1-мавзу: кириш. Фаннинг мазмуни ва вазифалари. Нефт ва газ саноати тўҒрисида умумий маълумот



Download 4,17 Mb.
bet1/5
Sana16.03.2022
Hajmi4,17 Mb.
#496545
  1   2   3   4   5
Bog'liq
1-Маъруза

МАВЗУ: КИРИШ. ФАННИНГ МАЗМУНИ ВА ВАЗИФАЛАРИ. НЕФТ ВА ГАЗ САНОАТИ ТЎҒРИСИДА УМУМИЙ МАЪЛУМОТ

НЕФТ ВА ГАЗНИ ҚАЗИБ ЧИҚАРИШ ТАРИХИ

  • Турли хилдаги ёнувчи қазилма бойлик турлари бўлган (табиий энергия ташувчилар) кўмир, нефт ва табиий газ инсониятга қадим замонлардан маълум. Археологлар эрамиздан олдинги 6-4 минг йилликларда Ефрат дарёси қирғоқларидан нефт қазиб олинганлигини ва турли мақсадларда, жумладан дори сифатида фойдаланилганини исботлашган. Бундан ташқари қурувчилар Вавилон минораси, Буюк Хитой деворидаги ғиштлар орасини мустаҳкамлашда ҳам нефтдан (ўша вақтларда “ер қатрони, яъни ер смоласи деб аталган”) фойдаланишган. Шунингдек нефтни Ефрат дарёсидаги қадимги тўғон қурилишида ва Семирамида осма боғлари қурилишида ҳамда асфальтлашда қўллаганлар. Нефт қадимги тарихда “Юнон олови” деб номланган ёнувчи жисмнинг асосий қисми бўлиб хизмат қилган. Каспий денгизининг жанубий қирғоқларида, яъни Оксус (ҳозирги Амударё) дарёси бўйида яшовчи халқлар аҳолиси нефтдан уйларини ёритишда фойдаланганлар. Бу ҳақда қадимги рим тарихчиси Плутарх (Александр Македонский юришлари ҳақида ёзган тарихчи) маълумот бериб кетади.

АСОСИЙ НЕФТ ВА ТАБИИЙ ГАЗ САҚЛОВЧИ ҲУДУДЛАР.

  • Ҳозирги кунда дунёдаги нефт заҳиралари 139,5 млрд тонна (208,5 млрд тонна шартли ёнилғи) деб баҳоланмоқда. Бу заҳира ҳозирги кунда қазиб олинаётган ҳажмда қазиб олинса 40,1 йилга етиши мумкин. Ушбу заҳиранинг 66,4 %и Яқин ва Ўрта Шарқда жойлашган. Нефт заҳираси бўйича иккинчи ўринни Америка қитъаси эгаллайди – 15,3 % . Венесуэла, Мексика, АҚШ, Аргентина ва Бразилия шулар жумласига киради. Африкадаги нефт заҳираси 6,3%ни ташкил қилади. Шундан Ливия – 2,9, Нигерия – 1,5 ва Жазоир – 0,9% га тегишли.

Дунёнинг ноёб таркибли нефт конлари (1 млрд тоннадан кўп заҳирага эга).

  • ОПЕК 1960 йил 10—14 сентябрда Боғдодда ташкил этилди.
  • Ташкилотнинг биринчи таркиби Эрон, Ироқ, Қувайт, Саудия Арабистони ва Венесуэла. Ушбу бешта ташкилотчиларга кейинчалик яна қўшилди: Қатар (1961), Индонезия (1962 - 2008, 1 ноябр 2008 йилда ОПЕК дан чиққан), Ливия (1962), Бирлашган Араб Амирлиги (1967), Жазоир (1969), Нигерия (1971), Эквадор (1973 - 1992, 2007), Габон (1975 -1994), Ангола (2007).
  • ОПЕКнинг биринчи қароргоҳи Женевада (Швейцария) жойлашган бўлиб, кейинчалик 1 сентябр 1965 йилда Венага (Австрия) кўчирилган.
  • Ташкилотнинг Президенти Рустам Қосимий (Эрон)
  • Бош котиби (2007 й.дан) — Абдулла Салом ал-Бадри (Ливия ).
  • ОПЕКнинг Женевадаги
  • штаб-квартираси
  • ОПЕКнинг ҳозирги
  • қароргоҳи Вена (Австрия)

Download 4,17 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
  1   2   3   4   5




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish