1-мавзу: Қурилиш ташкилотларида

Download 0,73 Mb. bet 21/40 Sana 26.04.2022 Hajmi 0,73 Mb. #583386

Bog'liq
Халқаро бух.ҳис

Счётлар гурухлари
Мазмуни
Молиявий хисоб	Капитал (хусусий акционерлик капитали) заёмлар ва бошқа пассивлар
1
2	Айланмадан ташқари активлар
3	Заҳиралар ва тугаланмаган ишлаб чиқариш
4	Олишга тегишли счётлар ва тўловга тегишли счётлар (дебиторлик ва кредиторлик қаризлар
5	Молиявий натижа
6	Харажат
7	Фойда
8	Махсус
Бошқарув хисоби	Сарфлар, гуруҳлаш ва таҳлилга назорат счётлари
9

Қоида сифатида, счётларнинг миллий режасида кўрсатилган счётнинг сони сарлавхаси ва таърифидан фойдаланишлари лозим. Янада деталлаштирилган счётлар ва субсчётлардан умумий счётлар режаси белгиланган таскифга муво-фиқ бўлган ҳолатда фойдаланиш мумкин.
Иккинчи даражада “Молиявий хисоб” тўрт бобдан иборат. Биринчи бобда ҳисоб объектлари ва оператция фаолятининг 3 натижаларини аниқлашни баҳо-лаш қоидалари баён қилинган.
Счётларнинг миллий режаси молиявий ҳисоб мақсадлари учун баҳолашнинг бир неча эҳтимолли усулларининг тан олса ҳам асосий усул тарихий баҳолаш усули ҳисобланади. Фойда ёки зарар активлари мажбурий баҳолаш усулларини мунтазам тадбиқ этиш орқали аниқланиши лозим. Ҳозирги ёки ўтган молиявий даврларда, маълум ёки эҳтимолли чиқимларнинг ҳисобда молиявий ҳисобот тақдим этиладиган вақтгача яъни баланс тузилган вақтдан кейин аниқланганлари акс этирилиши лозим. Миқдорий баҳолаб бўлмайдиган зарарлар хаҳидаги ахборот, шунингдек ташкилотга нисбатан шубҳа тугдираётган узлуксиз фолият тамойилига риоя қилиш имконияти, ҳисобот давридан кейин рўй берган ҳодисалар ҳақидаги барча ахборотлар счётларига нисбатан изохларда тақдим этилиши лозим.
Иккинчи боб счётларни функциялаш тартиби ва ҳисобот тузиш қоидаларини ёритиб беради. Турли счётлардан фойдаланиш усули ва белгиланишининг тўлиқ изохи келтирилган. Счётлар гуруҳи ва ҳар бирида бир разрядли, икки разрядли ҳамда уч разрядли кичик гуруҳларга нисбатан кетма-кет тушунтиришлар берилган. Айрим счётларга нисбатан бир маънода белгиланган тартиби белги-ланган. Уларни қўллаш ташкилотлар томонидан мустақил танланиши мумкин эмаслиги туфайли изоҳ чегараланади. Йиллик ҳисоботнинг мажбурий таркиби, алоҳида счётларни тузиш ва тақдим этишнинг қоидалари кўрсатилган. Ҳисобот-ларнинг намунавий кўриниши, жадваллар ва ҳисоботларга изоҳлар тузиш учун чизмалар илова қилинган (стандарт, қисқартирилган ва кенгайтирилган шакллар бўйича).
Учинчи бобода, ўзига хос оператциялар ҳисоби қоидалари келтирилган. Чет эл бўлимларига ёки вакилликларига актив ёки пассивларни киритиш, балансда машина ва ускуналарга ажиратиш натижасида олинган материаллар хисоби, фаолият тури ва ҳоказолар бўйича айланмалар таснифи ўзгариши ҳисобида одатдан ташқари экстраординар (долзарб) таснифланаётган жараён сифатида фойда ва зарарлар акс эттиргани ҳозирги фаолият билан боғлиқ жараёнлар ўзига хос саналади (масалан қўшилган қиймат солиқ ва оборотдан олинадиган солиқ, ижара жараёнлари), шунингдек айрим жараёнлар, хусусан компанияларнинг фоизли фойда олиш бўйича аҳоли учун ишлар ва хизматларга нисбатан шартномалар ёки франчайзинг бўйича.
Тўртинчи бобда консолидация услуби кўриб чиқилган. Консонлидация билан хусусан компанияни консолидацияга тортишда гудвилни аниқлаш, актив ва пассивларни аниқлаш, ажратилган солиқларни акс этириш, моддаларнинг чет эл валютасига нисбатан қайта ҳисобланиши ва бошқалар баён этилган. Ушбу қоидалар ва умумий ҳисоб тамойиллари орасидаги ўзаро алоқани шунингдек, консолидацияланган ҳисоботни тақдим этишга нисбатан талаблар кўриб чиқи-лади.
Учинчи даражада “Бошқарув ҳисоби”га қуйидаги беш боб киради:
Биринчи боб бошқарув ҳисоби, нархлар маҳсулотлар сарфлар ва чиқимлар, шунингдек, бошқарув ҳисоби мақсадларини аниқлаш. Унда ташкилот фаолят-ларини турларига боғлиқ ҳолда таҳлил учун харажатлар танлаш қандай тарзда рўй бериш кўриб чиқилган, бошқарув ва молиявий ҳисоб орасидаги алоқа кўр-сатилган.
Иккинчи бобда концептуал асослар ва иқтисодий таҳлилни қўллаш соҳаси, шунингдек, сарф марказларининг функционал таснифи баён қилинган.
Учинчи бобда ташкилотларга нисбатан эҳтиёж бошқарув ҳисоби учун мўжалланган счётларнинг тўққизинчи гуруҳи тушунтирилади.
Тўртинчи бобни муҳокома қилиш фаолият турлари ажратиб кўрсатишга нисбатан ёндошишлар заҳиралар ҳисоби, таннарх ва умумий фойда аниқланади. Ҳақиқий кўрсатгичларнинг меъёрлардан оғиши муносабати билан харажатлар корректировкаси тартиби кўриб чиқилади.
Бешинчи бобда бошқарув ҳисоб маълумотлари ва назоратга нисбатан ёндошишлар орасидаги ўзаро алоқа, шунингдек, қарор қабул қилиш жараёнида ҳисоб маълумотларидан фойдаланиш йўллари кўрсатилган. Ҳар хил турдаги чиқимлар бюджет тизими харажатлар меъёри асосда ҳисобни ажратишга нисбатан концептуал ёндошиш баён қилинган.
Шундай қилиб, Франция учун бухгалтерия ҳисобини стандартлаштириш-нинг юқори даражаси ва бухгалтерия ҳисоби бўйича меъёрий ҳужжатларни тўлиқ услубий ишлаб чиқаришнинг ўзига хос хусусияти мавжуддир.

Download 0,73 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham: