1-ma’ruza: xo‘jalik hisobining mohiyati, boshqaruv tizimidagi ahamiyati va buxgalteriya hisobining umumiy tavsifi reja

Amortizatsiya ajratmalari – asosiy vositalar qiymatini xarajatga bosqichma-bosqich, ya’ni mahsulot (ish, xizmat) tannarxiga qo‘shiladigan qismidir.
Amortizatsiya ajratmalari yig‘indisi eskirish summasini tashkil etadi.
Quyidagi asosiy vositalarga amortizatsiya hisoblanmaydi:

• 
  yer uchastkalari va tabiatdan foydalanishga doir boshqa ob’yektlar (suv, yer osti boyliklari va boshqa tabiiy resurslar);
  
• 
  mahsuldor chorva mollari;
  
• 
  kutubxona fondi;
  
• 
  muzey qimmatliklari;
  
• 
  qonun hujjatlarida belgilangan tartibda konservatsiyalashga o‘tkazilgan asosiy vositalar;
  
• 
  arxitektura yodgorliklari;
  
• 
  umumiy foydalanishdagi avtomobil yo‘llari, yo‘laklar, sayilgohlar, xiyobonlar, mahalliy davlat hokimiyati organlari tasarrufidagi bo‘lgan obodonlashtirish inshootlari;
  
• 
  amortizatsiya to‘liq hisoblangan mol-mulk;
  
• 
  asosiy vositalar tarkibiga o‘tkazilmagan kapital qo‘yilmalar.
  

Amortizatsiya ajratmalari

Guruh-lar tartib raqami	Kichik guruhlar tartib raqami	Asosiy vositalarning nomi	Amortizat-siyaning yillik normasi, %da
I		Binolar, imoratlar	3
II		Uzatish qurilmalari	8
III		Kuch-quvvat beradigan mashinalar va uskunalar