1-mavzu: Yosh va pedagogik psixologiya fanining tadqiqot sohasi va muammolari Reja

Laboratoriya (klinika) metodi ko‘pincha individual (goho guruh va jamoa shaklida sinaluvchilardan yashirmay, maxsus psixologik asboblar, yo‘l-yo‘riqlar, tavsiyalar, ko‘rsatma va ilovalardan foydalanib olib boriladi. Hozir inson psixikasidagi o‘zgarishlarni aniqlaydigan asboblar, murakkab elektron hisoblash mashinalari (displeyrlar, Kurilmalar, maslama va jixozlar, xolatlar, funksiyalar, vujuga kelayotgan yangi sifatlarni qayd qilish va o‘lchashda qo‘llanadi. Ko‘pincha detektorlar, elektron va radio o‘lchagichlar, sekundamer, refleksometr, xronorefleksometr, lyuksmetr, anomaloskon, taxistakop, audnometr, esteziometr, eletrominogramma elektroensifilogramma kabilardan foydalaniladi. Laboratoriya metodi yordami bilan diqqatning sifatlari, sezgi, idrok, xotira va tafakkurlarning xususiyatlari, emotsional hamda irodaviy va aqliy zo‘riqish singari murakkab psixik holatlar tekshiriladi. kO’pincha laboratoriya sharoitida kishilar (uchuvchi, shofyor, operator, elektronchilar) va kutilmagan tasodifiy vaziyatlar (halokat, portlash, izdan chiqish, shovqin ko‘tarilishi)ning metodlari yaratiladi. Asboblarning ko‘rsatishi bo‘yicha o‘zgarishlar, rivojlanish dinamikasi, jismoniy va aqliy toliqish, emotsional-irodaviy, asabiy zo‘riqish, jiddiylik, tanglik qanday sodir bo‘layotganini ifodalovchi ma’lumotlar olinadi.
Tajriba aniqlovchi, tarkib toptiruvchi (tarbiyalanovchi) va tekshirish qismlariga bo‘linadi. Tajribaning aniqlovchi qismida psixik xususiyat, jarayon yoki xolat, o‘yin, mehnat, o‘qish kabi faoliyatlarda tadqiq qilinadi. tadqiqot ob’ektining aynan shu paytdagi holati, imkoniyati aniqlanadi, lekin tekshiruvchi sinaluvchiga ta’sir o‘tkazmaydi. SHu Pallada sinaluvchiga hatto, yo‘lovchi savollar bilan ham yordam bermaslik tajribaning prinsipi hisoblanadi.