1-mavzu: Avtomobil transport harakat tarkibi

14-mavzu: Kuch uzatma (transmissiya) ning vazifasi,

tuzilishi va ishlash uslubi.

Reja.
1. Kuch uzatmaning vazifasi

2. Kuch uzatmaning tuzilishi

3. Kuch uzatmaning ishlash uslubi

Avtomobil harakatlanganda unga ta’sir etuvchi kuchlar har bir daqiqada uzluksiz va ixtiyoriy ravishda o’zgarib turadi. Avvalambor, avtomobilga ta’sir etayotgan kuchlarning o’zgarishi yo’l sharoitiga, uning tezligi va tezlanishiga bevosita bog’liq bo’lib, bularning vaziyatiga qarab avtomobilningyetaklovsi g’ildiraklariga dvigateldan kelayotgan burovchi mometni o’zgartirib turish lozim bo’ladi. Bu vazifani bajarish uchun avtomobillarga kuch uzatmasi qo’llaniladi.

Kuch uzatma bir-biri bilan uzviy bog’langan mexanik va agregatlardan tashkil topib (ilashish muftasi, uzatmalar qutisi, kardanli uzatma, asosiy uzatma va yarim o’qlar), burovchi momentni dvigateldan avtomobilningyetakchi g’ildiraklariga uzatib beradi. SHu bilan birga kuch uzatma orqali burovchi momentni o’zgartirish chog’ida u o’zgaradi vayetakchi g’ildiraklarga bo’lib tarqatiladi.

Kuch uzatmalar dvigateldan olinayotgan burovchi momentniyetakchi g’ildiraklarga uzatish bo’yicha mexanik, gidromexanik, elektromexanik turlariga bo’linadi. Zamonaviy avtomobillarda asosan mexanik kuch uzatma qo’llanilib, ularning joylashuv tartibi avtomobilning vazifasi, dvigatelning o’rnatilish xolati hamdayetaklovchi g’ildiraklarning soni va joylanishiga qarab turli konstruktsiyaga ega bo’lishi mumkin.