|
O‘ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O‘RTA MAXSUS TA’LIM VAZIRLIGI
TOSHKENT DAVLAT IQTISODIYOT UNIVERSITETI
“Ro‘yxatga olindi” “Ro‘yxatga olindi”
“Buxgalteriya hisobi va audit” fakultetida ro‘yxatga olindi
№__________
«_____» __________ 20__ y.
|
“Statistika” kafedrasida ro‘yxatga
olindi
№__________
«_____» __________ 20__ y.
|
« MEHNAT STATISTIKASI» fanidan
KURS ISHI
Mavzu: Mehnat resurslari statistik o‘rganish ob’ekti sifatida
Bajardi: “Buhgalteriya hisobi va audit”
“Statistika” yo‘nalishi
4–kurs ST- kurs talabasi
__________________
Tekshirdi: kat.o‘qt. Murodov J.
Kurs ishi himoyasi bo‘yicha xayat a’zolari:____________________
_____________________
______________________
Ximoya natijasi «_____» ball. «_______» ______________2020 yil
TOSHKENT – 2020
MUNDARIJA bet
KIRISH………..........……………………………………...............................3
Асосий қисм…………………………………………………………………5
1.Mehnat resurslari haqida tushuncha va uni o‘rganish ob’ekti sifatida...5
2. O’zbekiston Respublikasi iqtisodiyoti tarmoqlariga mexnat
resurslarining samarali taqsimotini takomillashtirish……………………...15
3. Mexnat resurslarining iqtisodiyot tarmoqlari bo’yicha samarali
taqsimotini rivojlantirish istiqbollari……………………………………23
4. Mehnat resurslari soni o‘zgarishiga ta’sir etuvchi omillar........................33
5. Mehnat resurslari balanslarini tuzish va uni tahlil etish…………………….39
XULOSA.........................................................................................................44
FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR RO‘YXATI….......….....................46
Kirish
Mehnat resurslarining «Mehnatga qobiliyatini» tovarga aylanishi mehnat bozorining bosh sharti hisoblanadi. O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Sh.M. Mirziyoev ta’kidlaganidek: - « ……., aholimizning soni va yoshi tarkibini hisobga olib, aholi bandligi muammosiga doir tizimli ishlarni davom ettirishimiz zarur. Yaqinda Hukumat majlisida deputat va senatorlar ishtirokida 2017 yilda yangi ish o‘rinlari tashkil etish dasturi loyihasi muhokama qilindi. Dastur 390 ming kishini doimiy ish joyi bilan, 200 ming kishini – qishloq xo‘jaligi hamda qurilishda mavsumiy va vaqtinchalik ish bilan, 309 ming kishini – shaxsiy yordamchi va dehqon xo‘jaliklari, hunarmandchilik va oilaviy tadbirkorlik orqali ish bilan ta’minlashni nazarda tutadi».1
Mamlakatimiz mehnat bozorida mehnat resurslari nomutanosibligi yashirin ishsizlik ortishi, ularga bo‘lgan taklif ortiqcha bo‘lganligi sababli uning qiymati pasayishida o‘z ifodasini topadi. Ushbu holat esa aholining turmush darajasi va daromadlariga bevosita salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Aholi umumiy tarkibida kam ta’minlangan toifalar salmog‘i ko‘payadi, shu bilan birga daromadlar o‘rtasida tabaqalanish kuchayadi. Ayni paytda qonun bilan muhofaza etilmagan ish bilan bandlik ko‘lamlari ham kengayadi.
Respublika hududlarida ana shunday salbiy oqibatlarning oldini olish, ichki va tashqi omillarning hududlarga salbiy ta’siri va oqibatlarini tez va chuqur tahlil qilishni ta’minlovchi iqtisodiy-statistik ko‘rsatkichlar tizimini yaratish zaruriyati tug‘ilmoqda. Respublikamizda aholi bandligini ta’minlash, mehnat resurslaridan samarali foydalanish bo‘yicha O‘zbekiston Respublikasining “Aholini ish bilan ta’minlash to‘g‘risida”gi Qonuni, O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Farmonlari, Qarorlari, Vazirlar Mahkamasining qarorlari va bir qator me’yoriy-huquqiy hujjatlar qabul qilinib, bu sohada ijobiy o‘zgarishlar yuz bermoqda.
"Mehnatga layoqatli yoshdagi mehnat qilishga qobiliyatli aholi" tushunchasini ta’riflab olgandan keyin mehnat resurslariga kiradigan fuqarolarning boshqa kategoriyalariga - ishlaydigan o‘smirlar va ishlaydigan pensionerlarga o‘tish mumkin.
Mustaqillik yillarida iqtisodiy o‘sishni ta’minlash, yangi ish o‘rinlarini tashkil qilish, bandlik muammosini hal etish, aholining daromadlari va farovonligini oshirishda tobora muhim o‘rin tutayotgan kichik biznes va xususiy tadbirkorlikni jadal rivojlantirish, rag‘batlantirish va qo‘llab-quvvatlashga alohida e’tibor qaratildi. Lekin shunga qaramasdan mintaqa darajalarida mehnat resurslarini foydali mehnatga jalb etish, yangi ish joylarini barpo etish, mehnat resurslaridan samarali foydalanish borasida bir qator ilmiy va amaliy muammolar hali ham mavjud bo‘lib, ular dolzarb masala bo‘lib kelmoqda. Respublikada foydali mehnatga layoqatli aholini ish bilan band qilish va ishsizlikni kamaytirishning samarali mexanizmlarini aniqlash hamda uni tartibga solish muhim hisoblanadi. Bu mehnat resurslariga talab va taklif o‘rtasidagi uzviy aloqalar va ziddiyatlarni hamda ular hamkorligining samaradorlik mezonlarini aniqlashga, ishchilarning kasb malakasini oshirishning asosiy yo‘nalishlarini belgilashda hamda mehnat resurslarini «ortiqcha» va ish joylari «taqchil» sharoitlarda mehnat resurslariga talab va taklifni makroiqtisodiy tartibga solishda pirovardida iqtisodiy, ijtimoiy va tashkiliy tadbirlarni maqsadga muvofiq ravishda ishlab chiqarishga samarali jalb etishga imkon beradi. Kadrlar malakasini xalqaro mexnat bozori talablariga moslashtirish maqsadida milliy malaka tizimi ishlab chiqiladi. Ushbu tizim 9 mingga yaqin kasblar bo’yicha kadrlar tayyorlash imkonini beradi2.
Do'stlaringiz bilan baham: |
