1-mavzu: algoritmlar reja: Algoritmlarning xossalari. Algoritmlarning turlari. Tayanch so‘z va iboralar

if Ifodasi
Shartni tekshirishda ishlatiladi. If bilan bog’langan ifoda(lar) faqat shart rost qiymat qabul qilganda bajariladi, boshqa holda ifoda(lar)ning hech qaysisi bajarilmaydi. If ifodasining umumiy ko‘rinishi quyidagicha:
if (shart) ifoda;
Buni 8.3-rasmda berilgan blok-sxema yordamida tasvirlash mumkin:

Masalan, quyidagi dastur if ifodasigan foydalanishni tasvirlaydi:
1-dastur
// if ifodasigan foydalanish
#include < iostream.h >
#include < conio.h >
void main( )
{
int x,y;
clrscr( );
cout <<"Ikkita butun son kiriting\n";
cin>>x>>y;
if(x>y) //bu yerda nuqtali vergul talab qilinmaydi
cout<}
Natija:
Ikkita butun son kiriting
8 5
8⁴⁶
Agar if dan keying maxsus shart rost bo‘lmasa ifoda bajarilmaydi va boshqaruv keying ifodaga o‘tkaziladi. Ifodaning o‘zi shartli ifoda bo‘lishi mumkin. Masalan,
float amount,balance;
cout<<"Olingan summani kiriting" << endl;
cin >>amount;
if((balance-amount) > 1000.0)
{
cout<< "\nIstisnoga ruxsat berilgan";
balance -= amount; // if tanasi ko‘p ifodali
} //Eslatma: bu yerda niqtali vergul qo‘yilmaydi
if-else Ifodasi (Selector)
Shartni tekshirishda ishlatiladi. Ifoda shart rost bo‘lganda bajariladi, aks holda 2-ifoda bajariladi. Ifodalar oddiy ifodalar, murakkab ifodalar yoki bo‘sh ifodalar bo‘lishi mumkin.
if-else ifodasining umumiy ko‘rinishi quyidagicha:
if (shart)
1-ifoda;
else
2-ifoda;
If-else ifodasini 8.4-rasmda berilgan blok-sxema yordamida tasvirlash mumkin:

Masalan, quyidagi dastur if-else ifodasigan foydalanishni tasvirlaydi:⁴⁷
7.2-dastur
// if-else ifodasigan foydalanish
#include < iostream.h >
#include
void main( )
{
int num;
clrscr( );
cout<<" Butun son kiriting \n";
cin >> num;
if (num) // num o‘zgaruvchini butun songa tekshirish
{
cout<< num << " nol emas\n"; // if tanasida bitta ifoda
}
else
{
cout<< num <<" nol\nn; // else tanasida bitta ifoda
}
}
Natija:
Butun son kiriting
7
7 nol emas
Butun son kiriting
0
0 nol
Shuni esda tutish kerakki, agar if yoki else dan keyin yagona ifoda bo‘lsa, sistemali qavslar ({}) talab qilinmaydi, shunday bo‘lsada, if/else ifodalarini {} ichida yozish juda yaxshi g’oyadir.