1-мавзу. Саноат биноларининг лойихалашнинг умумий қоидалари

Саноат ишлаб чиқариш тармоғининг таркибий қурилмаси

Саноат биносини лойихалашда корхонанинг қувватини аниқлаш учун турли (ҳар-хил) кўрсаткичлар қўлланилади. Корхонанинг қувватини бир смена ёки бир йилда тайёрланадиган маҳсулот миқдори (сони) билан аниқлаш афзалроқ бўлиб қолди. Бироқ буни фақат бир жинсли маҳсулотлар ишлаб чиқарадиган тармоқларда қўллаш мумкин, чунки чиқарилаётган буюмнинг ҳар бир тури ўзининг тайёрланиши учун турлича меҳнат сиғимига эга бўлади. Шунинг учун, ҳозирги вақтда корхона қувватини ишлаб чиқарувчи ишчи кучларнинг сони ва тайёр маҳсулотни ишлаб чиқаришни меъёрий баҳоси (ИМБ) билан аниқлаш қабул қилинган. Бу кўрсаткичлар ишлаб чиқаришни нисбатан тўлиқ характерлайди ва унинг устидан назорат юритишни амалга ошириш имконини беради. Ишлаб чиқаришнинг (буюм тайёрлашнинг) меъёрий баҳоси бўйича ишлаб чиқаришни режалаштириш олиб борилади, ҳамда капитал маблағлар баҳоланади. Ишлаб чиқарувчи ишчилар сони бўйича корхонанинг ишлаб чиқариш майдонларидан самарали фойдаланилаётганлиги баҳоланиб, бу ерда буюмнинг ҳар бир тури учун ҳар бир ишлаб чиқарувчи кучига тўғри келадиган майдоннинг меъёри ўрнатилаган.
Саноат биноларини лойиҳалашда қатор аломатларга муҳим эътибор берилади, бу эса замонавий архитектуравий типология соҳасидаги илмийтекшириш йўналишининг асосини ташкил қилади.
Саноат корхонаси ишлаб-чиқаришнинг қайси бир типига мансублигидан ва унинг тузилишидан қатьий назар асосий ишлаб-чиқарувчи, ишлабчиқаришга хизмат кўрсатувчи ва ишчиларга хизмат кўрсатувчи объектлар гуруҳидан ташкил топади. Асосий ишлаб чиқариш объектлар гуруҳига корхонананг асосий маҳсулотини тайёрлочи цех хоналари киради. Ишлаб чиқаришга хизмат курсатувчи объектлар гуруҳига техник хизмат кўрсатиш тизими (транспорт, омборхоналар ва жиҳозларни таъмирлаш) хоналари, ишчиларга хизмат кўрсатувчи объектлар гуруҳига маъмурий-маиший хоналари киради.
Бошланғич иш диаграммасидан фойдаланиб, барча бинолар, иншоот ва қурилмаларни корхона майдони участкасида ўзаро жойлаштирувини, юк ва одамлар оқимини у ёки бу ҳаракат схемасини участка ўлчамлари, шакл ва транспорт йўлларини йўналишлари билан белгиланишини ҳисобга олган ҳолда хал қилинади.
Ҳар қандай саноат бино ва иншооти юқорида келтирилган талабларга жавоб бериши шарт. Бу талабларга риоя қилиш учун саноат биноларини лойиҳалашнинг асосларини пухта эгаллаш зарур.


1.Саноат биноларини лойиҳалашнинг талабларини изоҳланг.
2.Саноат биноларини лойиҳалашнинг умумий қоидалари нималардан иборат?