1-mavzu: “Marketing” fanining predmeti, mazmuni va vazifalari. Мarketingni rivojlanish evolyusiyasi va konsepsiyasi. Marketing tamoyillari, vazifalari, funksiyalari va turlari

4. Marketingning asosiy tamoyillari

Marketing tamoyillari marketing asosini va uning mohiyatini ochib beruvchi xolat, talabdir. Marketingni mohiyati – tovar ishlab chiqarish va xizmat kо‘rsatish albatta iste’molchiga, talab ishlab chiqarish imkoniyatlarini doimo bozor talabiga mо‘ljallashdan iborat. Marketing mohiyatidan quyidagi asosiy tamoyillar kelib chikadi:

• 
  iste’molchilarga nima kerak bulsa ushani ishlab chiqarish kerak;
  
• 
  bozorga tovarlar va xizmatlar taklifi bilan emas, balki iste’molchilarn muammolarini yechish vositalari bilan ishlash;
  
• 
  tovar ishlab chiqarishni ehtiyoj va talabni tadqiq kilgandan sung tashkil etish kerak;
  
• 
  firmani ishlab chiqarish-eksport faoliyatining oxirgi natijalariga konsentrlashganini kuchaytirish;
  
• 
  marketing konsepsiyasi vositalarini kullash asosida marketing dastо‘rin i shakllantirishga olib keluvchi kuyilgan maqsadlarga erishish uchun kompleks yondoshish va maqsadli dastur uslubini ishlatish;
  
• 
  tovarni iste’molchiga siljitishni barcha buginlarini marketing bilan kamrab olish maqsadida bir vaqtni о‘zidamaqsadli yо‘naltirilgan ta’sir asosida bozor talabiga mos keluvchi tovar ishlab chiqarish strategiya va taktikasini kullash;
  
• 
  korxona faoliyatini va marketing xizmatini bozorda tovar xulq-atvorini bashorat qilishi va strategik rejalashtirishni amalga oshirish asosida samarali kommunikatsiyani uzok muddatli istikboliga mо‘ljal olish;
  
• 
  tovarni yashash davrini barcha bosqichlarini ishlab chiqarish va tovar taksimlashni ijtimoiy va iqtisodiy omillarini hisobga olish;
  
• 
  tashkilot va tarmoqlar rejasiga nisbatan bozorni birlamchi ekanligini eslash;
  
• 
  talab va taklifni balanslashtirish maqsadida rejalarni tarmoqlararo koorrdinatsiyalash va о‘zaro ta’sirini ushlab turish;
  
• 
  tovar bozori yoki firma imidji (obruyi) va raqobatli afzallikni kidirish va shakllantirish jarayonida aniq xolatda agressivlikka, xujumkorlikka, faollikka intilish, umumiy holda marketingning asosiy tamoyillari – bu bozorni bilish, unga moslashish va bozorga ta’sir о‘tkazishdan iborat.