|
Jábirlengenlerge birinshi meditsinaliq járdem kórsetiw.
Reje
1.Jaraqatlanǵanlardi izlew usillari:
2.Jaraqatlanǵanlardi mexanizatsiyalanǵan úskeneler (vertolyot, samolyot, ar- nawli mashinalar) menen izlew.
3.Gúzetiw joli menen izlew.
4.Izlew topari menen izlew.
5.Sanitariya patrullan menen izlew.
6.Sanitariya tirmalaw joli menen izlew.
7.Jaqtilandiriwshi úskeneleri menen túnde izlew.
1 - usilda vertolet járdeminde tawh, shól, toǵay, batpaqliq, suw, qáddinen joqari ormlarda ziyanlanǵanlar izlenedi. Qisfa vertoletlar 400 - 600 metr, jazda 150 - 200 metr joqarida ushadi.
2. Sanitariya transpori:i: bronetransporter (BTR), piyadalar am awl i mashinasi (BMP). Olardiń arasinda araliq 300 - 350 njetrdi quraydi, mashina ishinde birinshi meditsinahq járdem kórsetiledi.
Jaraqatlanǵanlar shofer - sanitar, sanitar, sanitar - instruktor tárepinen gúzetiw joh menen izlenedi. Hár bir sanitarǵa 200 - 250 m ,ir araliqti gúzetiw tap- siriladi. Meditsina xizmetkerleri saw ásker hám jaradar áskei jiǵnhwi qásiyetlerin, ózine tán belgilerin biliwi lazim. Saw ásker beti menen aldma jiǵiladi, quraldi taslamaydi, ózin shetke aladi. Jaradar ásker ásten jiǵiladi, qolman qurali túsedi, jiǵilǵan jerinde qaladi.
3.Jaraqatlanǵanlardi izlew topari menen izlew. Bui topar 4-6 adamnan ibarat bohp ekige bólinedi. Hár bir topar 2-3 adamnan ibarat, olaiǵa sanitar yamasa sanitar - instruktor basshihq etedi.
4.Sanitar patrullar járdeminde izlew áskerler hújim qilip atirǵanda, dáryadan ótiw zárúr bolǵanda ámelge asiriladi, sanitar patrullar áskerlerdi gúzetip baradi. Jaradarlar suwdan qayiq, sanitar transporter hám júziw úskeneleri járdeminde alip shiǵiladi.
5.Jaradarlardi túnde izlew. Bui usil túnde kóriw ásbaplari járdeminde ámelge asiriladi. izlewshilerge fonarlar beriledi. Transportqa projektor omatiladi. Jaraqatlanǵanlar kúndiz jáne bir márte izlep shiǵiladi.
6.Jaradarlardi amawli tayarlanǵan iytler járdeminde izlew. Bui usil túnde taw, toǵay, batpaqliqta, awil ishinde uris alip barilip atirǵanda qollaniladi.
7.Sanitar patrullar járdeminde izlew. Bui usil toǵay, batpaqliqta, duman, boran sharayatlarinda qar jawip turǵanda qollaniladi. Bunday usilda izlewshiler arasinda araliq jaqm bohp, olar bir - birin kórip turiwi kerek. Bunda okop, transheya, sna- ryad, jarihwman keyin payda bolǵan shuqirhqlar kózden ótkerilip, jaradarlar alip shiǵiladi. Eger jaradar tabilsa, transport batalom meditsinahq punkt jolma jaqm jerge jasinn belgilep qoyilip, sońiraq izlew dawam ettiriledi. Jaradarlardi izlew amq boliwi ushin maydan eki márte kórip shiǵiladi. Dáslep arqadan aldiǵa, soń aldi- nan arqaǵa. Bui usilda kóp adamniń qatnasiwi talap etiledi, tiykarinan uris háreketleri toqtaǵannan soń qollaniladi.
Sanitar - nosilkadan, tiykarinda, awir jaradarlardi tasiw maqsetinde pay- dalaniladi. Jaraqatlanǵanlardi jatqizǵan halda samolet, vertolet, avtomobil hám sanitariya poezdma jetkiziledi. Nosilka uzinliǵi 321 sm, awirliǵi 9,5 - 10 kg, eni 55 sm, bálentligi 16 sm boladi. Bui nosilkalar standart, hár qanday transportqa jay- lastiriwǵa qolay, jiyilma yamasa jaziq halda boladi. Jaradarlardi nosilkaǵa ótkiziw 3 jol menen ámelge asiriladi.
1.Jaradarlarda qolda kjúdárip jaylastiriw.
2.Kiyimmen kjúdárip jaylastiriw (ayaq-qoli sinǵan bolsa).
3.Sanitarlar jatqan halda jaradarlardi ústine artip jaylastiriw.
Jaradarlarǵa jaqmlasiw usillari:
1.Qisqa jerdi juwinp ótiw (4 — 5 sekundtan aspawi kerek).
2.Janbaslap jiljiw.
3.Embeklew.
4.Jerde qarm menen súyretilip jiljiw.
5.Sanitariya transportlari járdemmde.
Jaradarlardi uris maydaninan alip shiǵiw:
Jaradarlardi bir sanitar arqasma aitip jatqan halda janbaslap, embeklep, shinel, jabmǵish (plash) - palatka, jelkesinde, qolinda, tasiwshi ilmek járdeminde alip shiǵadi. Jaraqatlartǵan adamlar qolda, arqalap, kjúdárip, izli - izinen kjúdárip, eki qoldi qulip etip kjúdárip, lentalar járdeminde, bir nosilka menen, eki nosilka rnenen kjúdárip alip shiǵiladi.
Meditsinahq ayirip jaraqatlanǵanlar hám jaradarlardi emlew, profilaktikaliq hám evakuatsiyahq ilajlar uyimlastmliwina qarap toparlarǵa ajiratiladi. N.I. Pirogov bunnan 100 jil aldm aytqanmday, jaqsi ayirip be’listirilgen jaradarlar o 'z waqtinda kerekli járdemdi aliwi múmkin hám olarǵa durit’. meditsinahq járdem kórsetiledi.
Meditsinahq ayiriw punkt ishinde bólimler ara hám evakuatsiyahq transporta ámelge asiriladi. Tekseriw nátiyjesinde jaradarlar 3 toparǵa bólinedi.
1.Átiraptaǵi saw hám nawqas adamlarǵa qáwipli bolǵanlar: juqpah kesel- likler (JK) menen awirǵan nawqaslar, radioaktiv za tlar (RZ), záhárli zatlar (ZZ) hám bakteriologiyaliq zatlar (BZ) menen ziyanlanǵańlar.
2.Meditsinahq járdem sol jerde kÓrsetiliwi záru 'r bolǵanlar.
3.Medicinalıq járdem evakuatsiyanıń basqa basq.'shlarmda kórsetiliwi zárúr bolǵanlar.
Meditsinalıq ayiriwdi meditsinalıq ayiriw brigadalari ótkizedi.
Olar vrach, feldsher, medsestra, 2 registrator hám :sanitardan ibarat. Meditsi- naliq sortlawdi basqasha etip aytqanda 3 ke bÓlemiz.
1.Sanitar tazalawdan ótiwi zárúr bolǵanlar (RZ, ZZ, BZ, J).
2.Meditsinalıq járdem tezlik penen kórsetiliwi hám kórsetiw ornina qarap.
3.Evakuatsiyahq belgisine qarap.
Transportirovka etkende nawqaslardiń ayaǵi aldinda, esin joǵaltqan jaǵdayda, kóp qan joǵaltqanıda: basi aldinda., basqishtan túskende ayaǵı aldinda, tómenge alip túsiwdi basi aldinda boladi. Bast jaralanǵan, bas súyekle ri hám bas miyi ji’ara- qatlanǵan nawqaslar nosilkaǵa shalqasina jatqiziladi. Murin hám jaq súyekleri jaraqatlanǵanda bas tárepi joqari kóterilgen boladi, basti aldiǵa sál iyiltirip otirǵizip qoyilǵan jaǵdayda tasiladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |
