1-мавзу. “Микроиқтисодиёт” фанининг мазмуни, мақсади ва вазифалари 1

5. 
Бозор билан боғлиқ бўлмаган фаолият, мулкка эгалик қилиш – бозор
алмашувининг асосий шарти. 
 
Бозорлар ўзининг ҳудудий масштабига кўра локал, миллий ва халқаро 
бозорларга бўлинади. Олди-сотди объекти бўлиб, истеъмол товарлари, ресурслар, 
(меҳнат, капитал, эр, тадбиркорлик қобилияти, ахборот) ва хизматлар ҳисобланади. 
Товарлар бозори билан бир қаторда пул бозори (қимматбаҳо қоғозлар бозори) ҳам 
мавжуд. Бозордаги нархлар олди-сотди жараёнида ёки ундан олдин шаклланиши 
мумкин.
Бозорнинг самарали фаолият кўрсатиши трансакцион харажатлар билан 
боғлиқ. Трансакцион харажатлар - бу товар алмашиш соҳасидаги харажатлардир. 
Бу тушунча биринчи бўлиб Р.Коуз томонидан киритилган (1937 й). Трансакцион 
харажатлар ўз ичига қуйидаги харажатларни олади: ахборот олиш, ўзаро келишув 
ва учрашувлар билан боғлиқ харажатлар, товарлар хусусиятларини аниқлаш билан 
боғлиқ харажатлар, мулк ҳуқуқини ҳимоя қилиш ва бошқалар.