1-ma‘ruza. Termodinamika va issiqlik uzatish asoslarsi. Fanning vazifasi va maqsadi. Termodinamika asoslari Reja

Boyl - Mariott konuni. Agar gazlar molekulyar kinetik nazariyasi-ning issiqlik dinamikasidagi ifodasi (1.12)da berilgan gaz massasi uchun N=sonst va β=const desak, haroratni o‘zgarmagan holati (T=sonst) uchun quyidagiga ega bo‘lamiz. Istalgan miqdordagi gaz m(kg) uchun

pV=const (1.13)

1 kg gaz uchun esa,

(1.14)

(1.13) va (1.14) tenglamalar Boyl-Mariott qonunini ifoda etadi, ya’ni ma’lum miqdor massaga ega bo‘lgan bir xil gazning hajmini bosimiga ko‘paytmasi ularning holatidan qat’iy nazar bir xil haroratda o‘zgarmasdir. Bundan quyidagi kelib chiqadi, ya’ni

(1.15)

Agar gazning zichligi o‘zining solishtirma hajmiga teskari proporsional

ekanligini hisobga olsak, . U holda

(1.16)

(1.15) va (1.16) tenglamalar ideal gazlar uchun juda muhim bo‘lib, quyida ulardan foydalaniladi.