1-Masala. Buxgalteriya hisobining aktiv, passiv, kontraktiv, kontrpassiv, tranzit va balansdan tashqari schyotlarini aniqlash. Quyida keltirilgan buxgalteriya hisobi schyotlarining aktiv, passiv, kontraktiv

Passiv- passivlik (lotincha: passivus — befarq, irodasiz, faoliyatsiz) — atrofidagi narsa va hodisalarga, kishilarga nisbatan befarq munosabatda boʻlish, faoliyatsizlik holati.


Debitor qarzlari- Debitor (lot. debitor) — mulk yoki pul qarzi boʻlgan jismoniy yoki yuridik shaxs, iqtisodiy subʼyekt. Iqtisodiy xoʻjalik aloqalarida korxona, firma, kompaniya va b.ga D. — qarzdorlar (boshqa firma, korxona, kompaniya, shuningdek, fuqarolar) toʻlashi lozim boʻlgan qarzlar miqdori de -bitorlik qarzini hosil qiladi. Bunday qarzlar muddatida qaytariladigan va toʻlash muddatidan oʻtib ketgan qarzlarga boʻlinadi. Oʻz vaqtida undirib olinmagan qarzlar uni bergan korxona zarariga qoʻshib yoziladi. Debitorlik qarzlarining oʻz vaqtida toʻlanishi bozor iqtisodiyotidagi moliyaviy intizomning muhim talabidir.


Pul mablag’lari- Pul har qanday mamlakat iqtisodiyotida muhim rol o'ynaydi. Barcha iqtisodiy va biznes sub'ektlari muntazam ravishda operatsiyalarini amalga oshiruvchi va naqd pulsiz va naqd yordamida o'tkazilgan tranzaksiyalar qilish. Ya'ni, u iqtisodiy aloqalarni rivojlantirish va biznes kengaytirish uchun havola etadi. Biz individual iqtisodiy birliklari miqyosida bu tushunchaga haqida gapirish bo'lsa, korxonaning naqd va naqd pul, markazlashmagan zaxiralari tegishli kompaniya obodonlashtirish va kutilmagan vaziyatlarda zarar ogohlantirish hissa pul va bank kompaniyaning turli hisob resurslarni va pul o'z ichiga oladi. Bundan tashqari, pul aktivlari korxonaning barcha faoliyati samaradorligini muhim ko'rsatkich hisoblanadi. Axir, ular bizga rentabellik, likvidlik va to'lov qobiliyatini hisoblash imkonini beradi. tashkilot moliyaviy resurslarni katta miqdorda likvidligi va o'z vaqtida tomonlar majburiyatlarini to'lash uchun shuning qobiliyati yuqori darajasini ko'rsatadi. Shunday qilib, biz pul diqqat rejalashtirilgan bo'lishi kerak, deb aytish mumkin. Ularning mablag'lari oqilona taqsimlash va moliya, ishlab chiqarish va investitsion faoliyati oqilona foydalanish har qanday biznes barqaror daromad beradi. Bu tashkilotning asosiy vazifasi qarzdorlar qarzlari tezkor to'lov iqtisodiy shaxsning kreditorlar qarzdor qarzini to'lash uchun bir mutaxassis faoliyat hisoblanadi.