1-mavzu. “Moliyaviy muassasalar”

Muammolar:

1. 
   Sug’urta da’vosini ko’rib chiqish nafaqat sug’urta mahsuloti sifatini baxolovchi balki sug’urta kompaniyalariga ishonchlilik darajasini belgilovchi asosiy mezon hisoblanadi. Sug’urtalanuvchi aniq bir mulkni yoki javobgarligini sug’urta himoyasiga taqdim etar ekan, avvalambor u ma’lum bir xodisa natijasida etkazilgan zararni tez va sifatli qoplanishi haqida muloxaza yuritishi tabiiy. Shuni alohida ta’kidlab o’tish joizki, hozirgi kunda sug’urta xodisalari sodir bo’lganda sug’urtalovchi va mijoz o’rtasidagi yuzaga kelgan munosabatlarni tartibga solish bir qancha uzoq muddatlarga uzayib ketmoqda. Bu esa o’z navbatida mijozlarni sug’urta kompaniyasiga bo’lgan ishonchiga jiddiy ta’sir etmoqda. Sug’urta da’vosini o’z vaqtida va sifatli ko’rib chiqilishini ta’minlash uchun bir qancha omillar sabab bo’lmoqda. Xozirda deyarli barcha rivojlangan mamlakatlarda ma’lum bir baxtsiz xodisa sodir bo’lganda, sug’urta kompaniyasi, o’z mijozlari nomidan barcha tashkilotlarda ularning manfaatlarini ximoya qilish xizmatini (yuridik xizmat) yaxshilashga a’lohida e’tibor berib kelmoqda. Bu borada Respublikamizda sug’urta kompaniyalari tomonidan ko’rsatilayotgan xizmat bir oz yaxshi yo’lga qo’yilmaganligi sezilib bormoqda.
   
2. 
   Milliy sug’urtalovchilar tomonidan tadbirkorlik faoliyatini sug’urtalash borasida, asosan azaliy sug’urta turlari bo’yicha xizmatlar ko’rsatildi, bular baxtsiz hodisalardan sug’urtalash, ko’chmas mulkni, sanoat uskunalarini va o’zga mulkni, transport vositalarini va garovga qo’yilgan mulkni sug’urtalashdir.Bizning sug’urta
   

bozorimiz uchun yangi bo’lgan, biznesni to’xtab qolishi va miqyosini kamayishi, ko’zda tutilmagan harajatlar, debitorning nochorligi (bankrotligi), sudda ishni ko’rish (tortishuvlar) natijasidagi xarajatlar tufayli, berilgan kafolat bo’yicha majburiyatni yoki professional javobgarlikni kelib chiqishi natijasidagi tadbirkorlik faoliyatining zararlaridan sug’urtalash turlariga etarli darajada e’tibor berilmayapti.

Ixtiyoriy sug’urta turlarining tarkibida mol-mulk sug’urtasi 34,6% ni egallagan va mukofotlarning 37,2 mlrd.so’mga to’g’ri kelmoqda. Aralash sug’urta turlari bo’yicha esa 23,5 mlrd.so’m sug’urta mukofotlari to’plangan va u ixtiyoriy sug’urta turlari tarkibida 21,9% ni tashkil etadi.