1-мавзу: тадбиркорлик ҳУҚУҚи тушунчаси ва манбалари

Амалий мисол
Амалий
саволлар
Тадбиркор — бизнесменлик фаолияти асосан XVIII асрда пайдо бўлиб, кўпинча "мулкдор" деган тушунча билан тенг англанган. Хусусан, А. Смит бизнесменни фойда олиш учун бирон бир тижорат ғоясини амалга ошириш мақсадида таваккалчилик билан иш кўрувчи мулкдор, деб таърифлайди.
Тадбиркорнинг барча харакатлари асосан бозор имкониятларини тахлил қилиш, ундан фойдаланиш, новаторлик гояларини амалга оширишдан иборат бўлади.

Tadbirkorlik	Biznes
Tashabbuskorlik, uddaburonlik, epchillik, ijodiy faoliyatda izlanuvchanlik;	Faoliyatni tiklashga, erishgan yutuqni mustaxkamlashga intilish
O’z g’oyasiga ega kishi	Foyda keltiruvchi faoliyatga ega qilish
Boshlang’ich kapitalga ega bo’lmasligi ham mumkin	Kapitalga ega qilish
Tavakkalga moyil, ijodkor, iqtidorli kishi	Barqarorlikka intiluvchi, fikirlash va hatti-harakatida konservator, menejer mahorati bor kishi.
Tadbirkorlik foydasini olish	Kapital daromadini olish
Hayotda kamdan-kam uchraydi	Hayotda tez-tez uchraydi.

Tadbikorlikning biznesdan farqi

Бизнес ҳуқуқи - алоҳида ҳуқуқ соҳаси. Бизнес – бу нима?

• Тадбиркорлик - Бизнес (инглизча – enterprise, enterprising, русча - предпринимательство) – фойда олиш мақсадида фуқаролар ва юридик шахсларнинг ўз ташаббуси асосида мустақил фаолиятидир.
• Соҳибқирон Амир Темур “Ишбилармон, мардлик ва шижоат соҳиби, азми қатъий, тадбиркор ва ҳушёр бир киши, минг-минглаб, тадбирсиз, лоқайд кишилардан яхшидир” деган фикрни келтирганлар.
• Машҳур француз иқтисодчиси Ж.Б.Сей (1767-1832) “Сиёсий иқтисод рисоласи” китобида (1803) тадбиркорлик фаолиятини ишлаб чиқаришнинг уч мумтоз омиллари – ер, капитал, меҳнатнинг яхлитлиги деб таърифлаган эди.

Бизнес фаолиятининг ривожланиш шарт-шароитлари:
Бизнес фаолияти учун маълум ҳуқуқ ва эркинликлар мавжуд бўлиши лозим;
Бизнесмен (тадбиркор) мулкчилик хуқуқига эга бўлиши (мол-мулкни ва фойдани тасарруф қилишда) зарур;
Эркин иқтисодий фаолиятни амалга оширишни таъминлайдиган иқтисодий муҳит ва ижтимоий-сиёсий шарт-шароитлар етарлича бўлиши керак;
Етарли молиявий манбаларга,яхши маълумот ва малакали тайёргарликка, тижорат қонунчилиги,имтиёзлар.тадбиркорлик муҳити мавжуд бўлиши