1-mavzu. Qishloq xo‘jaligida axborot-kommunikatsion texnologiyalar” fanining maqsadi va vazifalari

Axborot ‒ kommunikatsiya texnologiyalari evolyutsiyasi

XIX asrning ikkinchi yarimigacha axborot texnologiyasining asosini pero, siyohdon va buxgalteriya daftari tashkil etgan. Kommunikatsiya (aloqa) paket (rasmiy hujjatlar solingan konvert) yuborish orqali amalga oshirilar edi. Axborotlarni qayta ishlash mahsuldorligi o’ta past bo’lib, har bir xat alohida, qo’lda ko’chirib olingan. Qaror qabul qilish uchun bir ‒ biriga qo’shiladigan hisob ‒ kitobdan boshqa axborot ham bo’lmagan.

«Qo’l» axborot texnologiyasi o’rniga XIX asr oxirida «mexaniq» texnologiya kirib keldi. Yozuv mashinasi, telefon, diktafonning kashf etilishi, jamoa pochtasi tizimining takomillashuvi – bularning bari avvaliga axborotni qayta ishlash texnologiyasida, so’ng ish mahsuldorligida sezilarli o’zgarishlar yuz berishiga zamin bo’ldi. Mohiyatan, mexaniq texnologiya mavjud muassasalarda tashkiliy tarkibining shakllanishiga yo’l ochib berdi. XX asrning 40 ‒ 60 yillarida «elektr» texnologiyasi paydo bo’lib, u echib almashtiriladigan elementlarga ega elektr yozuv mashinkalari, oddiy qog’ozdan foydalanuvchi nusxa ko’chirish mashinasi, portativ diktafonlardan iborat edi. Aynan shu vositalar hujjatlarni qayta ishlash sifati, soni va tezligini oshirish hisobiga boshqarish faoliyati yaxshilandi. Ko’pgina zamonaviy muassasalar «elektr» texnologiyasiga asoslangan.

60 ‒ yillarning ikkinchi yarmidan esa «elektron (yoki «kompyuter») texnologiyasi yuzaga kela boshladi va axborotlarning shaklini emas, mazmunini o’zgartirishga urg’u berila boshlandi.

Ma’lumki, boshqaruvning axborot ‒ kommunikatsiya texnologiyalari axborotlarni qayta ishlash bo’yicha eng kamida quyidagi muhim uchta tarkibiy qismga ega bo’lishi lozim: hisobga olish, tahlil va qaror qabul qilish. Bularni kompyuterlarda amalga oshirish tobora murakkablashib bormoqda. Chunki, o’zida sanoqsiz ma’lumotlarni jamlagan «qog’ozlar dengizi» tobora kengayib bormoqda.