1-mavzu: Qo‘shma gap. Qo‘shma gap haqida umumiy ma’lumot. Komponent (qism)larning birikish usuliga ko‘ra qo‘shma gap turlari: bog‘langan qo‘shma gap, ergashgan (ergash gapli) qo‘shma gap, bog‘lovchisiz qo‘shma gap

Chunki bog‘lovchisi. Bu bog‘lovchi, asosan sabab ergash gaplarni bosh gapga bog‘lab keladi va ergash gap tarkibida qo‘llanadi:

Bugun u juja xursand, chunki dadasi kelgan.
Aldamoqqa qalbing qodirmas,
Chunki farishtasan bebaho. (L.)
Chunki yordamida bog‘lanadigan sabab ergash gaplar uyushib kelishi ham mumkin, bunday paytda chunki bog‘lovchisi har bir ergash gap tarkibida takrorlanib kelishi kuzatiladi.
3. Negaki bog‘lovchisi so‘roq olmoshidan yasalgan bo‘lib, voqening yuzaga kelishi sababini aniqlash uchun ishlatiladi. «NYeGAKI» bog‘lovchisi «CHUNKI» bog‘lovchisining sinonimi hisoblanib, u ham asosan, sabab ergash gapni bog‘laydi va ergash gap tarkibida keladi:
-Oyqiz buning sababini ham surishtirmadi, negaki boshqa brigada boshliqlari ham kelishlari kerak edi. (SH.Rashidov)
4.Sababki bog‘lovchisi ham chnki, negaki bog‘lovchlarining sinonimi xisoblanib, sabab ergash gapni bosh gapga bog‘lash uchun xizmat qiladi:
Bu to‘g‘rida u kishidan o‘pkalamadi, sababki ozodlik nima ekanini ozodlikdan mahrum bo‘lgan odam biladi. (A.Qahhor)
5.Shuning uchun bog‘lovchisi sabab ergash gaplarni bosh gapga bog‘laydi va bosh gap tarkibida keladi:
Siz oilaning buyuk ma’nosini tushunmaymiz, shuning uchun ham oila sizga buyuk xursand bag‘ishlamaydi.
Shuning uchun bog‘lovchisi o‘rnida shu sababli, shu sababdan, shuning orqasida, buning uchun shunday bo‘lganidan keyin kabi bog‘lovchilar ham qo‘llanib keladi. Shuning uchun bog‘lovchisi og‘zaki nutqda « SHUNGA» holida keladi:
Otasi o‘g‘lini bir oz koyigan edi, shunga xafa bo‘lib o‘tiribdi.
6. Shekilli bog‘lovchisi yordamida tuzilgan ergash gapli qo‘shma gapning ergash gapi tusmol, taxmin mazmunlarini bildiruvchi sabab ergash gapdan iborat bo‘ladi:
Mahkam birdan shuncha aybni ko‘tarolmadi shekilli, ovozi titrab eshitildi. (P.Qodirov) Shekilli bog‘lovchisi ergash gap tarkibida keladi.
7. Agar bog‘lovchisi. Shu bog‘lovchi shart ergash gapni bosh gapga bog‘laydi, shart ergash gap shu bog‘lovchi bilan boshlanadi. Ergash gapning kesimi shart fe’li shaklidan ifodalanadi;
Agar ruhsat bo‘lsa, ketsam men. (H.Olimjon)