1-мавзу: Биология фанидан ўқув услубий мажмуалар таҳлили

Умумтаълим мактабларининг биология ўқув-лаборатория хонаси
1. Биология ўқув - лаборатория хонасидаги ўқув жиҳозлари ва ўқув-лаборатория асбоб-ускуналарини жойлашиш тартиби:
Ўқув-лаборатория хонаси техник ҳужжатларининг мослик сертификати ва санитария - гигиена сертификати бўлган, Давлат меъёрларига мос махсус мебеллар комплекти билан жиҳозланган бўлиши шарт.
Хонада: ўқитувчи иш жойини ташкил этувчи; ўқувчи иш жойини ташкил этувчи; ўқув-кўргазмали қуролларни ва ўқув-лаборатория асбоб-ускуналарини сақлаш имконини берувчи; техник воситаларини сақловчи мебел ва жиҳозлар бўлиши лозим.
Биология ўқув-лаборатория хонаси учун берилган шкафлар (4 та) хонанинг орқа томонига жойлаштирилади, унга коллекциялар тўплами, ўқув - кўргазмали қуроллар, дарсликлар ва ўқув методик адабиётлар, ўқувчилар томонидан тайёрланган материаллар қўйилади. 2 та махсус шкаф лаборатория хонасига жойлаштирилади ва унда зарарсиз бўлган кимёвий моддалар, лаборатория ва амалий машғулотларда фойдаланиладиган асбоб-ускуналар сақланади.
Ўқув-лаборатория хонасининг доскага қарама-қарши томонидаги деворга биология фанининг ривожланишига ҳисса қўшган йирик олимлар портрети (3-5 та) уларнинг фаолиятига доир қисқача таъриф берилган ҳолда илиниши тавсия этилади.
2. Биология ўқув-лаборатория хонасига масъул ўқитувчи ва лаборантга қўйилган талаблар:
2.1. Таълим муассасаси раҳбарининг буйруғи билан ҳар бир биология ўқув-лаборатория хонаси учун олинган мебел, жиҳоз ва ўқув лаборатория асбоб - ускуналарининг сақланиши, соз ҳолда тутилиши ва улардан самарали фойдаланиш учун жавобгар шахс этиб тайинланади.
2.2. Биология ўқув-лаборатория хонаси бўйича белгиланган меъёрий ҳужжатларга асосан умумтаълим мактабига (рўйхатларда) етказиб берилган ҳамда мавжуд жиҳозлар ва ўқув-лаборатория асбоб-ускуналарини мактабнинг ички буйруғи билан 1-шаклдаги кирим-чиқим далолатномаси асосида қабул қилиб олади:
1-шакл

Далолатнома намунаси T/p Махсулот номи Кайд раками Иох Мактаб раҳбари _________ ____________________ ИМЗО Ф.И.Ш Мактабнинг хўжалик бўйича _________ ____________________ директор ўринбосари ИМЗО Ф.И.Ш Ота-оналар вакили _________ ____________________ ИМЗО Ф.И.Ш Биология фани ўқитувчиси _________ ____________________ ИМЗО Ф.И.Ш Биология фани бўйича лаборант _________ ____________________ ИМЗО Ф.И.Ш Биология ўқув-лабоартория хонасидаги барча мебел, жиҳоз ва ўқув-лаборатория асбоб-ускуналаридан самарали фойдаланиш, сақлаш, уларни тўғри жойлаштириш ва қайта тўлдиришга биология фани ўқитувчиси ва лаборант жабогардирлар. Муҳр сана: «__» ________ ___ й

2.3. Ўқув-лаборатория хонасидаги жиҳозларнинг (кимёвий реактивлар, ўсимликлар уруғлари тўпламлари) ҳисобини олиб бориш, ўрнини қайта тўлдириш учун масъулдир (Мазкур белгиланган талаблар асосида).

2.4. Биология хонасига ажратилган барча мебел, жиҳозлар ва лаборатория асбоб-ускуналарини тартиб билан рақамланишини (инвентар рақами) таъминлайди.
2.5. Ўқитувчи ва лаборант биология ўқув-лаборатория хонаси учун ажратилган ўқув-лаборатория асбоб-ускуналарини техник паспорти асосида доимий ишчи ҳолатига келтириш учун масъулдирлар.
2.6. Ўқитувчи ва ўқувчилар амалий ва лаборатория машғулотларини бажариш жараёнида оқ ёки кўк рангдаги халатда бўлишлари талаб этилади.
2.7. Ўқитувчи ва лаборант томонидан амалий лаборатория машғулотларига тайёргарлик кўриш ва ўтказиш учун биология ўқув - лаборатория хонасида оқ ёки кўк рангдаги халат доимий равишда тайёр бўлиши лозим.
2.8. Лаборантнинг биология ўқув - лаборатория хонасида халатсиз юриши ва ўқитувчининг амалий машғулотларни халатсиз ўтказиши қатъиян ман этилади.
2.9. Жиҳозлар, ўқув-лаборатория асбоб-ускуналари, кимёвий моддалар номлари ёзилган маълумотлар дафтари тутади ва унга синф хонадаги барча жиҳозларнинг номларини инвентар рақамлари билан мос ҳолда тартиб асосида ёзади ҳамда шу рўйхат асосида назорат олиб боради.
2.10. Дафтар уч қисмдан иборат бўлади:
1-қисм: Мебел ва жиҳозлар (плакатлар, кўргазмали ва проекцион материаллар, барелеф моделлар ва бошқалар);
2-қисм: ўқув лаборатория асбоб-ускуналари;
1 ва 2-қисмлар учун 4-шаклдаги жадвал асосида юритилади.
3- қисм кимёвий моддалар;
3-қисм 2-шаклдаги жадвал асосида олиб борилади.
2-шакл

Т/Р	Жиҳоз номи	Зарурати	Буюртма берилган сана	Буюртманинг ким томонидан қабул қилинганлиги

2.11. Ўқув-лаборатория ва лаборатория хонасида мавжуд мебел, жиҳозлар ва ўқув-лаборатория асбоб-ускуналари ва кимёвий моддалар 3-шаклдаги синф паспорти асосида рўйхатини тузади ва унинг нусхасини синф хонаси эшигининг ён тарафига илиб қўйилади.

3-шакл

Синф паспорти T/p Махсулот номи Улчов бирлиги Сони Кайд раками Мактаб раҳбари _________ ____________________ ИМЗО Ф.И.Ш Фан хонасидаги жиҳозларга масъул _________ ____________________ ИМЗО Ф.И.Ш Лаборант хонасидаги жиҳозларга масъул _________ ____________________ ИМЗО Ф.И.Ш

2.12. Ҳар ҳафтада биология ўқув-лаборатория хонасидаги ва лаборатория хонасидаги мавжуд жиҳозларни кўздан кечиради (инвентаризaциядан ўтказади) ва носоз ҳолга келиб қолган жиҳозлар ва уларни таъмирлаш бўйича мактабнинг хўжалик ишлари бўйича директор ўринбосарига 4-шаклдаги далолатнома асосида ёзма равишда маълумотнома тақдим этиб боради.

4-шакл

Синф хонадаги жиҳозлар ҳолати бўйича далолатнома T/p Махсулот номи Улчов бирлиги Сони Кайд раками Холати Сабаби Топширди: Фан хонасидаги жиҳозларга масъул __________ ____________________ ИМЗО Ф.И.Ш Топширди: Лаборатория хонасидаги жиҳозларга масъул _________ ____________________ ИМЗО Ф.И.Ш Қабул қилди Мактаб директорининг Хужалик ишлпри буйича уринбосари _________ ____________________ ИМЗО Ф.И.Ш

2.13. Ҳар ҳафтада ўқув-лаборатория хонасидаги мавжуд кимёвий моддаларни кўздан кечиради (инвентаризaциядан ўтказади) ишлатиш муддати тугаётганларини ўрнини тўлдириш бўйича мактабнинг хўжалик ишлари бўйича директор ўринбосарига 5-шаклдаги далолатнома асосида ёзма равишда маълумотнома тақдим этиб боради.

2.14. Кимёвий моддаларни ишлатиш муддати бўйича ҳисоб-китоб ишларини олиб бориш 5-иловада келтирилган тавсияга асосан олиб борилади.
5-шакл

Лаборатория хонасидаги кимёвий моддаларни ишлатилиши бўйича далолатнома T/p Махсулот номи Улчов бирлиги Кайд раками Амалий машгулот соати Амалий машгулот сарфи Жами сарфи Топширди: Фан хонасидаги жиҳозларга масъул __________ ____________________ ИМЗО Ф.И.Ш Топширди: Лаборатория хонасидаги жиҳозларга масъул _________ ____________________ ИМЗО Ф.И.Ш Қабул қилди Мактаб директорининг Хужалик ишлпри буйича уринбосари _________ ____________________ ИМЗО Ф.И.Ш

2.15. Ўқитувчи томонидан лаборантга тақвимий мавзуий режа асосида ташкил этиладиган ҳар бир дарсдан олдин керакли жиҳозлар, асбоб-ускуналар ва кимёвий моддалар рўйхатини номма-ном ёзма равишда беради.

2.16. Лаборант ушбу рўйхат асосида дарс жараёнида фойданиладиган жиҳозлар, асбоб-ускуналар ва кимёвий моддаларни тайёрлайди.
2.17. Машғулот тугагандан сўнг лаборант томонидан синф хонаси ва лаборатория асбоб-ускуналари тартибга солинади, шиша идишлар белгиланган талаблар асосида ювилади ва қуритиш мосламасига жойлаштирилади. Шиша идишлар қуригандан сўнг тартиб билан шкафларга тахлаб қўйилади.
2.18. Ўқитувчи ва лаборантдан ўқув-лаборатория жиҳозлари, асбоб-ускуналари ва кимёвий моддалардан самарали фойдаланишда уларнинг техник паспортлари ва амалдаги меъёрий талабларга қатъий риоя этишлари талаб этилади.