1-mavzu: qiyosiy pedagogika fani haqida umumiy tuchuncha

Zamonaviy tilda qiyosiy pedagogika komparativistika deb ham ataladi.
Komparativizm (lot. comparativis-qiyosiy) qiyoslash va taqqoslash ma‘nosini anglatib, tarixiy taraqqiyot tendensiyalarining o`xshash va farqli jihatlarini aniqlash, o`xshash hodisalarningo`zaromos jihatlariniajratishnio`zida mujassamlashtiradi.
Ingliz tilida ―to compare ham ―taqqoslash degan ma‘noni anglatadi.
Mustaqil falsafiy tushuncha sifatidakomparativizmturlifan sohalarida, shuningdek,adabiyotshunoslikda turli xalqlar badiiy adabiyotida obraz va syujetlar rivojlanish jarayonini qiyosiy tarixiy tahliletishda qo`llaniladi.
Chet el pedagogik an‘anasiga ko`ra ―ta‘lim so`zi rivojlanish, ta‘lim va tarbiya birliginianglatadi. Shu bilan bir qatorda pedagogika faqat bolalarning ta‘limi va tarbiyasiga taalluqlitushuncha sifatida qo`llaniladi.
Tadqiqotchilarning ta‘kidlashicha, chet el manbalarida ko`proq ―qiyosiy pedagogika emas, balki ―qiyosiy ta‘lim atamasi ishlatiladi. Zero, ―ta‘limning. ―education) so`zi pedagogika (―pedagogie) so`ziga nisbatan keng ma‘noda qo`llaniladi.
Ta‘lim nazariyasida ―komparativistika tushunchasi ―qiyosiy pedagogika tushunchasi bilan bir sinonimik qatorda turadi. Shuning uchun pedagogikaning bu sohasini ―pedagogik komparativistika” deb atasa ham xato bo`lmaydi.
Shuninguchun ham chet el ta‘rifida ―qiyosiy ta‘lim (―education compare) iborasini ―qiyosiy pedagogika‖ (―pedagogie comparative) ga nisbatan ko`proq ishlatilishini ko’zatamiz. Biz ―qiyosiy pedagogika, ―pedagogik komparativistika, ―qiyosiy ta‘lim va ―komparativistika‖ tushunchalarini bir ma‘nodosh so`zlarqatoridaqo`llaymiz.
Chunkibirqanchafarqlijihatlarigaqaramasdan, zamonaviy pedagogik nazariyasi va amaliyotida bu tushunchalar tez-tez aynan bir xil hodisa va jarayonlarnibelgilashda ishlatiladi.Shuni alohidata‘kidlash lozimki,bugungi kunda ―qiyosiy pedagogika tushunchasi O`zbekistonda kengroq tarqalgan. Umuman olganda, qiyosiy pedagogika turli mamlakatlarda maorif, ta‘lim va tarbiyaning o`ziga xos jihatlarini o`rganuvchi pedagogikaning mustaqil tarmog‘i sanaladi.