1-Mavzu: Ma’lumotlarni arxivlash

Nazorat savollari.

1. 
   Macromedia Flash texnologiyasi haqida nimalarni bilasiz?
   
2. 
   Web-sahifa yaratishda Macromedia Flashdan foydalanish mumkinmi?
   
3. 
   Macromedia Flashda qanday amallar bajarosh mumkin?
   
4. 
   Web-sahifada Macromedia Flashda tayyorlangan ma`lumotlardan qanday foydalanish mumkin?
   

26-Mavzu: Tovushli ma`lumotlar va ular bilan ishlash.
Rеja:

1. 
   Web-sahifadan fоydalanishni ta`minlash.
   
2. 
   Web-sahifalarida matn va grafikani taqdim etish.
   
3. 
   Tasvirdagi matn.
   

Tayanch iboralar: Web-sahifa, HTML 4.0 vоsitalari, CSS vоsitalari, XML vоsitalari, Web-sahifalarida matn va grafikani taqdim etish, tasvirlardagi matn.
Flashda – filmlarda ovozdan foydalanishning bir qancha usullari mavjud. Siz o`z mahsulotingizga uzluksiz, film syujetiga va foydalanuvchi harakatiga bog`liq bo`lgan va bo`lmagan holda ishlovchi ovozli qism qo`shishingiz mumkin.Muqobil variantlardan biri – animatsiya va ovozni sinxronlashtirishdir. Bundan tashqari Flash interaktivlikni oshirish uchun, tugmalarni ovozlar bilan bog`lash imkoniyatini beradi. Ovozlar bilan ishlashning yana bir varianti – bu ovozni ActionScript senariylari orqali boshqarishdir. Flash da ovozlar bilan ishlashning ikki xil tipi mavjud: biror jarayon asosida boshqariladigan (event sound) va avlodli (uzluksiz) (stream sound). Biror jarayon asosida boshqariladigan ovozlarda ma`lumot jarayonga mos ravishda to`liq yuklangan bo`lishi kerak, Shundan keyingina ovoz yuklanadi va bu jarayon nihoyasiga yetmagunga qadar ovozli jarayon ham unga mos ravishda davom etadi. Avlodli tipda esa ovoz darhol, atigi birinchi bir nechta freymlar yuklangunga qadar boshlanib bo`ladi.Ovozlar bilan ishlashda qulaylikni oshirish maqsadida Flash muallifga quyidagi imkoniyatlarni taqdim etadi:

• 
  ovozlarni taqsimlab kutubhona yaratish, Ya`ni bitta kutubhonadagi ovozdan bir necha filmlarda foydalanish imkoniyati;
  

• 
  ovoz sifatini va eksport qilinadiga film hajmini optimallashtirish maqsadida siqilgan formatdagi ovozli ma`lumotlarni parametrlarini boshqarish imkoniyati; bunda muallif filmdagi siqilgan ovoz parametrlarini alohida ovoz paramerini tanlagani kabi tanlay olishi mumkin.
  

Bundan tashqari, ovozga turli xildagi qo`shimcha effektlar qo`sha olishimiz mumkin.

Ovoz parametrlari muharriri

Flash yordamida filmlarni yaratish va tahrirlashda muallif “*.FLA” – kengaytmaga ega bo`lgan Flash formatidagi fayl ustida ishlaydi. Bu Flashning ichki (xususiy) formati va u faqat Shu formatdagi fayllarni tahrirlay oladi. Web-brouzerlar yordamida ko`rish uchun filmlar SWF formatda bo`lishi kerak. Biz yuqorida ta`kidlaganimizdek Web brouzerlarning oxirgi versiyalari (Internet Explorer, Netscape va Opera) aynan Shu formatni maxsus ulangan Flash-playerlar yordamida qo`llab quvvatlaydi va ko`rsatadi. Shu Flash-playerlar - Flash tarkibiga kiruvchi alohida dastur hisoblanadi va u yordamida SWF-fayllarni uning xususiy redaktori ochilmagan holda ham aktivlashtirish mumkin. Flash-player yordamida SWF-fayl yuklanganda muallif tomonidan qo`yilgan barcha funksional va interaktiv imkoniyatlar saqlanib qoladi. Ikkinchi varianti Flash filmlarni “avtonom” holatda ko`rish uchun – “Universal proigravatel” (Windows media player) dan foydalanish mumkin. Buning uchun Flash-film *.AVI formatida eksport qilinishi kerak. Lekin bunday eksport qilish natijasida eksport qilingan faylning hajmi bir necha marotaba kattalashib ketadi.

*.AVI formatda konvertasiya qilingan Flash filmlarning interaktivlik imkoniyati yo`qoladi, Shu sababli bu variantda Flash filmlarni ko`rish unchalik qulay ahamiyat kasb etmaydi.

Flash filmlarni mustaqil ravishda ko`rishning yana bir usuli uni animatsiyali *.GIF formatda eksport qilishdir.

Lekin, bunda ham film o`z interaktivligini yoqotadi. *AVI formatda eksport qilingan Flash-filmni “Windows Media Player” yordamida korish.

Flashdan “oddiy” grafik redaktor sifatida ham foydalanish mumkin. Bunda avval Flash yordamida tasvir yaratib olinadi, so`ngra uni boshqa bir grafik (vektorli yoki rastrli ) formatga eksport qilinadi. Bu jarayon konvertatsiya qilish deyiladi.

Konvertatsiya qilish boshqa ba`zi grafik dasturlar tushuna oladigan grafik tasvirlarni Flash da ham yaratish mumkinligini beradi. Quyidagi tablitsada Flash tuShunadigan “qollab-quvvatlaydigan” ba`zi grafik formatlar keltirilgan: