1-mavzu. Turk tilida ot so’z turkumi (TÜRKÇede iSİM) Tayanch so’z va iboralar

Asl bog’lovchilar: ve, ama, de, eğer, lakin, yani, meğer, hem… kabi.

Yasama bog’lovchilar: üstelik, yalnız, ancak, örneğin, gerçekten, açıkçası, kısacası kabi.

Qo’shma (murakkab) bog’lovchilar: öyleyse, oysa, neyse, kimbilir, yoksa, veyahut, meğerse, nitekim kabi.

Birikma bog’lovchilar. Ba’zi bog’lovchilar va so’zlar birikib, bog’lovchi birikmalarini hosil qiladi. Ayniqsa, ki bog’lovchisi bir qancha so’z va bog’lovchilar bilan birikkan holda qo’shma bog’lovchilar hosil qiladi. Ularning o’zini ham alohida uch guruhga bo’lish mumkin:

1) ki bog’lovchisi bilan yasalgan bog’lovchilar: halbuki, oysakı, mademki, sanki, şöyle ki, yeter ki, demek ki, farzet ki, tut ki, şu var ki, kaldı ki, ne var ki, değil mi ki kabi.

2) so’z birikmasi shaklidagi bog’lovchilar: bunun için, bundan dolayı, bu yüzden, bu bakımdan, buna göre, o halde, bundan başka, bununla birlikte kabi.

3) takroriy bog’lovchilar: ne… ne, hem… hem, gerek… gerek, ya… ya, olsun… olsun, ama… ama, kah…kah, ister… ister kabi.

Bu bog’lovchilarning anchasi turk tiliga boshqa tillarda o’zlashtirilgan, faqat keyinchalik ba’zilari turkcha so’zlar bilan almashtirilgan yoki yangi turkcha aslli bog’lovchilar yasalgan. Shu bois gapda bir o’zlashgan bog’lovchini sof turkcha bog’lovchi bilan almashtirish mumkin bo’ladi.

Turk tilida bog’lovchilarning quyidagi asosiy turlari ajratiladi: teng bog’lovchilar (sıralama bağlaçları), ayiruv bog’lovchilar (ayırtlama bağlaçları), qiyoslovchi bog’lovchilar (karşılaştırma bağlaçları) va bog’lovchi so’zlar (sümle başı edatları).