1-Mavzu: sql tiliga kirish

KONSTRUKTORINING ASOSIY ELEMENTLARI. 
Ishdan ko`zlangan  maqsad.
  Talabalarga    baza  yaratishda  shakllar,shakllar  ustasi
 
konstruktorining asosiy elementlarini o`rgatishdan iborat. 
Topshiriqlar: 
HAVING 
funksiyasi, 
GROUP  BY 
funksiyasi, 
ORDER  BY 
funksiyalaridan 
foydalanib baza yarating. 
HAVING – 
jadvaldagi so’ralgan ma’lumotga mos bo’lgan jadvalni taqdim etuvchi 
funksiya hisoblanadi. U quyidagicha tahrirlanadi:  
SELECT  *  FROM  `jadval  nomi`  HAVING  `maydon  nomi`>maydonga  xos 
qiymat 
Masalan: RESTORAN MB tarkibidagi salatnomadan ma’lum bir summadan kichik 
yoki kattasini hamda ma’lum bir summaga teng bo’lgan salatni topib berishni SQL 
so’rovda ko’rib o’tamiz. 
Jadval ko’rinishi: 
 
 
Bunda SQL maydoniga quyidagicha kod kiritamiz. 
SELECT * FROM `salatnoma` HAVING `salat_narxi`=12000 

---

hozir biz salatnomadan narxi 12 000 ga teng bo’lgan salatni izlab topamiz. 
 
 
Agar biz 7 500 dan kattasini topmoqchi bo’lsak, SQL maydoniga  
SELECT * FROM `salatnoma` HAVING `salat_narxi`>7500 
Agar 7 500 dan kichigini topmoqchi bo’lsak, SQL maydoniga  
SELECT * FROM `salatnoma` HAVING `salat_narxi`<7500 
Kodlaridan foydalanib amalga oshiramiz. 
GROUP  BY  – 
funksiyasi  ko’rsatilgan  ma’lumot  bo’yicha  tartiblaydi.  Bunda 
alphabet,  tartib  raqam  va  shu  kabi  ketma-ketlikda  tartiblashni  amalga  oshirishga 
yordam beradi. U quyidagicha tahrirlanadi. 
SELECT * FROM `jadval nomi` GROUP BY `maydon nomi (
shu maydon orqali 
tartiblash amalga oshiriladi
)` 
Masalan: salatnomada salatlar nomini alfabet harflari bo’yicha joylashishini ko’rib 
o’tamiz. 
Jadvalning birinchi holati: 
 
 

---

SQL kodi quyidagicha 
SELECT * FROM `salatnoma` GROUP BY `Salat_nomi`
 
 
 
Mana  ko’rib  turganingizdek  alfavit  bo’yicha  jadvalni  tartiblab  bermoqda. Agarda 
biz ma’lum bir harf qatnashgan salatni izlamoqchi bo’lsak, quyidagi SQL koddan 
foydalanamiz. Masalan 
p 
harfi qatnashgan salatlar.  
SELECT `Salat_id`, concat (`Salat_nomi`,' ',`Salat_narxi`) as FIO FROM 
`salatnoma` WHERE `Salat_nomi`like '%p%' group by FIO; 
 
Haqiqatdan ham jadvalga e’tibor beradigan bo’lsak,  
p 
 harfi qatnashgan salat bitta. 
Asosiy jadval: 

---

 
ORDER BY  – 
ushbu  operator  ham  group  by  dan  biroz  farqli  tartiblashni  amalga 
oshiradi. U quyidagicha tahrirlanadi. 
SELECT `maydon1`,`maydon2` FROM `jadval nomi` order by `tartiblanish 
maydoni` 
Masalan:  xizmatchilar  jadvalidagi  afitsankalar  ro’yxatini  alfavit  bo’yicha 
tartiblaymiz. 
Jadvalning dastlabki ko’rinishi. 
 
 
SQL maydonga kiritiladidan kod quyidagicha. 

---

SELECT `AF.ID`,`Afitsantkalar` FROM `xizmatchilar` order by 
`Afitsantkalar` 
Quyidagi jadvalda afitsankalar ismi alfavit bo’yicha tartiblangan holatiga guvoh 
bo’lishimiz mumkin. Natijaviy jadval ko’rinishi: 
 
 
Group BY 
 va
 HAVING
 hamda
 Order by  
operatorlarining asosiy vazifalari 
shulardan iborat.