqinligi sababli ular yaxshi quyma xossalariga ham ega bo’ladi. Tarkibida rux miqdori 46 % bo’lganlari αQβ1
  • fazaga ega. β1 faza juda qattiq va mo’rt bo’ladi. Latunlarning mexanik va texnologik
  • xossalarini yanada yaxshilash uchun ularga ma’lum miqdorda Al, Ni, Si, Mn, Pb, Fe va boshqa elementlar qo’shib, maxsus latunlar olinadi.
  • Latunlarga qo’shiladigan elementlarning turi va miqdori qotishmadan ko’tilgan xossalarga ko’ra belgilanadi. GOST2060-73 bo’yicha L harfi va raqamlar bilan markalanadi. Masalan, L96 da L harfi latun ekanligini 96 raqami esa qotishma tarkibidagi 96% mis borligini bildiradi. Maxsus latunlarni markalashda L harfidan keyin qotishma tarkibiga kiritilgan elementlar nomlarini bosh harfi keyin esa raqamlar yoziladi. 9-jadvalda latunlarning ayrim markalari, mexanik xossalari va ishlatilish joylari keltirilgan. (GOST15527-70 va GOST17711-72). Masalan, LS 59-1 da LS qo’rg’oshinli latunni, undan keyingi raqam esa mis (59%) va rux (1%) miqdorini bildiradi.
  • 14.1-jadval

Download 1,7 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish