1-mavzu: Elektrostatika. Ma’ruza rejasi

Kulon qonuni: Tajribalarning ko’rsatishicha, bir xil ishorali zaryadlangan jismlar o’zaro itarishishadi, qarama-qarshi ishorali zaryadlangan jismlar esa o’zaro tortishishadi. Nuqtaviy zaryadlar orasidagi o’zaro ta’sir kuchi kattaligini frantsuz fizigi Sharl Kulon tajribalar asosida aniqladi¹. Nuqtaviy zaryadlar deganda shunday

1-Rasm.
zaryadlangan jismlar tushuniladiki, bu jismlarning o’lchamlari ular orasidagi masofaga nisbatan ancha kichik. Kulon zaryadlangan sharchalar orasidagi ta’sir kuchining sharchalardagi zaryad miqdorlariga va ular orasidagi masofaga bog’liqligini tekshirdi. Natijada u fizikada Kulon qonuni nomi bilan mashhur bo’lgan quyidagi qonunni aniqladi.

Vakuumdagi ikki nuqtaviy elektr zaryadning o’zaro ta’sir kuchi ta’sirlashayotgan har bir zaryad kattaliklari kupaytmasiga to’g’ri va zaryadlar orasidagi masofaning kvadratiga teskari proporsionaldir, ya’ni

; (3)

; (4)

bu ifodalarda q₁ va q₂ – mos ravishda birinchi va ikkinchi nuqtaviy zaryadlarning miqdorlari, r – zaryadlar orasidagi masofa,