1-мавзу. Пулнинг пайдо бўлиши, зарурлиги ва функциялари

Пулнинг функциялари ва уларга тавсифи.

Пулнинг вазифалари, уларнинг мазмуни,

Улардан бештаси бор:
1) Айирбошлаш воситалари. муомалага пул хизмат қилади, яъни пул икки товар алмашинувида воситачидир. бу функциянинг ўзига хослиги шундаки, бу функцияни ҳақиқий пул ва қиймат белгилари, масалан, кредит пуллари бажаради.
2) қиймат ўлчови-барча нарсаларнинг қийматини уларнинг баҳосини белгилаш орқали аниқлаш. қийматнинг намоён бўлиш шакли-маҳсулот баҳоси. Олтин ёки Кумушнинг муайян оғирлиги каби нархларнинг кўлами мавжуд. Валюта муносабатлари жараёнида нархларни таққослаш учун улар белгиланган нархларни белгилай бошладилар. нархлар кўлами, яъни беркитишлар сони. металл, ден учун мамлакатда қабул. овқат;
3) жамғариш воситалари сикли узилади, чунки кейинги харид йўқ, пул жойлашади, хазиналарга, омборларга боради, шу туфайли емиссия механизми томонидан табиий тартибга солиш мавжуд еди. Айни пайтда, осн. дунёнинг тараққий етган мамлакатларида жамғариш тури қимматли қоғозлар бўлиб, чиқариш механизмини тартибга солиш амалга оширилади. турли мамлакатларнинг Марказий банклари;
4) тўлов воситалари сотишда. кредитда иш ҳақи тўлаш, пластик карточкалар, чеклар, електрон пуллардан фойдаланилганда. Кредит пулларининг пайдо бўлиши – векселлар, банкнотлар, чеклар-пул билан тўлов воситаси функсиясининг бажарилиши билан боғлиқ.;
5) мамлакатнинг ижтимоий ва иқтисодий ривожланиши ҳамда умумий бойликларни моддийлаштириш. Халқаро сифатида. тўлов. пул маблағлари халқаро ҳисоб-китобларда қўлланилади. тўлов. баланс, шунингдек, миллий валютани ўтказиш воситаси ҳисобланади. бир мамлакатдан бошқасига бойлик.

6. 
   Қиймат ўлчови функцияси.
   

Пулнинг қиймат ўлчови сифатидаги вазифаси товар пул қийматини (баҳосини) ўлчаш орқали намоён бўлади. Товар баҳосидаги қийматни миқдорий аниқламасдан, normal бозор иқтисодиёти ва товар ишлаб чиқарувчилар ўртасида еквивалент товар муносабатларига ега бўлиш мумкин емас.

Қиймат ўлчови-пулнинг товар қийматини баҳо шаклини бериш орқали ифодалаш ва ўлчашни таъминловчи функсияси.бу функсиянинг иккиёқлама мақсади — қийматни ифодалаш ва ўлчаш-товарнинг қийматини товар билан таққослашдан кўра бошқача ифодалаш мумкин емаслиги — умумий еквивалент, қиймати умуман тан олиниши билан изоҳланади. ва фақат еквивалент маҳсулот бирликларида миқдорий аниқлаш орқали ўлчанадиган товарлар қиймати ҳисобланади.
Товар қиймати бевосита меҳнат харажатлари нуқтаи назаридан ифодаланиши ва унинг бевосита ўлчови иш вақти бирлиги бўлиши мумкин. бироқ, вақт бирлигида individual меҳнат қийматидаги сезиларли фарқлар ушбу воситани қийматни ўлчаш учун яроқсиз ҳолга келтиради. Биржанинг barter тизимларида бажарилганидек, яхшиликнинг қийматини бошқа товарлар қиймати билан ҳам ифодалаш мумкин. бироқ, бу ҳолатда, ҳар бир маҳсулот бир емас, балки кўп нархларга ега бўлар еди — маълум бир бозорда (minus бир) товарлар мавжуд. ва бу нархлар жуда субъектив бўлади. шунинг учун нарх-наво ва алмашув жараёнлари жуда мураккаб ва вақт талаб қиладиган бўлар еди, бу қийматни ўлчашнинг бу усулини яроқсиз қилади.
қиймат ўлчовининг иккиёқлама мақсади қимматбаҳо металларни пул товар сифатида ишлатиш шароитида енг аниқ намоён бўлган: барча товарлар олтин ёки кумуш еквиваленти бўйича баҳоланган, яъни нарх бу металлнинг маълум оғирлик миқдори сифатида аниқланган. бундай " олтин "ёки" кумуш " нархлар биринчи marta оғирлик шкаласи бўйича аниқланган ва барча бозорларда деярли бир хил бўлган.

6.