Bilimlarni jonlantirish uchun savollar 1. Qaytar rеaksiyalar qanday ta'riflanadi?
2. Massalar ta'siri qonuni qanday ta'riflanadi ?
3. Kimyoviy muvozanat konstantasi qanday ta'riflanadi?
4. massalar ta’siri qonunining matematik ifodasi qanday?
5. Muvozanat konstantasi K ning fizik ma’nosini ayting
6 . Suyultirish qonunining ma’nosi qanday?
7 Aktivlik nima?
8. Ion kuchi nima?
Bajarish uchun topshiriq. 1-Topshiriq. CO2 + O2 =2CO3 bosimi 4 marta oshirilsa, to`g`ri va tеskari rеaksiyalar tеzligi nеcha marta ortadi ?
2-Topshiriq. Quyidagi rеaksiya tеnglamasidan foydalanib,
C O + H2O H2 CO2 agar CO va H2O ning dastlabki konsеntratsiyalari tеgishlicha [CO] = 0,2 mol/l, [H2O]=0,8mol/l ga tеng bo`lsa va ma'lum haroratda muvozanat konstantasi 1 ga tеng bo`lsa, to`rtala moddaning qanday konsеntratsiyalarida kimyoviy muvozanat qaror topishini hisoblang
3-Topshiriq .Quyidagi muvozanatda turgan 3H2 + N2 = 2NH3 sistеmaning bosimi 3 marta oshirilsa, to`g`ri rеaksiyaning tеzligi nеcha marta ortadi ?
3-MA’RUZA :Miqdoriy analizning nazariy asoslari. Titrimetrik analiz va uning mohiyati.
Ajratilgan vaqt: 2 soat
Mashg;ulot turi: ma’ruza
REJA: Miqdoriy analiz va uning vazifalari.
2. Kimyoviy analiz usullari:
3. Fizik –kimyoviy analiz.
4. Fizikaviy analiz usullari.
Tayanch iboralar: Tarkib, optik analiz, xromatografiya, element, qotishma, eritma, uglevod, adsorbtsiya, adsorbent, regeneratsiya anion.
Miqdoriy analiz va uning vazifalari Analitik kimyoning miqdoriy analiz bo’limi tekshirilayotgan modda tarkibini miqdor jihatdan o’rganadigan usullar majmuasidan iborat. Bu usullar yordamida ayrim birikmalar tarkibidagi elementlar yoki aralashma, qotishma va eritmalar tarkibidagi birikmalar miqdorini aniqlash mumkin. Tekshirish natijasida olingan natijalar odatda foizlarda ifodalanadi.
Qishloq xo’jaligida azotli, fosforli yoki kaliyli o’g’itlar tarkibidagi mikroelementlarni, o’simliklar mevasidagi uglevodlarni aniqlashda va chorva mollari uchun tuzilgan ozuqalar ratsioni tarkibini, veterinariya klinikalarida qon va boshqa biologik materiallarning tarkibini o’rganish uchu miqdoriy analiz usullaridan bevosita foydalaniladi. Demak, biokimyo, agrokimyo, tuprokshunoslik, o’simlik va hayvon fiziologiyasi fanlari miqdoriy analiz bilan chambarchas bog’liqdir. Sanoat va metallurgiyada ham kimyoviy texnologik jarayonlarni miqdoriy analiz usullari yordamida nazorat qilib turiladi, foydali qazilmalar topishni esa miqdoriy analizsiz tasavvur etish ham kiyin
Qishloq xo’jaligi amaliyotida tuproq, o’simliklar, o’g’itlar, zaharli moddalar va ozuqalar tarkibi miqdoriy jihatdan tekshiriladi. Tuproqning tarkibini o’rganish tufayli o’simliklarni normal rivojlanish uchun zarur bo’lgan elementlarning tuproq tarkibida tarqalish darajasi aniqlanadi. Miqdoriy analiz usullari yordamida zaxarli moddalarni ta‘siri eng samarali bo’lgan chegara aniqlanadi. Chorva mollariga beriladigan ozuqaning to’yimli bo’lishi uchun ratsionni to’g’ri tuzish maqsadida ozuqa tarkibi kimyoviy jihatdan analiz qilinadi.
Miqdoriy analizlarni bajarishda kimyoviy usullar bilan bir qatorda fizik kimyoviy hamda fizikaviy usullar keng qo’llaniladi.