1-мавзу. Ижтимоий педагогика ўҚув фани сифатида

• 1-Мавзу. “Макроиқтисодий таҳлил ва прогнозлаш” фанининг мазмуни, предмети, мақсади ва вазифалари

• РЕЖА

• 2. Макроиқтисодий таҳлил ва Миллий ҳисоблар тизими (МҲТ) нинг роли

• 3. Миллий ҳисоблар тизимидан фойдаланиш соҳалари

• 1. Макроиқтисодий таҳлил ва прогнозлаш фанининг мазмуни, предмети, мақсади ва вазифалари

• -бир-бири билан у ёки бу алоқада, доимий ҳаракат ва ривожланишда, тадқиқодчи фойдаланиши мумкин бўлган предметлар, ҳодисалар ва жараёнлар тўпламидан иборат борлиқдир.

• Предмети

• Мақсади

• замонавий бозор иқтисодиёти шароитида мамлакат иқтисодиётининг таҳлили ҳамда прогнози учун талаб қилинадиган назарий ва амалий масалалар тўғрисида билимлар бериш ҳисобланади.

• 1.Макроиқтисодий таҳлил ва прогнозлаш фанининг мазмуни, предмети, мақсади ва вазифалари

• Иқтисодиётдаги асосий макроиқтисодий кўрсаткичлар таҳлилини амалга ошириш; иқтисодиётнинг барқарор ривожланишини таъминлаш учун зарур замонавий билимлар билан қуроллантириш; миллий ҳисоблар тизими(МҲТ)га кўра асосий макроиқтисодий кўрсаткичларни ҳисоблаш усулларини ўргатиш; мамлакат иқтисодий ва ижтимоий ривожланишини прогнозлаштириш; иқтисодий қонунларнинг бюджетсолиқ, пулкредит соҳаларида амал қилиш хусусиятларини кўрсатиш; макроиқтисодий жараёнларни, иқтисодий операцияларни таҳлил қилиш асосида уларни самарали бошқариш бўйича мустақил қарорлар қабул қилиш кўникмаларини шакллантириш; прогнозлашнинг барча усулларидан кенг фойдаланган ҳолда, иқтисодиётнинг аниқ бир соҳасида ривожланишни прогнозлаш ва уларни ривожлантириш йўллари тўғрисида назарий ва амалий билимларга эга бўлишини таъминлаш; иқтисодиётда ўтказилаётган чора-тадбирларнинг мақсадга мувофиқлигини, самарасини аниқлаш; макроиқтисодий кўрсаткичларнинг ўзаро боғлиқ жиҳатларини аниқлаш.

• Вазифалари

• 2. МАКРОИҚТИСОДИЙ ТАҲЛИЛ ВА МИЛЛИЙ ҲИСОБЛАР ТИЗИМИ (МҲТ) НИНГ РОЛИ

• Макроиқтисодий таҳлил турли иқтисодий ўзгарувчилар орасидаги ўзаро функционал алоқаларнинг параметрларини баҳолашдан иборат

• Макроиқтисодий таҳлилнинг воситалари:
• эконметрик моделлар;
• вақтли қаторлар моделлари;
• имитацион моделлар;
• умумий мувозанат моделлари.

• Миллий ҳисоблар тизими:

• макроиқтисодий ҳисобларнинг, актив ва пассив балансларнинг ҳамда жадвалларнинг мантиқий кетма-кет, бутун тўплами;

• ҳисобларнинг комплекс тизими иқтисодий таҳлил, қарор қабул қилиш ва сиёсатни ишлаб чиқиш учун яроқли шаклда иқтисодий маълумотларни тузиш ва бериш имконини беради;

• уларнинг асосида халқаро даражада келишилган қатор тушунчалар, таснифлар ва ҳисоблар қоидалари ётади;

• макроиқтисодий маълумотларни қайта ишлаш ва уларни макроиқтисодий таҳлил эҳтиёжлари учун керакли шаклга тизимли равишда келтиришга имкон берувчи бухгалтерия ҳисобининг тизими сифатида ишлаб чиқилган;

• миллий иқтисодиёт кўрсаткичлари таҳлили, баҳолаш ва мониторингида муҳим роль ўйновчи ахборотнинг узлуксиз оқимини ташкил этиш учун халқаро ҳамжамият тан олган базадан иборат.

• Миллий ҳисобчиликнинг тараққиёт босқичлари:
• Америкада XX асрнинг 30-йилларида ялпи ички маҳсулот кўрсаткичини ҳисоблаш концепцияси ишлаб чиқилди;
• 1952 йилда БМТ нинг статистика департаменти ташаббусига биноан Р.Стоун раҳбарлигида иқтисодчилар томонидан МҲТ нинг биринчи умумлашган методологияси ишлаб чиқилди ва халқаро стандарт сифатида амалиётда қўллаш учун тавсия этилди;
• 1968 йилда МҲТ нинг иккинчи намунаси ишлаб чиқилди ва амалиётга тадбиқ этиш учун тавсия этилди;
• 1993 йилнинг бошларида МҲТ нинг учинчи намунаси ишлаб чиқилди ва амалиётга тадбиқ этиш учун тавсия этилди;

• МҲТ–93 нинг муҳим хусусиятлари қуйидагилардир:
• соддалик;
• модернизация;
• аниқликлар;
• соддалаштириш;
• келишилганлик.

• МИЛЛИЙ ҲИСОБЛАР ТИЗИМИДАН
• ФОЙДАЛАНИШ СОҲАЛАРИ

• 1. Макроиқтисодий таҳлил. МҲТ макроиқтисодий таҳлил учун қулай асосдир, чунки етарлича эгилувчандир, турли иқтисодий назариялар ва ғояларга тўғри келади, иқтисодий ривожланишнинг турли босқичларида фойдаланилади.
• 2. Турли даврлар учун маълумотларнинг солиштирма таҳлили. МҲТ энг муҳим макроиқтисодий агрегатларнинг вақт давомида ўзгаришини кузатишга имкон беради.
• 3. Мамлакатлараро ёки ўзаро таҳлил. Мамлакатлараро таҳлил турли мамлакатлардаги иқтисодий ҳолатни таққослаш учун қўлланилади.

МҲТ да иқтисодиётнинг асосий секторлари
Уй хўжа-ликлари	Корхо-налар	Молиявий сектор	Ҳукумат	Ташқи сектор

• ЭЪТИБОРИНГИЗ УЧУН РАҲМАТ !