1-mavzu. Iqtisodiyot nazariyasi fanining predmeti va o'rganish usullari 1

iste'mol

• – ehtiyojlarni qondirish maqsadida mahsulot va xizmatlarning ishlatilishi, foydalanilishi jarayoni. iste'mol takror ishlab chiqarishning oxirgi fazasi bo'lib, bu jarayon orqali jamiyat a'zolarining turli-tuman ehtiyojlari qondiriladi. iste'mol ikki turda bo'ladi: ishlab chiqarish (unumli) iste'moli va shaxsiy iste'mol. ishlab chiqarish jarayonida ishlab chiqarish vositalari va ishchi kuchidan foydalanish unumli iste'mol deyiladi. iste'mol buyumlarining ehtiyojlarni qondirish maqsadida o'z ahamiyati bo'yicha pirovard ravishda ishlatilishi shaxsiy iste'mol deyiladi.

tovarlar, xizmatlar va resurslarning takror ishlab chiqarish fazalaridagi harakati
taqsimot jarayoni
ishlab chiqarish jarayoni
iste'mol jarayoni
ayirboshlash jarayoni
iqtisodiyotning doimiy va bosh masalasi

• – ehtiyojlarning cheksizligi va iqtisodiy resurslarning cheklanganligidir.

insonning yashashi va kamol topishi, umuman insoniyatning rivojlanishi uchun kerak bo'lgan hayotiy vositalarga bo'lgan zarurati iqtisodiyot nazariyasi fanida ehtiyoj deb ataladi.
ehtiyojlar
ijtimoiy-iqtisodiy ehtiyojlar
ehtiyojlarni iste'mol qilish tavsifiga ko'ra
birlamchi ehtiyojlar
umumjamiyat ehtiyoj-lari
hududiy
guruhiy
yakka
birgalikda qondiriluvchi ehtiyojlar
ma'naviy
moddiy
shaxsiy
ishlab chiqarish
ikkilamchi ehtiyojlar
iqtisodiy resurslarni quyidagi guruhlarga ajratish mumkin:

• yer, yer osti boyliklari, suv, o'rmon va biologik resurslar

tabiiy resurslar

• kishilarning aqliy va jismoniy qobiliyatlari

ishchi kuchi resurslari

• foyda olish maqsadida ishlatiladigan binolar, stanoklar, mashinalar, asbob-uskunalar, inshootlar, qurilmalar, sotishga tayyor tovarlar, pul mablag'lari va boshqalar

kapital

• kishilarning ishlab chiqarish va xizmat ko'rsatish jarayonlarini tashkil etish va boshqarish qobiliyatlari

tadbirkorlik qobiliyati