1-mavzu. Fan ijtimoiy – madaniy xodisa. Fanlarning tasnifi. Reja


Noma`lum tabiiy kuchlarning voqelik asl sababi deb qabul qilingan koncepciyalar okkulьtizm deb atalgan



Download 108,65 Kb.
bet12/17
Sana13.07.2022
Hajmi108,65 Kb.
#791389
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17
Bog'liq
1 ma\'ruza IDM UZB

Noma`lum tabiiy kuchlarning voqelik asl sababi deb qabul qilingan koncepciyalar okkulьtizm deb atalgan. «Okkulьtizm» deganda maxsus ruhiy mashqlar, alohida marosimlar natijasida ayrim insonlargina bila oladigan, Koinotdagi sirli kuchlar mavjudligini e`tirof etadigan ta`limotlarning umumiy nomi tushuniladi. So’nggi davrda bu ikki turdosh yo’nalish o’zaro ochiq kurashga kirishdi.
Okkulьt hodisalarni isbotlashga urinishlar ilgari ham bo’lgan. Jumladan, bu vazifani o’z oldiga taniqli kimyogar Vilьyams Kruks qo’ygan va yuqorida zikr etilgan natijalarga erishgan. Boshqa bir kimyogar Karl Reyxenbax shimol yog’dusiga e`tiborni qaratgan va mazkur yorug’lik hodisasi magnitli qutblar mavjud bo’lgan barcha joylarda sodir bo’ladi, deb taxmin qilgan. Eng ta`sirchan odamlar–sensitivlar qutblardagi yog’dular katta magnit kuchiga ega ekanligini qayd etganlar, haroratni sezganlar va hatto mazkur kuch ularni o’ziga tortgan. Reyxenbax faqat magnitlar emas, balki quyosh nuriga qo’yilgan har qanday predmet, shuningdek kristallar va inson tanasi ham yog’du taratadi, degan xulosaga keldi. Yog’du taratuvchi kuchga u «od», deb nom berdi. Odamlardan taraluvchi od (Reyxenbaxga ko’ra–biod) hozirgi okkulьtistlarning ruhiy kuchiga qisman mos keladi. Ammo, «ruhiy kuch faqat odamlar yoki qisman hayvonlar bilan bog’liq bo’lsa, faraz qilingan od kuchi butun tabiatda uchraydi»20. Shunga qaramay, spiritizmning haqiqiyligini isbotlovchi birorta ham ijobiy va shubhasiz dalil hozircha mavjud emas.
Ezoterizmda plyuralizm. An`anaviy fanda uyushqoqlikning ancha izchil shakli o’z ifodasini topadi. İlmiy bilim mantiqan tartibga solingan sxema shaklida namoyon bo’ladi. Plyuralizm–ezoterizmning asosiy xususiyatlaridan biri. U izlanuvchilarning yo’llaridagi farqlarni aks ettiradi. Bu yo’lda har kim o’z fikri va qarashlariga ega bo’lishga haqli. Darvoqe, «ezoterizm» atamasi yunonchada «ichki», «yopiq» degan ma`nolarni anglatadi. Ba`zan uning tarafdorlari ma`lum uyushma va jamiyatlarga birlashadi, ammo ularning mustahkam birligini taxmin qilish noto’g’ri bo’ladi. O’z mohiyatiga ko’ra, ezoterizm ideal voqelikni izlash va yaratish hamda o’z barkamolligiga erishish yo’lini tushunib etish sifatida intelligibel erkinlik yoki tafakkurni tushunish erkinligining o’ziga xos o’rnidir. Unda har kim ma`naviy ijod qilish, o’z xohish-irodasini erkin ifoda etish huquqiga ega bo’ladi. Agar bu hodisa mavjud bo’lmaganida, uni vujudga keltirish talab etilar edi. Aytish mumkinki, inson ma`naviyati mustaqil faoliyatning mazkur sohasi san`atda mavjud bo’lgan shunday faoliyatga o’xshab ketadi. O’z kasbining ustalari, ular bilan bir qatorda ko’plab diplomsiz havaskorlar ham mavjud. «Repertuar»ning rang-barangligi ana shu bilan izohlanadi. Buni taqiqlash mumkin emas, tartibga solish juda qiyin, tushuntirish esa oson.

Download 108,65 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   9   10   11   12   13   14   15   16   17




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish