|
24-Mavzu. Geofazoviy malumotlar tahlili
GATda ma’lumotni geofazoviy ma’lumot deb atasak, birmuncha toʻgʻri boʻladi. Chunki bu tizimda asosan har bir nuqta va har bir chiziq oʻzining joylashuviga qarab turli koordinatalarga ega boʻladi hamda bu koordinatalar jamlanib, joy toʻgʻrisida umumiy tushuncha hosil qilinadi. Kelgusida esa u fazoviy tahlil va boshqa turdagi tahliliy ishlarga asos boʻlib xizmat qiladi. Geofazoviy ma’lumotlarning manbayi bu raqamlangan kartalar, aerofotosuratlar, kosmik suratlar, statistik jadvallar va GATga bogʻliq boʻlgan boshqa ma’lumotlar boʻlishi mumkin. Bundan tashqari, geofazoviy ma’lumotlar bevosita syomka (GPS syomka, geodezik asboblar yordamidagi syomka) natijalaridan ham atribut ma’lumot sifatida olinishi mumkin. Oldingi boblarda aytilganidek, ma’lumot olishning yana bir qulay yoʻli bu ma’lumotni sotib olishdir
Geografik ma’lumotlarni olgandan soʻng bu ma’lumotlar oʻzaro bir-biriga ma’lumotlar bazasi orqali bogʻlanishi kerak. Bu esa, oʻz navbatida, kartadagi va bazadagi ma’lumotlarni bir-biriga bogʻlab, yagona va umumiy ma’lumot olish imkoniyatini beradi.Fazoviy yoki geofazoviy tahlil bu modellashtirish, aniqlash va model natijalarini oʻzgartirish jarayonidir.Model tasvirlash va boshqarish mumkin boʻlgan raqamli formatning joy toʻgʻrisidagi haqiqiy tushunchasini namoyon qiladi. Fazoviy tahlil jarayoni moslikni aniqlash, baholash va prognozlash, oʻzgartirish va tushunish kabi ishlarda muhim sanaladi.Windows uchun moʻljallangan AtlasGIS dasturi Strategic Mapping Inc. (Santa Clara, USA) kompaniyasiga tegishli boʻlib, interaktiv geografik axborot tizimi koʻrinishida boʻladi va Desktop GIS sinfi dasturlari qatoriga kiradi.
AtlasGIS – bu ishchi dasturlar yordamida tez va oson universal kartogra-fiyaning tahliliy va tasviriy imkoniyatlarini oʻz ichiga olgan koʻp funksiyali axborot kartografik tizimdir.
ormativ-huquqiy hujjatlar loyihalari muhokamasi portalida “Fazoviy ma'lumotlar milliy infratuzilmasi to‘g‘risida”gi qonun loyihasi joylashtirildi.Hujjatga ko‘ra, Fazoviy ma'lumotlar milliy infratuzilmasini yaratish, amal qilishi va rivojlantirish quyidagi asosiy prinsiplarga asoslanadi:fazoviy ma'lumotlarni yaratish va ulardan foydalanish, Fazoviy ma'lumotlar milliy infratuzilmasini yaratish, qo‘llab turish va rivojlantirish sohasidagi davlat boshqaruvi;
Fazoviy ma'lumotlar milliy infratuzilmasini yaratish, amal qilishi va rivojlantirish sohasidagi faoliyatning barcha sub'yektlari tomonidan davlat axborot resurslari va yangi bazaviy fazoviy ma'lumotlarni yaratishda reglamentlangan koordinatalar tizimidan hamda mavjud bazaviy fazoviy ma'lumotlardan foydalanilishi shartligi;barcha geofazoviy obektlar bo‘yicha fazoviy ma'lumotlarni shakllantirish metodologiyasining yagonaligi;ta'riflash shartligi; fazoviy ma'lumotlarni yaratish, foydalanish va sifatini nazorat qilish tartibotlarini standartlashtirish;fazoviy ma'lumotlarni yaratish va ulardan foydalanish sohasidagi texnik reglamentlar va milliy standartlarni tegishli xalqaro standartlarga uyg‘unlashtirish;fazoviy ma'lumotlarning dolzarbligi, to‘liqligi, aniqligi, ishonchligi, yaxlitligi, asoslanganligi, mosligi va rasmiyligi;bazaviy va ixtisoslashgan fazoviy ma'lumotlarning integratsiyalanishi;fazoviy ma'lumotlarni yaratish, dolzarblashtirish, saqlash va taqdim etishda axborot xavfsizligini ta'minlash;axborot xavfsizligi talablarini inobatga olgan holda ularning geoaxborot tizimlarida, resurslarida va ma'lumotlar bazalarida mavjud bo‘lgan va davlat xizmatlarini ko‘rsatish uchun kerak bo‘lgan axborot va ma'lumotlarni “Elektron hukumat” tizimining integratsion platformasiga taqdim etilishini ta'minlanishligi;fazoviy ma'lumotlar servislarining, fazoviy ma'lumotlar to‘plamlari va ularning metama'lumotlarini interoperabelligi (o‘zaro mosligi);bazaviy fazoviy ma'lumotlar hamda metama'lumotlarning barcha manfaatdor foydalanuvchilar uchun ochiqligi va ommaviyligi, ularni to‘plash, saqlash, olish va tarqatishning qonuniyligi;ochiq ma'lumotlarni e'lon qilish orqali Fazoviy ma'lumotlar milliy infratuzilmasi shaffofligini ta'minlash; Fazoviy ma'lumotlar milliy infratuzilmasi yaratilishidagi bosqichliligi;
Do'stlaringiz bilan baham: |
