1-Мавзу. Макроиқтисодиёт фанининг предмети, мақсади ва вазифалари

5-Мавзу. Ялпи талаб-ялпи таклиф модели

• 1. Ялпи талаб-ялпи таклиф моделига умумий тавсиф. Ялпии талаб тушунчаси ва графиги.
• 2. Ялпи талабнинг баҳо ва баҳодан бошқа омиллари.
• 3. Ялпи таклиф графиги ва омиллари.
• 4. AD-AS моделида макроиқтисодий мувозанат.

1. Ялпи талаб-ялпи таклиф моделига умумий тавсиф. Ялпии талаб тушунчаси ва графиги.

• Ҳар қандай бозорда вазият талаб ва таклиф ўртасидаги нисбатга боғлиқ бўлиб, улар ҳажмларининг ўзгариши баҳоларнинг ўзгаришини келтириб чиқаради. Баҳоларнинг ўзгариши эса талаб ва таклиф ҳажмларига таъсир кўрсатади.
• Макроиқтисодиётда миллий ишлаб чиқариш ҳажмининг ўзгариши билан баҳолар умумий даражасининг ўзгариши ўртасида боғлиқликни тадқиқ қилиш учун ялпи талаб - ялпи таклиф (AD-AS) моделидан фойдаланиш мумкин.

1. Ялпи талаб-ялпи таклиф моделига умумий тавсиф. Ялпии талаб тушунчаси ва графиги.

• Макроиқтисодиётда AD-AS модели ишлаб чиқариш ҳажмлари ва баҳолар даражаларининг тебранишларини ҳамда улар ўзгаришининг оқибатларини ўрганиш учун базавий модел бўлиб ҳисобланади. AD-AS модели ёрдамида давлат иқтисодий сиёсатининг турли муқобил шакллари тасвирлаб берилиши мумкин.

Ялпии талаб тушунчаси ва графиги.

• Бошқача қилиб айтганда ялпи талаб иқтисодиётда ишлаб чиқарилган якуний товарлар ва хизматларни сотиб олишга қилинган умумий ҳаражатлар йиғиндисидир.

• Ялпи талаб – уй хўжаликлари, корхоналар, ҳукумат ва чет эллик харидорларнинг баҳоларнинг маълум даражасида иқтисодиётда ишлаб чиқарилган якуний товарлар ва хизматларнинг умумий ҳажмига бўлган талабидир.

Ялпии талаб тушунчаси ва графиги.

• Формула кўринишида ялпи талабни қуйидагича тасвирлаш мумкин:
• АD = С + I + G + Xn.
• Бу ерда:
• АD – ялпи талаб;
• С – хонадон хўжалиги истеъмоли;
• I – инвестицияларга талаб;
• G – давлат харидлари;
• Xn – соф экспорт.