Dars turi; yangi tushuncha va bilimlarni shakllantiruvchi.
Dars tipi; aralash,ananaviy.
Darsda foydalanadigan jihozlar; 7- sinf darsligi, tarqatma materiallar, qo`shimcha ma`lumotlar, internet ma`lumotlari qog’ozlar va marker.
Darsning borishi;
I Tashkiliy qisim. Salomlashish, sinf davomatini aniqlash, psixologik muhit yaratish.
II O’tilgan mavzuni so`rash.
O’tilgan mavzuni so`rashda foydalanishda interfaol usullar.
III Yangi mavzu bayoni.
Prezidentimiz rahnamoligida demokratik islohotlarni yanada chuqurlashtirish, kuchli fuqarolik jamiyati barpo etish yo‘lida amalga oshirilayotgan izchil islohotlar yuksak samaralar berayotgani ta’kidlandi. Sud-huquq tizimini isloh etishga qaratilgan keng ko‘lamli chora-tadbirlar, sohaga tegishli qonunchilikning muntazam takomillashtirilayotgani fuqarolar huquq va manfaatlarini ta’minlashga xizmat qilmoqda.
Odil sudlovning takomillashib borishi jarayonida nizolarni hal etishning muqobil usullaridan foydalanish dolzarb ahamiyat kasb etmoqda. Bu fuqarolar va tashkilotlar uchun sudlovning ochiqligi hamda samaradorligini ta’minlaydi. Yarashtiruv jarayonlari, talabnoma yuborish tartibiga rioya qilish va hakamlik muhokamasi iqtisodiy nizolarni hal etishning keng tarqalgan. usullaridandir.
Jahon tajribasida mehnat, oilaviy va iqtisodiy nizolarni sudgacha hal qilish usullaridan biri bo‘lgan yarashuv instituti tobora rivojlanmoqda.
– Yarashtiruv va vositachilik usullari biz uchun yangilik emas, – deydi Oliy xo‘jalik sudi sudyasi, ma’muriy-huquqiy munosabatlardan kelib chiqadigan nizolarni hal etish bo‘yicha sudlov hay’ati raisi vazifasini bajaruvchi Ibrohim Alimov. – Ular xalqimizning ko‘p asrlik an’analariga mos bo‘lib, azaldan qo‘llanib kelingan. Bugungi kunda milliy qonunchiligimizda yarashtiruv, ya’ni mediatsiya to‘g‘risidagi qonunni qabul qilishni davrning o‘zi taqozo etmoqda. Ayni paytda mazkur qonun loyihasi ustida ish olib borilayotir. Xorijiy ekspertlar O‘zbekistonda sud-huquq tizimini liberallashtirish bo‘yicha amalga oshirilayotgan ishlarni alohida e’tirof etmoqda. Amaldagi qonun hujjatlariga muvofiq, nizo taraflari masalani sudgacha hal etish imkoniyatidan foydalanishlari mumkin. Masalan, O‘zbekiston Respublikasi Xo‘jalik-protsessual kodeksining 6-moddasiga ko‘ra, agar qonunda ayrim toifadagi nizolar uchun ularni sudgacha hal etish (talabnoma yuborish) tartibi belgilangan yoxud bu tartib shartnomada nazarda tutilgan bo‘lsa, taraflar o‘zaro munosabatlarini ixtiyoriy ravishda hal qilish choralarini ko‘rganlaridan so‘nggina xo‘jalik sudida ish qo‘zg‘atish mumkin. Shuningdek, fuqarolik va xo‘jalik sud ish yurituvining har qanday sud instansiyasida taraflar sud jarayonini kelishuv bitimi tuzish yo‘li bilan tugatishlari amaliyotda qo‘llanilmoqda.
O‘zbekiston Respublikasining 2007-yil 1-yanvardan kuchga kirgan “Hakamlik sudlari to‘g‘risida”gi qonuni nizolarni hal etishning muqobil usullarini takomillashtirish yo‘lidagi muhim qadamlardan biri bo‘ldi. Hakamlik muhokamasi nizoni ko‘rib chiqish muddatining qisqaligi, undagi jarayonlar soddaligi, moliyaviy xarajatlarning kamligi, nizoni hal etish tartibi va o‘zaro yarashtirishga yo‘naltirilgani bilan ahamiyatlidir.
– O‘zbekiston sud-huquq tizimidagi islohotlardan xabardor mutaxassis sifatida aytamanki, bu yerdagi jahon qonunchiligi bilan integratsiyalashuv tajribasi diqqatga sazovor, – deydi germaniyalik ekspert Mariya Krauzenbyok. – O‘zbekistonda qabul qilingan hakamlik sudi qonunchiligidagi ayrim ibratli jihatlarni ta’kidlamoqchiman. Masalan, hakamlarga haq to‘lash ko‘riladigan ishning darajasi bilan belgilanadi. Bu adolatli tajribadir.
Seminarda O‘zbekistonda tadbirkorlarning huquq va qonuniy manfaatlari sud orqali himoya qilinishini ta’minlashning dolzarb masalalari, iqtisodiy nizolarni hal etishning muqobil usullarini joriy etishda milliy va xalqaro tajribaga alohida e’tibor qaratildi.
Do'stlaringiz bilan baham: |