1-Мавзу. "Корхоналарни ривожлантириш стратегияси" фанининг

Инвестицияларнинг иқтисодий мазмун - моҳияти тўғрисида 
иқтисодчи олимлар ўртасида хилма – хил фикрлар мавжуд.
Инвестицияларга аниқ бир таъриф берилмаган. Жумладан, 
профессор Д.Ғ. Ғозибеков инвестицияларнинг иқтисодий мазмун – 
моҳиятини молиявий категория сифатида талқин этиб, қуйидагича 
таъриф бериб ўтган: “Инвестицияларнинг мазмуни аниқ ва ишончли 
манбалардан маблағлар олиш, уларни асосли ҳолда сафарбар этиш, 
рикслар даражасини ҳисобга олган ҳолда капитал қийматини сақлаш 
ва кўзланган самарани олишдан иборат бўлади”.
65
Профессор Н.Ҳ. Ҳайдаров инвестициялар мазмун – моҳиятига 
қуйидаги таърифни беради: “Инвестиция – бу мулк шаклидан қатъий 
назар, тадбиркорлик асосида фаолият кўрсатаётган жисмоний ва 
юридик шахслар ёки давлатнинг иқтисодий ва ижтимоий самара 
олиш мақсадида ўз бойликларини қонун доирасида бўлган ҳар қандай 
тадбиркорлик объектига сарфлашидир”.
66
Лоренс Дж. Гитман ва Майкл Д. Джонкнинг «Инвестициялаш 
асослари» (М.: «Дело» нашриёти.1997) китобида инвестицияларга 
қуйидагича таъриф берилади: Инвестиция молиявий натижалар 
олишни кўзлаб акция ва облигацияларни сотиб олишни англатади: 
булар реал активларни белгилайди, масалан, у ёки бу молни ишлаб 
чиқариш ва сотиш учун машиналарни олишни назарда тутади. 
65
Ғозибеков Д.Ғ. Инвестицияларни молиялаштириш масалалари. Т.: “Молия” 
нашриёти. 2003. 26 бет
. 
66
Ҳайдаров Н.Ҳ. Иқтисодиётни эркинлаштириш шароитида корхоналар 
инвестицион фаолиятидаги молия-солиқ муносабатларини такомиллаштириш 
масалалари. И.ф.д илмий даражасини олиш учун ёзилган диссертация. / Т.: 2003. 29 б. 

---

368 
Умуман кенг маънода инвестициялар мамлакат иқтисодиётини 
ўстириш ва ривожлантиришни молиялаштириш учун зарур бўладиган 
механизмларни таъминлайди. 
Инвестицияларни 
молиявий 
инвестициялар 
ва 
реал 
инвестициялар кўринишидаги иккита катта гуруҳга ажратиш 
мумкин.
Молиявий инвестициялар қимматбаҳо қоғозлар, акция ва 
облигациялар сотиб олиш, пул маблағларини банкларга фоиз олиш 
мақсадида депозит ҳисоб рақамларига қўйиш билан ифодаланади. 
Реал инвестициялар ўз навбатида моддий ва номоддий турларига 
бўлинади. 
Юқоридаги қонунга асосан реал инвестициялар мўлжалланган 
объектига кўра капитал, инновация ва ижтимоий инвестицияларга 
бўлинади.