1. Mashtabli chizig'ich Krontsirkul, Nutrometr

Mikrometrik nutromer.

Mikrometrik nutromer (6.8-rasm) olchaydigan uchlik 1, gilza 2, tana 3, baraban 5, mahkamlaydigan vint 4, mikrometrik vint 7 va mahkamlaydigan gayka 6 lardan iborat. Tananing tashqi oqi boylab chiziq chizilgan bolib, unga tik bolgan yuqori va pastki tomonida shtrixlar bor. Bu shtrixlar yordami bilan bir va yarim millimetrlar aniqlanadi. Olchamning yuzdan bir hissalari barabandagi noniusdan hisoblab olinadi. Mikrometrik nutromer noniusi mikrometr noniusining tuzilish prinsipiga asoslangan. Mikrometrik nutromerlar sanoatda GOST 1058 ga muvofiq 5075 dan 4 00010.000 mm gacha olchash imkoniyati beradigan qilib ishlab chiqariladi.

Olchash uchun asosiy kallak uzunligi yetarli bolmasa, bunday hollarda uzaytirgichlar ishlatiladi. Bu uzaytirgichlar nabor bilan ishlab chiqariladi va mikrometrik nutromerning olchash chegarasini kengaytiradi.

Mikrometrik glubinomer (chuqurlik olchagich). Mikrometrik glubinomer (6.9-rasm) bilan detallarning ichki qismlaridagi chuqurliklari, teshiklari va boshqa elementlarining olchamlari olinadi. Bu asbsbning tuzilishi va ishlash prinsipi xamda olingan olchamlarni hisoblash mikrometrdan hech qanday farq qilmaydi.

Mikrometrik glubinomer poperechina 5, baraban 3, tana 4, baraban kallagi 2, olchash sterjeni 6 va shaqildoq 1 dan tuzilgan.

Mikrometrik glubinomer bilan detalning olchamini olish uchun uning poperechinasining olchash tekisligi detalga taqalib turishi kerak. Mikrometrik glubinomer sanoatda GOST 7470-58 ga muvofiq 0 dan 100 mm gacha olchash chegarasik bilan ishlab chiqariladi.