1-mavzu. Fanning vazifalari va rivojlanish tendensiyalari. Asosiy tushuncha va ta‘riflar. Ishonchlilik muammolari

1.Avtomatlashtirilgan boshqaruv sistemalarning ishonchliligi fanining vazifasi – talab qilingan ishonchlilik ko‘rsatkichlarini ta‘minlash sharti bilan mashina (element) ning hisob-kitob usulini berishdir. Fanning vazifalari: - ishonchlilik va ishlash qobiliyatini ta‘minlashni o‘rganish va bilish hamda avtomatlashtirishning texnik vositalari ishonchliligini baholash va tahlil qilish usullari va vositalarini egallash; - diagnostika qilish sistemai va avtomatlashtirishning texnik vositalarini ekspluatatsiya qilishdagi ishonchlilik ko‘rsatkichlari to‘g‘risida tassavvur hosil qilish; - avtomatlashtirishning texnik vositalari asosiy ekspluatatsion xarakteristikalarini tajribaviy aniqlash, hamda ekspluatatsiya sharoitida ma‘lumotlarni yig‘ish, ixchamlash va tahlil qilish bo‘yicha ko‘nikmalar hosil qilish
2. Avtomatlashtirilgan boshqaruv sistemalarning ishonchliligi fanini o‘qitishdan maqsad
Fanni o‘qitishdan maqsad – ishonchlilik nazariyasi va diagnostikasi bo‘yicha chuqur bilim olish va uning asosida avtomatlashtirishning texnik vositalarini ekspluatatsiyasi bo‘yicha ilmiy tarzda asoslangan uslub va me‘yorlarni ishlab chiqish va ularni amalda samarali qo‘llash. Ishonchlilik avtomatlashtirish vositalarining butun ekspluatatsiya davri davomida talab qilingan sifat ko‘rsatkichlarini saqlab qolishi xususiyatini bildiradi. Ishonchlilik to‘g‘risidagi fan oldindan aniqlash optimal konstruktiv yechimlarini topish, texnologik jarayonni holatini oldindan aytib berish, uni diagnostika qilish, og‘ir sharoitlarda uning ish qobiliyatini ta‘minlash kabi yangi masalalarni qo‘yadi. Bu fan ehtimollik nazariyasi, matematik statistika, fizikkimyoviy, mexanik, ishqalanish va yeyilish nazariyasi, mashinalar dinamikasi va mustahkamligi, avtomatik boshqaruv va kibernetika, texnologik jarayonlar nazariyasi va diagnostikasi kabi fanlardan foydalanadi.
Ishonchlilik to‘g‘risidagi fan mashinalar va turli texnik moslamalar sifat ko‘rsatkichlarining o‘zgarishi qonunlarini o‘rganadi va buning asosida ularning kerakli chidamlilik va buzilmasdan ishlashlik xossalarini ta‘minlaydigan usullarni ishlab chiqadi. Bu fan sistemalarning holatini oldindan aytib berish asosida va ishonchlilikning talab qilingan darajasini ta‘minlash maqsadida optimal yechimlarni qabul qilish nazariyasini ishlab chiqadi.