1. Milliy mámleket basqarıwı sisteması. Garezsiz Ózbekstanda hakimiyattin bóliniwi Principi.
Ma’mleketti basqariw sistemasi Nizam shig’ariwshi organ, ijra etiwshi organ ha’m sud sistemasi bolip bo’linedi. Nizam shig’ariwshi organ Oliy majlis bolip ol eki palata Joqarg’I palata Senat ha’m to’mengi palata nizamshiliq palatasi bolip tabiladi. Bunday eki palatali nizam shig’ariwshi organga 2002-jili 27-yanvarda bolip o’tken referendum da dawis berilgen. Ekinshi ha’kimiyat yag’niy ijra etiwshi organ Ministirler Ken’esi bolip juritiledi. Onin’ waziypasi shig’arilg’an nizamlardin’ orinlaniwin moynina aladi ha’ qadag’alaydi. Onin. Quraminda bas wa’zir onin orinbasarlari ha’m tag’I basqalar bar. Al u’shinshi ha’kimiyat bolsa SUD organi bolip tabiladi. Sud organi Nizam shig’ariwshi ijra etiwshi ha’m siyasiy partiyalardan g’arezsiz ta’rzde jumis alip baradi. Onin’ waziypasi ja’miyettegi jinayatshiliq ha’m nizam buziw shiliqlargg’a ma’mleketemiz nizamlarina tayana otirip qarar shig’ariw.
2. Ózbekstanda kóppartiyalılıq sistemasınıń qáliplesiwi jáne onıń áhmiyeti. Siyasiy partiyalar iskerligindegi ayrıqshalıqlar.
O’zbekistan da ko’p partiyaviyliq 1996-jildag’I “Siyasiy partiyalar haqqinda’I “ nizamin shig’arg’annan son’ ku’shke kirdi. Bul nizam 17 statyadan ibarat bolip siyasiy partiyalardin’ nizamshiliq tiykarlarinda is juritiwine ruxsat beredi. Bizde siyasiy partiyalar sani 5. Olardin ha’r birinin’ qollap quwat sotsiyal qatlami boliw kerek. Ha’r bir siyasiy partiya o’zine bir tarawdi rawajlandiriwdi maqset etip qoyiw kerek, ha’m sol taraw boyinsha nizamshiliq tiykarinda jumis alip baradi. Bunda saylawshilar qaysi siyasiy partiyanin’ islegen jumislari ha’m qanday ozgerislerdi amlege asirmaqshilig’in bilip soni maqullasa sol partiyaga dawis beriw huquqina iye. Bizde 5 siyasiy partiya bolip olar: O’zbekistan liberal demokratik partiyasi, Xalq demokratik partiyasi, Milliy tikleniw demokratik partiyasi, A’dalat sotcial demokratik partiyasi ha’m Ekologik partiyasi. Bul partiyalardin’ qashan du’zilgenine qaraytug’in bolsaq; Xalq demokratik partiyasi 1991-jili, A’dalat sotciyal demokratik partiyasi 1995-jili, Milliy tikleniw demokratik partiyasi 1995-jili Liberal demokratik partiyasi 2003-jili ha’m O’zbekistan Ekologik partiyasi 2019-jili du’zilgen
3. Ózbekstanda mámleketlik emes kommerciyalıq bolmaǵan shólkemler hám olardıń siyasiy, social hám de ekonomikalıq processler degi qatnasıwı
Ma’mleketlik emes kommerciyaliq emes sho’lkem degenimiz fizikaliq ha’m yuridikaliq shaxslar ta’repinen iqtiyarli tiykarda sho’lkemlestirilgen daramat aliwdi oz jumisinin’ tiykarg’I maqseti almag’an ha’mde aling’an daramatlardin’ o’z qatnasiwshilari arasinda bo’listirmeytug’in o’zin o’zi basqariw sho’lkemi bolip tabiladi. Ma’mleketlik emes kommerciyaliq emes sholkem fizikaliq ha’m yuridikaliq shaxslardin huquqlari ha’m nizamli ma’’plerin basqada demokratiyaliq qadiriyatlardi qorg’aw sociyalliq madeniy ha’m bilimlendiriw maqsetlerine erisiw, ruwhiy ha’m basqada materiyalliq emes talaplardi qaanaatlandiriw qayirqomliq jumisin a’melge asiriw ushin ha’m basqada ja’miyetlik paydali maqsetlerde du’ziledi. Ma’mleektlik emes kommerciyaliq emes sholkemlerdin’ ayrim jamiyetlik paydali bag’darlamalarina ma’mleket jardem ko’rsetiwi mu’mkin. Ma’mleketlik uyimlar ha’m olardin lawazimli shaxslarinin’ mamleketlik emes sho’lkemlerdin’ jumisisna aralasiwina sonday aq ma’mleketlik emees kommerciyaliq emes sholkemnin’ ma’mleketlik uyimlarinin’ ha’m olardin’ lawazimli shaxslarinin’ jumislarina aralasiwina jol qoyilmaydi.
4 Ózbekstanda demokratiyalıq reformalardı jáne de tereńlestiriw hám puqaralıq jámiyetin rawajlandırıw Konsepsiyası.
Ma’mleketimizde ma;mleketlik ha’kimiyat ha’m oni basqariwdi demokratlastiriw boyinsha 2010-jili 12-noyabrde Joqarg’I jiynaliq ha’m Nizamshiliq palatasi qospa majlisi bolip otip usi boyinsha konsepsiya bolip onda en’ birinshi maqset konstitutciyanin’ nizam u’stinligin ta’minlew bas masele boldi. . Hákimiyattı bólistiriw konstituciyalıq Principin izbe-iz ámelge asırıw, óz-ara tásir sistemasın hám mápler teń salmaqlılıqın jetilistiriw, parlament palatalarınıń nátiyjeli islewi hám demokratiyalıq iskerlik. hám ámelge asırıw ushın mólsherlengen.
5. Mámleketimizde jaslardi bárkámal kilib tárbiyalaw, olardıń ómirge garezsiz qadem qoyiwlari ushın zárúr sharayatlardı jaratılıwma qaratilgan sistemalı jumıslar.”Jaslarǵa tiyisli mámleket siyasatı haqqinda”gi Ózbekstan Respublikası Nizami.
Jaslar jámiettiiń túpkilikli negizi, xalıqtıń aldıńǵı qatlamı, keleshektiń isenimli iyeleri esaplanadı , 1991 jıldıń 20 noyabrinde " Ózbeksten Respublikasında jaslarǵa tiyisli mámleket siyasatınıń tiykarları tuwrısında" gi Nızamnıń qabıl etiliwi menen mámleketimizde jaslarǵa itibar máselesi mámleket siyasatı dárejesine kóterilgen edi .Bul nizamnin’ tiykarg’I waziypasi " Jaslawlarǵa Ózbeksten Respublikası mámleket iskerliginiń ústin turatuǵın baǵdarı bolıp, onıń maqseti jaslardıń social qáliplesiwi hám jetilisiwi, dóretiwshilik jámiyet mápleri jolında múmkinshiligi barınsha tolıq -tókis ámelge asıwı ushın social lekonomikalıq, huqıqıy, shólkemlestirilgen tárepten shárt -sharayat jaratıw hám de olardı kepillik beriwden ibarat esaplanadi"
Do'stlaringiz bilan baham: |