1-Mavzu: psixologiya fanining predmeti va rivojlanish tarixi reja


Xarakter va layoqatlar tegishli bo‘lgan shaxs darajalari sifatidagi asosiy tarkibiy qismlar



Download 1,49 Mb.
bet101/136
Sana28.04.2022
Hajmi1,49 Mb.
#588115
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   136
Bog'liq
9c56096e7b595be09f606f63a82c7d8b PSIXOLOGIYA FANINING PREDMETI VA RIVOJLANISH TARIXI

Xarakter va layoqatlar tegishli bo‘lgan shaxs darajalari sifatidagi asosiy tarkibiy qismlar

Tarkibiy qimslarning nomlanishi

Tarkibga kiruvchi elementlar

Ijtimoiy va biologik nisbat

Asosiy aloqalar

Shakllantirishning maxsus turlari

Tahlilning zarur darajalari

Aks ettirish bilan

Anglash bilan

Ehtiyojlar bilan

Faollik bilan

Yo‘nalganlik

E’tiqodlar, dunyoqarash, ideallar, moyilliklar, qiziqishlar, istaklar, havaslar

Biologik deyarli mavjud emas

Aks ettiruvchiga tajriba asosida munosabat

Asosan kelajakni anglash

Ijtimoiy ehtiyojni aks ettirish orqali

E’tiqodlar orqali

Tarbiya orqali

Ijtimoiy-psixologik

Tajriba

Odatlar, malakalar, ko‘nikmalar, bilimlar

Ijtimoiydan anchagina ko‘p

Aks ettirish shakllarining mazmuni

O‘tmishni anglash zaruriyati

Odatlar orqali

Iroda ko‘nikmalari orqali

O‘qish

Psixologik-pedagogik

Psixik jarayonlar

Iroda, tuyg‘ular, idrok, tafakkur, hissiyot, evolyusiya, xotira

Ko‘pda ijtimoiydanko‘proq

Psixik aks ettirishning shakllari

Voqelikni anglashning o‘zi etarli

SHaxsga ehtiyoj orqali

Iroda orqali

Mashq

Individual–psixologik

Biopsixik xossalar

Temperament, jinsiy, yosh, patologik xususiyatlar

Ijtimoiy deyarli mavjud emas

Psixik aks ettirish mexanizm i

Faqat uslubni anglash

Biologik ehtiyoj orqali

Asab jarayonlarining kuchi va harakatchanligi orqali

Mashq

Psixofiziologik
Neyropsixologik

XX asr 70-yillarning oxirida shaxs muammosiga tuzilishli yondoshuv yo‘nalishi tizimli yondoshuvni qo‘llash tendensiyasi bilan almashindi. SHu munosabat bilan A.N. Leontev g‘oyalari alohida e’tiborga loyiq. Uning fikricha, shaxs, - bu insonning jamiyatdagi hayoti natijasida yuzaga keladigan alohida turdagi psixologik hosila. Turli faoliyatlarning birgalikda bo‘ysunishi ontogenezda shakllanadigan shaxsning asosini yaratadi. SHu o‘rinda, A.N. Leontev ko‘rsatib o‘tganidek, shaxsga tegishli bo‘lmagan, avvalambor, irsiyat tomonidan belgilangan: tana tuzilishi, asab tizimining turi, temperament, biologik ehtiyojlarning o‘sish kuchi, affektivlik, tug‘ma layoqatlar kabi, shuningdek, orttirilgan ko‘nikma, bilim va malakalar, hamda, – kasbiy belgilarni ta’kidlab o‘tish joiz. Uning fikricha, sanab o‘tilganlar, insonning individual xossalarini tashkil etadi.


SHaxs avvalgi tajribalar bilan boyitilgan individ emas. Individ xususiyatlari shaxs xususiyatlariga aylanmaydi.
A.N. Leontev tomonidan belgilab berilgan shaxs muammosini o‘rganishga umumiy yondoshuv A.V. Petrovskiy va V.A. Petrovskiylarning ishlarida rivojlantirildi. Ularning fikriga ko‘ra, shaxs hamkorlikdagi faoliyatning har bir ishtirokchisi o‘rtasida o‘rnatilgan mazmun-mohiyati, qadriyatlari vositasidagi barqaror shaxslararo aloqalar tizimida o‘rganilishi mumkin.
Bayon etilganlar shaxsni faoliyat va muloqotda yuzaga keladigan individual munosabatlarning (sub’ekt – ob’ekt – sub’ektiv va sub’ekt – sub’ekt – ob’ektiv) barqaror tizimiga nisbatan sub’ekt sifatida o‘rganish imkonini beradi. A.V. Petrovskiy va V.A. Petrovskiylar shaxs tuzilishini individning «o‘ta sezgir» tizimli xususiyati sifatida ko‘rib chiqadilar. SHaxsni sub’ektiv munosabatlar tizimida ko‘rib chiqib, individ shaxsiy turmush tarzining uch xildagi atributsiyasini (qo‘shib yozish, belgilash) yoki shaxs tushunchasining uch xil nuqtai nazarini ajratadilar.
Ko‘rib chiqishning birinchi nuqtai nazari – intraindivid shaxsiy atributsiya: shaxs sub’ektning o‘ziga xos bo‘lgan xossasi sifatida tushuntiriladi; shaxs individ turmush tarzining ichki muhitiga kiritilgan holatda bo‘ladi.

Download 1,49 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   97   98   99   100   101   102   103   104   ...   136




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish